Γράφει ο Ceteris Paribus
Ύστερα από τις δηλώσεις περί γραβάτας, που έκαναν τον ΣΥΡΙΖΑ και τον ίδιο τον πρωθυπουργό αντικείμενο πολιτικής διακωμώδησης, η κυβέρνηση δεν έχει πλέον την πολυτέλεια για εκ νέου καλλιέργεια προσδοκιών που θα διαψευστούν το ίδιο θεαματικά. Τόσο για λόγους ευρύτερου πολιτικού κύρους (ένας πρωθυπουργός και μια κυβέρνηση δεν μπορεί να διακινδυνεύουν το κύρος τους κατ’ εξακολούθηση) όσο και για λόγους εσωκομματικούς, αφού πολλά στελέχη του κυβερνώντος κόμματος «ψιθυρίζουν» όλο και πιο έντονα ότι οι δηλώσεις περί γραβάτας έγιναν εν πλήρει γνώση ότι δεν επρόκειτο να… φορεθεί, μόνο και μόνο για να καμφθεί η «γκρίνια» μερίδας βουλευτών και να ψηφιστούν τα μέτρα στη Βουλή πριν τα αποκαλυπτήρια του Eurogroup της 22ας Μαΐου…
Ενόψει λοιπόν του νέου Eurogroup, στις 15 Ιουνίου, επικρατεί γραμμή «ρεαλισμού» και αναζήτησης εναλλακτικών που να μπορούν να εξασφαλίσουν τη συναίνεση του κ. Σόιμπλε. Η πιο πρόσφατη εξ αυτών, που δοκιμάζει ήδη την αξιοπιστία της κάνοντας το γύρο των μίντια, είναι να συνδεθούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος με την ανάπτυξη. Συμπληρωματικά και επειδή μερίδα των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ είναι ήδη «αγριεμένη» με το πρόσφατο «πάθημα», πηγές του υπουργείου Οικονομικών διαψεύδουν σήμερα την πληροφορία που έως χθες θεωρούνταν διασταυρωμένη, ότι θα κατατεθεί πολυνομοσχέδιο για την ψήφιση των απομεινάντων προαπαιτουμένων. Όλα αυτά ένα πράγμα σημαίνουν: ότι η κυβέρνηση πηγαίνει σε αυτό το Eurogroup όχι μόνο με χαμηλές προσδοκίες αλλά σχεδόν στα τυφλά. Και επειδή θεωρεί σφόδρα πιθανό ένα νέο αδιέξοδο -με τη μορφή «ανετοιμότητας» για κατάληξη- κρατάει πίσω και την ψήφιση των προαπαιτούμενων για το παιχνίδι του φώτο φίνις…
Είναι δυνατόν να μη γνώριζε τι υπέγραψε;
Πόσο εύκολα μπορεί να πιστέψει κανείς ότι ο κ. Τσίπρας και η κυβέρνηση δεν γνώριζαν ότι ο κ. Σόιμπλε δεν θα κάνει πίσω; Και πόσο εύκολα μπορεί να πιστέψει κανείς ότι οι κυβερνητικοί βουλευτές επίσης δεν γνώριζαν σε τι έχει δεσμευτεί η κυβέρνησή τους για το χρέος;
Σε αντίθεση με τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς, ο κ. Σόιμπλε πατάει γερά στα συμφωνηθέντα. Και ιδού οι αποδείξεις, με βάση αυτά στα οποία η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί:
- Στην ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής στις 12/7/2015, υπέγραψαν ότι δεσμεύονται να αποπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους προς τους δανειστές πλήρως και εγκαίρως.
- Στο Eurogroup της 25ης Μαΐου του 2016 υπέγραψαν ότι: παραιτούνται από την ονομαστική διαγραφή χρέους, ότι θέτουν δίκην υποθήκης για το χρέος τη δημόσια περιουσία με τη δημιουργία του πλήρως ανεξάρτητου από την ελληνική κυβέρνηση και εξαρτώμενου από τους δανειστές «υπερταμείου» για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.
Στο ίδιο Eurogroup, υπέγραψαν συγκεκριμένα: «Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, το Eurogroup αναμένει την πιθανή εφαρμογή του δεύτερου μέρους των προαπαιτούμενων μέτρων (σ.σ. για το χρέος), μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM. Αυτά τα μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή εάν η επικαιροποιημένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους την οποία θα συντάξουν οι θεσμοί στο τέλος του προγράμματος δείξει ότι είναι απαραίτητα ώστε να επιτευχθεί το όριο του GFN».
