Γράφει η νομικός Φιλοθέη Βαρσαμή
Την Κυριακή και τη Δευτέρα, οι δικηγόροι Αθήνας ψηφίζουμε για το νέο δσ του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, που λέγεται δικηγορικός σύλλογος Αθήνας. Η δική μου θέση, ως μέσου δικηγόρου, που παρατηρεί τον δικηγορικό συνδικαλισμό από απόσταση ασφαλείας είναι η εξής.
Πριν τρία χρόνια, μέσα από μία πολύ κακή και ξεκατινιασμένη εκλογική διαδικασία πλειοψήφησε στην Αθήνα, ο αουτσάιντερ συνδυασμός “κοινωνία δικηγόρων” υπό τον Γιάννη Αδαμόπουλο. Μου άρεσε αυτή η εξέλιξη, είχα πειστεί σε μεγάλο βαθμό από τον ενθουσιασμό των παιδιών που τον στήριζαν με σύνθημα “ένας από εμάς” και η κακή εκλογομαχεία που προανέφερα, δεν είχα την αίσθηση ότι ήταν δική τους (ή αποκλειστικά δική τους) ευθύνη. Με προβλημάτισε η προσωπική επίθεση από το fb προφίλ του προέδρου στον συνάδελφο Μάρκο Κουντουρούδα, την επαύριο των εκλογών, αλλά όπως είχε γίνει τότε γνωστό κατόπιν αμοιβαίων εξηγήσεων το ζήτημα μεταξύ τους διευθετήθηκε και δεν μου έπεφτε λόγος. Σήμερα, τρία χρόνια μετά την προηγούμενη αναμέτρηση, έχω αποφασίσει ότι δε θέλω να ψηφίσω τον Γιάννη Αδαμόπουλο και τον συνδυασμό του, γιατί καθόλη τη διάρκεια της προεδρίας του δεν ήταν τελικά “ένας από εμάς” και δεν τον βοήθησαν και οι υμέτεροι υποστηρικτές του να γίνει. Πιο συγκεκριμένα:
– Θεωρώ απαράδεκτα έκτροπα που εκθέτουν το δσ την εξέλιξη των γεγονότων που ακολούθησαν τη γενική συνέλευση δικηγόρων του Φεβρουαρίου του 2012. Υπενθυμίζω ότι στη συνέλευση αυτή (με θέμα την αποχή διαρκείας νομίζω για το πολυνομοσχέδιο περί “δίκαιης δίκης”) λήφθηκε, σύμφωνα με τους παρόντες, μέσα σε κλίμα τρομερής έντασης και κλωτσοπατινάδας, απόφαση για σύγκληση νέας γενικής συνέλευσης που θα αποφάσιζε για τη συνέχιση της αποχής. Πλην όμως, ο πρόεδρος έδωσε άλλη ερμηνεία των πεπραγμένων και αποφάσεων της γενικής συνέλευσης στο δσ που ακολούθησε, υποστηρίζοντας ότι ποτέ δεν αποφασίστηκε σύγκλιση νέας γσ. Δεν ήμουν μπροστά για να λάβω θέση στο τι συνέβη στη γσ και τι όχι, το πρόβλημα είναι ότι, αν και ζητήθηκαν, ποτέ δεν δόθηκαν, σύμφωνα με τις καταγγελίες Βερβεσού και άλλων συμβούλων, στο δσ τα πρακτικά της γσ και το βιντεοσκοπημένο υλικό που θα έδινε απαντήσεις ως προς το τι όντως αποφασίστηκε και τι όχι. Θυμίζω ότι αυτή η στάση είχε οδηγήσει μέχρι και σε κατάληψη του δσα από δικαίως αγανακτισμένους συναδέλφους. Σε αυτή την περίπτωση, με είχε ενοχλήσει, πέραν της αυθαιρεσίας του προεδρείου, και η θέση των υποστηρικτών του νυν προέδρου που μαζικά έπαθαν κώφωση και υποστήριζαν ότι ουδέποτε αποφασίστηκε αυτό που όλοι οι άλλοι άκουσαν να αποφασίζεται. Εξαιρώ και θεωρώ αποτελεσματικό υπερασπιστή του προεδρείου, τον Βασίλη Παυλόπουλο που, αντί να υποκύψει στην κουφαμάρα και να λέει κουφά, άνοιξε τον κώδικα, διάβασε και είπε: νέα γσ συγκαλείται όχι με απόφαση της προηγούμενης, αλλά με αίτημα τόσου ποσοστού των εγγεγραμμένων μελών του συλλόγου. ΑΥΤΗ είναι σωστή υπεράσπιση -και το αποτέλεσμά της ήταν το φιάσκο με τα πληρεξούσια στο οποίο υπέπεσε η άλλη πλευρά με αποτέλεσμα το οριστικό και άδοξο κλείσιμο του θέματος.
