Γράφει ο Σταύρος Τασιόπουλος*
Ο χαρακτηρισμός της Χ.Α. ως εγκληματική οργάνωση δεν της αφαιρεί την ιδιότητα του πολιτικού κόμματος, άσχετα αν ακόμα και όλη η πολιτική γραμματεία και βουλευτές του κόμματος κατηγορηθούν για συμμετοχή και καταδικαστούν.
Ένα πολιτικό κόμμα εξαρτάται αν θα υπάρχει και θα είναι εντός νομιμότητας και θα συμμετέχει σε εκλογές, από το αν πληροί το καταστατικό και η λειτουργία του τις προϋποθέσεις του άρθρου 29 του Συντάγματος.
Αν και η έγκριση του καταστατικού ενός πολιτικού κόμματος αποτελεί μια τυπική διαδικασία από τον Άρειο Πάγο, είναι η μόνη που εξετάζεται το αν πληρούται το άρθρο 29 Συντάγματος. Περαιτέρω έχει διατυπωθεί στη θεωρία η άποψη της άρσης της έγκρισης λειτουργίας ενός κόμματος και της συμμετοχής του στις εκλογές, αν δεν εξυπηρετεί το δημοκρατικό πολίτευμα.
Εδώ τίθεται το θέμα της δικαστικής εξουσίας και το πεδίου δράσης αυτής επί της πολιτικής, όμως το αν τηρούνται οι συνταγματικές απαιτήσεις από ένα κόμμα, είναι κάτι που μπορεί να συγκεκριμενοποιηθεί και να ελεγχθεί. Για παράδειγμα αν ένα κόμμα έχει ως θέση την απέλαση μεταναστών με σεβασμό στις διατάξεις περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτό μπορεί να γίνει αποδεκτό. Αν η θέση όμως είναι απέλαση με κάθε τρόπο, δηλαδή και με βίαια και παράνομα μέσα τότε αυτό αντίκειται στις συνταγματικές απαιτήσεις. Επίσης αν η όλη πολιτική προγραμματική θέση ενός κόμματος αντίκειται στο δημοκρατικό πολίτευμα ακόμα και αν έχει δηλώσει τον σεβασμό του στο άρθρο 29 Σ, τότε τίθεται θέμα απαγόρευσης.
Η πλειονότητα των συνταγματολόγων θεωρεί ότι εφόσον το άρθρο 29 Σ δεν προβλέπει κυρώσεις σε περίπτωση μη τήρησής του, τότε κόμμα δεν δύναται να αρθεί η άδεια λειτουργίας του. Εδώ σημειώνεται ότι η συνταγματική διάταξη με συσταλτική και εξ αντιδιαστολής ερμηνεία με βάση συγκεκριμένα γεγονότα μπορεί να ερμηνευθεί ως απαγόρευση δράσης σε κόμματα που δεν εξυπηρετούν την δημοκρατική λειτουργία ακόμα και χωρίς να αναφέρει κυρώσεις.
Διότι, μια στενά γραμματική ερμηνεία της διάταξης στην πράξη θα επέτρεπε τη λειτουργία οποιουδήποτε κόμματος ανεξαρτήτως δράσης και διατύπωσης θέσεων, αν δήλωνε μονάχα ότι αποσκοπεί στη δημοκρατική λειτουργία του πολιτεύματος στο καταστατικό του. Ενώ παράλληλα μπορεί να διακηρύττει την κτηνοβασία ή την παιδεραστία.
Το Σύνταγμα οφείλουμε να το ερμηνεύουμε σε συσχέτιση με τα πραγματικά δεδομένα στην κοινωνία και με βάση αυτό η Χρυσή Αυγή μπορεί να απαγορευθεί ως κόμμα μόνον αν οι πολιτικές της θέσεις θίγουν τα ατομικά δικαιώματα και τη λειτουργία του πολιτεύματος. Οι όποιες άδικες και τιμωρητέες πράξεις μελών και της διοίκησής της δεν αποτελούν λόγο απαγόρευσης ή διάλυσής της.
Τέλος αναφορικά με την πιθανή παραίτηση βουλευτών της και έπειτα την παραίτηση και των αναπληρωτών τους, το Σύνταγμα ορίζει την διενέργεια εκλογών για την αναπλήρωση των εδρών τους. Αυτό διότι η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας και η αντιπροσωπευτική αρχή επιτάσσουν την πλήρωση και των 300 βουλευτικών εδρών αφού με βάση αυτό τον αριθμό διεξήχθησαν οι εκλογές. Η διάταξη που αναφέρει για 200 ως 300 έδρες, βρίσκει εφαρμογή για την επόμενη εκλογική διαδικασία με βάση άλλον εκλογικό νόμο. Επίσης βουλευτές που δεν καταδικάζονται αμετάκλητα με στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων, διατηρούν την έδρα και εντός φυλακής, χωρίς όμως να έχουν δικαίωμα συμμετοχής στις ψηφοφορίες της Βουλής, εκτός και αν υπάρξει ειδική ρύθμιση του Προέδρου της Βουλής που όμως ελέγχεται από τον Κανονισμό της Βουλής.
Η παρούσα Βουλή διέπεται από τον εκλογικό νόμο από τον οποίο προέκυψε, δηλαδή 300 έδρες και δεν μπορεί να γίνει αλλαγή του νόμου για λειτουργία της Βουλής με λιγότερες έδρες από την ίδια Βουλή. Κάτι τέτοιο θα ήταν νόθευση της λαϊκής κυριαρχίας και για αυτό θα πρέπει να γίνουν εκλογές αναπλήρωσης των εδρών σε κάθε περίπτωση. Η ψήφιση νόμου για καταχρηστικές παραιτήσεις βουλευτών πχ. ανά μήνα είναι αντισυνταγματική μιας και ο βουλευτής δύναται να παραιτηθεί όποτε το επιθυμεί, το άρθρο 60Σ είναι ξεκάθαρο.
* Ο Σταύρος Τασιόπουλος είναι νομικός, ΜΔΕ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης
