Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Follow @j_koutroubis
Πρόσφατα ψηφίστηκε απο το Ελληνικό Κοινοβούλιο το νομοσχέδιο για τα τηλεοπτικά κανάλια και την οικοδόμηση ενός νέου τηλεοπτικού τοπίου, το οποίο η Κυβέρνηση ισχυρίζεται οτι πλέον δεν θα γίνεται αντικείμενο χειραγώγησης πολιτικών ή επιχειρηματικών συμφερόντων. Παρόλα αυτά σύμφωνα με το νομοσχέδιο αυτό ο Υπουργός Επικράτειας θα εχει την αρμοδιότητα να προχωράει στην διάλυση ανώνυμων εταιρειών μετά απο την ακόλουθη κρίση ειδικής επιτροπής.
Αναλυτικότερα, η ψηφοφορία ήταν ονομαστική για 35 άρθρα, από τα 58 του νομοσχεδίου, μετά από σχετικό αίτημα που κατέθεσε η ΝΔ (πρόκειται για τα άρθρα 2, 3, 4, 9, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 18, από το 21 έως και το 43 και το 55). Συνολικά ψήφισαν 251 βουλευτές. Με διευρυμένη πλειοψηφία – καθώς πλην της κυβερνητικής πλειοψηφίας, υπερψήφισαν η Δημοκρατική Συμπαράταξη και το Ποτάμι – πέρασαν τα άρθρα 11, 12, 14 και 16.
Με τα άρθρα 11 και 12 ρυθμίζονται τα θέματα που αφορούν τη διαδικασία και τους όρους προκήρυξης των αδειών από το ΕΣΡ. Το άρθρο 14 αφορά στους όρους χορηγούμενων αδειών και το άρθρο 16 αφορά στη σύσταση της ανώνυμης εταιρείας συνδεδεμένης με την ΕΡΤ.
Τα υπόλοιπα άρθρα, ψηφίστηκαν με 154 ψήφους του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ (απουσίασε ο αν. υπουργός Περιβάλλοντος Γ. Τσιρώνης), ενώ στο άρθρο 21 προστέθηκαν και οι ψήφοι του Ποταμιού. Επίσης τα άρθρα 41 και 42 έλαβαν μία επιπλέον ψήφο, από αυτή της κυβερνητικής πλειοψηφίας (της Κατερίνας Μάρκου από το Ποτάμι).
Ειδικότερα, στην ονομαστική ψηφοφορία:
Η ΝΔ ψήφισε «όχι σε όλα»
Η Χρυσή Αυγή ψήφισε «όχι σε όλα» και δήλωσε «παρών» στα άρθρα 4, 12, 13 και 16.
Η Δημοκρατική Συμπαράταξη ψήφισε «όχι σε όλα» εκτός από τα άρθρα 11,12,14 και 16, τα οποία υπερψήφισε.
Το ΚΚΕ, ψήφισε «όχι σε όλα» και δήλωσε «παρών» στα άρθρα 16, 18, 21, 41, 42, 43
Το Ποτάμι, ψήφισε «όχι σε όλα» εκτός από τα άρθρα 11,12,14,16 και 21, τα οποία υπερψήφισε. Η βουλευτής Κατερίνα Μάρκου ψήφισε επίσης τα άρθρα 41 και 42.
Η Ένωση Κεντρώων, ψήφισε «όχι σε όλα» εκτός από τα άρθρα 2, 11 και 13.
Από την ονομαστική ψηφοφορία στην ολομέλεια απουσίαζε ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, ενώ δεν έστειλε ούτε επιστολική ψήφο, που ναι μεν δεν θα προσμετράται αλλά θεωρείται πολιτική τοποθέτηση.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει 58 άρθρα, που πραγματεύονται μεταξύ άλλων το ζήτημα των τηλεοπτικών αδειών και τη δημιουργία παρόχου ψηφιακού σήματος με την επωνυμία ΕΡΤ – ΝΕΤ, μιας εταιρείας που θα είναι θυγατρική της ΕΡΤ Α.Ε. Στο νομοσχέδιο επίσης περιλαμβάνονται παρεμβάσεις για την προστασία του χαρακτήρα της ΕΕΤΤ ως Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής, για τη δημιουργία Μητρώου των διαδικτυακών μέσων ενημέρωσης, το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο, καθώς και το Εθνικό Συμβούλιο Επικοινωνίας.
Πριν την ψηφοφορία ο υπουργός Επικρατείας, Νίκος Παππάς κατέθεσε νομοτεχνικές βελτιώσεις:
1)ΕΣΡ: καταργείται η διάταξη του άρθρου 110 παρ. 12 του νόμου 4055/2012 -που προβλέπει την ανανέωση της θητείας των μελών του ΕΣΡ- και από την έναρξη της ισχύος του παρόντος νόμου αποχωρούν τα μέλη των οποίων έχει λήξει η θητεία τους. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι από το ΕΣΡ φεύγουν κάποια μέλη. Η τροποποίηση είχε διατυπωθεί διαφορετικά αλλά μετά από αντιδράσεις, υπήρξε αναδιατύπωση. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος ζήτησε οι αρχές να μην λαμβάνουν αποφάσεις αν δεν έχουν πλήρη σύνθεση, κάτι που αποδέχθηκε εκ μέρους της κυβέρνησης ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος
2) οι επιχειρήσεις των ΟΤΑ εξαιρούνται από τις διατάξεις του νόμου.