– Θεωρώ ότι, παρά το αίτημα διαφάνειας/ συμμετοχικής διαδικασίας κλπ που υπήρχε στο προεκλογικό πρόγραμμα της κοινωνίας δικηγόρων, στην τριετία που πέρασε η κουρτίνα που χώριζε τους δικηγόρους από τον κορβανά του συλλόγου σκούρυνε και βάρυνε επικίνδυνα. Δεν θα μείνω στις καταγγελίες που κυκλοφορούν τυπωμένες στην Ευελπίδων, για μαύρες τρύπες στα αποθεματικά και για σκάνδαλα. Δεν θα μείνω στο γεγονός ότι οι περίπου 30.000 δικηγόροι Αθήνας παίρνουν 30 ευρώ μέρισμα εξαμήνου (900.000 ευρώ συνολικά) την ώρα που 115 (!) υπάλληλοι/απασχολούμενοι του δικηγορικού συλλόγου Αθηνών έλαβαν μισθοδοσία 3.943.164 ευρώ το ’13 και 5.031.056 ευρώ το ’12 (δεν ξέρω πόσοι ήταν το ’12, ίσως ήταν ακόμα περισσότεροι). Δεν θα μείνω στο γεγονός ότι έργα εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ ανατίθενται απευθείας με απλή έγκριση μίας “διαχειριστικής επιτροπής” (υπενθυμίζω: είμαστε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, έτσι;) σε εταιρίες που εμφανίζονται ξαφνικά να ενδιαφέρονται για έργα που δεν προκηρύχτηκαν. Θα μείνω στο εξής. ΤΡΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΩΡΑ προϋπολογισμοί και απολογισμοί του δικηγορικού συλλόγου Αθηνών δεν έχουν συζητηθεί στα διοικητικά συμβούλια και δεν έχουν εγκριθεί από γενική συνέλευση. Από τον Απρίλιο του ’13, τελευταίο θέμα σε ΟΛΕΣ τις ημερήσιες διατάξεις του δσ είναι συζήτηση προϋπολογισμού-απολογισμός, αλλά ΔΕ ΣΥΖΗΤΕΙΤΑΙ ΠΟΤΕ. Τα οικονομικά στοιχεία που έχουμε 3 χρόνια για τον σύλλογο είναι σκέτες εκτυπώσεις από το λογιστήριο! Προσέξτε: νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου όχι απλά δε δημοσιεύει στη διαύγεια τα οικονομικά του στοιχεία, αλλά δεν τα έχει καν επίσημα, συζητημένα και εγκεκριμένα! Μπορεί να έχει γίνει η πιο χρηστή διαχείριση ever, δε διαφωνώ. Απαντήσεις, όμως, για τη διαχείριση αυτή των χρημάτων που βγαίνουν από τις εισφορές και τις κρατήσεις τους οι δικηγόροι Αθήνας ξέρετε που έλαβαν? όχι στα διοικητικά συμβούλια του συλλόγου τους. Όχι στις γενικές συνελεύσεις τους. Όχι στο μέηλ τους με δελτίο τύπου του προέδρου τους ή του αρμόδιου συμβούλου. Όχι σε κάποιο φυλλαδιάκι που, όπως άλλα, έλαβαν μαζί με το νομικό βήμα στο σπίτι και στο γραφείο τους. Απαντήσεις για το τι συμβαίνει με τα χρήματά τους οι δικηγόροι της Αθήνας έλαβαν ΜΕΡΙΚΩΣ στην προεκλογική συγκέντρωση του συνδυασμού του νυν προέδρου Γιάννη Αδαμόπουλου. Σα να σας λέω ο Kαμίνης έδωσε τον απολογισμό του δήμου της Αθήνας σε μια συγκέντρωση κυψελιωτών προς τιμήν του. Η δε γενική συνέλευση που θα συζητηθούν απολογισμοί και προϋπολογισμοί, θα γίνει, λέει, ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ. Για εμένα ΑΥΤΟ είναι σκάνδαλο. Το αν υπάρχει μαύρη τρύπα ή δεν υπάρχει είναι δευτερεύον, μπροστά στην μηδενική αίσθηση ανάγκης λογοδοσίας, η οποία κρινόταν απαραίτητη μόνο προεκλογικά.