Επειδή αυτά είναι τα «συμφωνηθέντα», κι όχι κάποια υποτιθέμενη δέσμευση των δανειστών πως θα υπάρξει ελάφρυνση του χρέους πριν τη λήξη του προγράμματος, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε στο Eurogroup της 22ας Μαΐου (με βάση τα πρακτικά που διέρρευσαν) ότι «Δεν μπορώ να διαπραγματευτώ μια καινούργια εντολή. Άρα η βάση μας πρέπει να είναι αυτή» – εννοώντας τις αποφάσεις του Eurogroup της 25-5-2016.
Ο κ. Τσίπρας, που δημοσίως δηλώνει περίπου εξαπατημένος από τους δανειστές είναι δυνατόν να μη θυμάται τι υπέγραψε; Οι κυβερνητικοί βουλευτές είναι δυνατόν να μη θυμούνται τις δεσμεύσεις της κυβέρνησής τους; Είναι δυνατόν να πίστευαν ότι ο κ. Σόιμπλε θα μετακινηθεί από τα συμφωνηθέντα του 2016 και μάλιστα σε προεκλογικό χρόνο;
Υψηλότερη ανάπτυξη, υψηλότερα… πλεονάσματα
Επειδή ακριβώς ο κ. Σόιμπλε πατάει πολύ γερά στα συμφωνηθέντα, γι’ αυτό η κυβέρνηση αναδιπλώνεται τώρα με τρόπο που ουσιαστικά σημαίνει ότι παραιτείται απόν το ζήτημα του χρέους μέχρι… νεωτέρας (στο τέλος του προγράμματος, το 2018).
Σε τι συνίσταται η εναλλακτική σύνδεσης των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος με την ανάπτυξη; Ιδού πώς έθεσε το ζήτημα ο πρωθυπουργός μιλώντας στο Concordia Europe Summit (7/6): «Να αναλάβει η Ευρώπη συγκεκριμένες δεσμεύσεις και πρωτοβουλίες για επενδυτικά προγράμματα, κερδοφόρα προγράμματα, που θα τονώσουν την ανάπτυξη, θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και θα γεφυρώσουν τελικά στη πράξη, τις διαφορετικές εκτιμήσεις μεταξύ των θεσμών».
Μα όλη η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του χρέους στηρίζεται εξ ορισμού στη συσχέτιση των ρυθμών ανάπτυξης με τα πρωτογενή πλεονάσματα! Σε αυτή τη βάση υπολογίζεται το ύψος των μικτών χρηματοδοτικών δαπανών για την εξυπηρέτηση του χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ. Όταν ο πρωθυπουργός ζητεί το… εξ ορισμού δεδομένο, είναι σαν να παραδέχεται πως πετάει λευκή πετσέτα στο ζήτημα του χρέους! Κάποιες υποσχέσεις για μέτρα τόνωσης της ανάπτυξης δεν είναι δύσκολο να δοθούν – η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων υπάρχει πάντα για να δημοσιοποιούνται σχέδια ενίσχυσης της ανάπτυξης με φτηνή χρηματοδότηση κ.λπ. κ.λπ. Ο πρωθυπουργός ζητεί μια τέτοια δήλωση και παραχωρεί στον κ. Σόιμπλε το δικαίωμα να υπολογίσει πιο… αισιόδοξα τους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, ώστε να απαιτούνται πιο ασθενικές παρεμβάσεις για το χρέος – πάντα μετά το 2018. Με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια, και η κυβέρνηση θα «βολευτεί» με πιο αισιόδοξους υπολογισμούς για τους ρυθμούς ανάπτυξης, αφού το νέο της αφήγημα είναι ότι «έρχεται η ανάπτυξη».
Υπάρχει βεβαίως μια λεπτομέρεια: όσο πιο αισιόδοξοι είναι οι υπολογισμοί για τους μελλοντικούς ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, τόσο υψηλότερα θα είναι και τα πρωτογενή πλεονάσματα πουν θα συνοδεύουν τέτοιους αισιόδοξους υπολογισμούς! Αλλά ποιος ασχολείται με αυτό, όταν τώρα «έχουμε να περάσουμε αυτό τον κάβο»…