– Θεωρώ ότι υπήρξε πολύ κακή, εκδικητική (Σιδέρης) ή περιφρονητική (Σκαπινάκης, Κλειώσης) αντιμετώπιση των δικηγόρων που μεμονωμένα ή συλλογικά διαφώνησαν με το νυν προεδρείο ή ζήτησαν εξηγήσεις/ υπέβαλαν προτάσεις για τα οικονομικά του συλλόγου. Δύο περιστατικά.
1. Ο συνάδελφος Ηλίας Σιδέρης στις 27 Δεκεμβρίου (δυο μέρες μετά τα Χριστούγεννα και τέσσερις πριν την πρωτοχρονιά) έλαβε κλήση (την έχει αναρτήσει στο fb) να περάσει από πειθαρχικό κατόπιν αυτεπάγγελτης ενέργειας του προέδρου Γιάννη Αδαμόπουλου που τον εγκαλεί επειδή, σε επιστολή που έστειλε ο συνάδελφος ως αναγνώστης στην Καθημερινή, εξέφρασε την άποψη ότι η δράση του δσ μας είναι “αξιοθρήνητη” και ρητορικά αναρωτιέται “πότε συναντήθηκαν με τον υπουργό δικαιοσύνης, με τον χ με τον ψ”. Η άποψη του συναδέλφου θεωρήθηκε “συκοφαντική” και προσέξτε: δεν βγήκε ανακοίνωση με στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο συνάδελφος είναι λάθος. Δεν στάλθηκε μια απαντητική επιστολή στην καθημερινή με τις αντίθετες θέσεις του προεδρείου και να λήξει εκεί το ζήτημα. Όχι! Ο συνάδελφος περνά κατευθείαν πειθαρχικό, γιατί ΤΟΛΜΗΣΕ να εκφράσει δημοσίως την (μα σωστή, μα λάθος) άποψή του ότι η δράση του δσ μας είναι αξιοθρήνητη. Αυτο το ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ (να κινδυνεύει δλδ συνάδελφος με ποινές όπως η μερική αφαίρεση της άδειας άσκησης του επαγγέλματος από το οποίο βιοπορίζεται) επειδή τόλμησε ο Σιδέρης να διατυπώσει αρνητική άποψη για το δσ, πραγματικά με σόκαρε και είναι ο βασικότερος λόγος για τον οποίο κάθομαι και γράφω όλο αυτό το κατεβατό. Όλα τα υπόλοιπα για να είμαι ειλικρινής τα θεωρώ σοβαρά μεν, αλλά οκ, αυτή όμως συγκεκριμένη την ενέργεια τόσο του προέδρου όσο και του συμβουλίου που συνέταξε την κλήση τη θεωρώ και επικίνδυνη και απαράδεκτη και τραγική και αψυχολόγητη και αποδοκιμαστέα.
2. Οι συνάδελφοι Χρήστος Κλειώσης και Θεόδωρος Ορέστης Σκαπινάκης, ως μέλη του lawyersvoice, συγκέντρωσαν εκατόν κάμποσες υπογραφές συναδέλφων (περιλαμβάνομαι) σε μία επιστολή με ερωτήματα για οικονομικά ζητήματα που έχουν ανακύψει στον σύλλογο και δείχνουν διασπάθιση ποσών σε έξοδα που δεν έχουν επιρροή στην επαγγελματική ζωή του μέσου δικηγόρου. Για παράδειγμα, ξοδεύει 500.000 ευρώ ο σύλλογος για εκδόσεις (φυλλαδίων και δεν ξέρω τι άλλο) που μία που έρχονται μία που πάνε στο καλάθι μας. Λέει, λοιπόν, η επιστολή τα χρειαζόμαστε όλα αυτά; Ζούμε στην ηλεκτρονική εποχή, έχετε τα μέηλ μας, στείλτε τα εκεί! Έθιγε και άλλα θέματα, θα τη θέσω ως λινκ, είχε αντιπροτάσεις για μείωση κόστους και εξόδων κλπ Καμία απάντηση στην επιστολή, όπως και στις επιστολές άλλων συναδέλφων, μόνο η απαξιωτική συμπεριφορά που πολλάκις έχει καταγγείλει εδώ στο φβ ο Θεόδωρος-Ορέστης, χωρίς ποτέ να διαψευστεί (αμα δεν σου αρέσει κατέβα υποψήφιος να βγεις να τα αλλάξεις).
-Τελευταίο, αν και όχι έσχατο. Εντάξει, θαύματα σε αυτή τη δύσκολη τριετία δεν μπορούσαν να γίνουν. Φάγαμε τρελές ήττες ως επαγγελματικός κλάδος, αλλά όντως δεν ήταν στο χέρι του συλλόγου να τις αποτρέψει, βλ. φπα. Από αυτά, τα μικρά όμως που είναι στο χέρι του, έκανε αυτά που μπορούσε; Για παράδειγμα: πέτυχε την αποϋλοποίηση των ενσήμων, αλλά μου στέλνει ακόμα σε hard copy έκδοση περιοδικά (βήμα του δικηγόρου) με ανακοινώσεις που έχουν παρέλθει και εν πάση περιπτώσει μπορώ να βρω στο σάιτ; Είναι δυνατόν να έχω την παράσταση ηλεκτρονική και το “βήμα του δικηγόρου” έντυπο -και μάλιστα αγνώστου κόστους έντυπο; Επιπλέον: η εκκαθάριση του μητρώου, ένας στόχος ρεαλιστικός για δσ τριετίας, ολοκληρώθηκε; Ποιό είναι το αποτέλεσμα; Πόσοι είμαστε τελικά; Το προεκλογικό αίτημα να μην βαρύνονται με εισφορές οι δικηγόροι κάτω της πενταετίας τι έγινε; Και κάτι ακόμα. Βγαίνει και λέει ο σύλλογος: έχω στατιστικά στοιχεία ότι από τους κοντά 30.000 δικηγόρους της Αθήνας πάνω από τους μισούς κάνουν μέχρι τέσσερα δικαστήρια το χρόνο. Ωραία. Σε αυτούς με τα μέχρι τέσσερα δικαστήρια, δλδ ελάχιστο ετήσιο εισόδημα (4.000 ευρώ? 5.000 ευρώ;), είναι δυνατόν να ζητάς 150 ευρώ το χρόνο για ανανέωση της ταυτότητας, όμοια όπως τα ζητάς από αυτούς που είχαν πάνω από 15 ή πάνω από 50 δικαστήρια το χρόνο; Είναι δυνατόν να προβάλλεις ως επίτευγμά σου ότι προσέβαλες τις ασφαλιστικές εισφορές που επιβάλλονται αδιαβάθμητα, την ώρα που αδιαβάθμητα επιβάλλεις το δικό σου χαρατσάκι στα μέλη σου;
Αυτά είναι τα βασικά ζητήματα διαφωνίας μου, με την πολιτική και τις πρακτικές της πλειοψηφίας του προεδρείου. Δεν κατηγορώ μόνο τον νυν πρόεδρο. Θεωρώ πολύ προβληματική και τη συμπεριφορά της πλειοψηφίας των συμβούλων. Άλλοι έλειπαν τακτικά από τα δσ. Άλλοι ψήφιζαν οπαδικά και συντεταγμένα πίσω από βασικές γραμμές χωρίς ούτε μισή διαφοροποίηση ποτέ. Άλλοι υπάρχουν μόνο στις προεκλογικές περιόδους και ενδιάμεσα χάνονται σε μία αχλή από ψιθύρους που τους αφορούν, αλλά δεν τους νοιάζουν. Για άλλους ούτε ψίθυροι δεν υπάρχουν, αλλά ξαφνικά βομβαρδίζομαι με τα βιογραφικά τους και μου ζητούν την επανεκλογή τους. Ειλικρινά, αυτό το βιολί με τα βιογραφικά δεν το καταλαβαίνω: ότι κάπου θα γεννήθηκες δεν το αμφισβητώ. Ούτε ότι τέλειωσες τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και κάποια νομική. Αυτό που δεν ξέρω είναι τα συνδικαλιστικά σου επιτεύγματα. Τι έκανες 3 χρόνια τώρα; Τι διεκδίκησες προσωπικά για λογαριασμό μας; Ποιά ιδέα σου συζητήθηκε στο δσ και βελτίωσε την καθημερινότητά μου; Και πάλι, όμως, δε θέλω να τσουβαλιάσω. Εξαιρώ ρητά για να είμαι δίκαιη από τους άφαντους και απόντες συμβούλους τον Νίκο Κουτκιά, αν και κατεβαίνει υποψήφιος με την κοινωνία δικηγόρων. Σε κάθε μεγάλο μπαμ από αυτά που αναφέρω πιο πάνω ο Νίκος δεν κρυβόταν. Έβγαινε και μίλαγε. Άλλοτε υπερασπιζόταν το δσ (δεν έχει σημασία ότι διαφωνούσαμε) άλλοτε διαχώριζε τη θέση του. Παρατηρώντας τις ημερήσιες διατάξεις, βλέπω προτάσεις με την υπογραφή του. Τον Νίκο, λοιπόν, τον βγάζω απ’ έξω. Δεν έκανε δημόσιες σχέσεις, έκανε (και) συνδικαλισμό. Αν ψηφίζαμε με λίστα, θα είχε την ψήφο μου.