3) το ΕΣΡ δύναται να απευθύνεται σε διεθνών αναγνωρισμένες εταιρείες ορκωτών λογιστών για την διακρίβωση της τήρησης της ονομαστικοποίησης των μετοχών από τους υποψήφιους.
4) για τον καθορισμό του αριθμού των περιφερειακών σταθμών και μετά από δημόσια διαβούλευση θα λαμβάνονται υπόψη ο πληθυσμός, το ΑΕΠ και η γεωμορφολογία του εδάφους κάθε Περιφερειακής Ζώνης.
5) σε περίπτωση μη ικανοποιητικής συμμετοχής αριθμού υποψηφίων σε σχέση με τον αριθμό των προκηρυσσόμενων αδειών(ανά κατηγορία), το ΕΣΡ δύναται να ματαιώσει το διαγωνισμό και να επαναπροκηρύξει νέο με τον ίδιο ή μικρότερο αριθμό αδειών.
διατάξεις για τις κρίσεις και τις προαγωγές στην Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και 6) για την στελέχωση των Γραφείων Τύπου.
7) με απόφαση του ΔΣ της ΕΡΤ επιτρέπεται στα μέλη των μουσικών συνόλων της η συμμετοχή τους σε καλλιτεχνικές παραστάσεις και η παροχή διδακτικού έργου.
δίνεται δυνατότητα παράλληλης εργασίας και στους δημοσιογράφους της ΕΡΤ, όπως ισχύει για τους δημοσιογράφους του Αθηναϊκού Πρακτορείου και της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης.
Σύμφωνα με τον νομοσχέδιο, οι τηλεοπτικές άδειες θα έχουν 10ετή ισχύ και μπορούν να τις διεκδικήσουν ανώνυμες ή υπό σύσταση ανώνυμες εταιρείες της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, οι οποίες όμως δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στον τομέα των ΜΜΕ, αλλά και Δήμοι. Από την διεκδίκηση των αδειών αποκλείονται όσοι συμμετέχουν σε διαφημιστικές εταιρείες και εταιρείες ερευνών της ραδιοτηλεοπτικής αγοράς.
Οι άδειες των καναλιών θα είναι είτε εθνικής, είτε περιφερειακής εμβέλειας και θα χωρίζονται σε 3 κατηγορίες:
- Εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού χαρακτήρα με πρόγραμμα γενικού περιεχομένου
- Εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού χαρακτήρα με θεματικό περιεχόμενο
- Εθνικής εμβέλειας μη ενημερωτικού χαρακτήρα
Το ελάχιστο κεφάλαιο που πρέπει να καταβάλουν οι μέτοχοι θα είναι:
- 8.000.000 ευρώ για κανάλια εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού χαρακτήρα με γενικό περιεχόμενο
- 5.000.000 ευρώ για κανάλια εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού – θεματικού περιεχομένου
- 2.000.000 ευρώ για κανάλια με μη ενημερωτικό περιεχόμενο
Το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο για τα περιφερειακά κανάλια θα καθορίζεται με υπουργική απόφαση.
Αυστηρές είναι οι προδιαγραφές και για τα όρια του απασχολούμενου προσωπικού, με τη ρητή πρόβλεψη ότι το καθεστώς εργασίας θα πρέπει να είναι πλήρους απασχόλησης.
Το νομοσχέδιο θέτει ως ελάχιστα όρια τα εξής:
- 400 εργαζόμενοι για κανάλια εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού χαρακτήρα γενικού περιεχομένου
- 200 εργαζόμενοι για κανάλια εθνικής εμβέλειας ενημερωτικού χαρακτήρα αλλά θεματικού περιεχομένου
- 50 εργαζόμενοι για κανάλια μη ενημερωτικού χαρακτήρα
- 20 εργαζόμενοι για μη ενημερωτικά κανάλια
Σε ό,τι αφορά το καθεστώς διαφάνειας, προβλέπεται ονομαστικοποίηση των μετοχών μέχρι φυσικού προσώπου, ενώ θα απαιτείται φορολογική αλλά και τραπεζική ενημερότητα των μετόχων, προκειμένου να διαπιστώνεται ότι τα δάνειά τους εξυπηρετούνται ομαλά.
Δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών
«Για την κυβέρνηση, η επιβολή κανόνων, η εμπέδωση της νομιμότητας και η κατοχύρωση του δημόσιου συμφέροντος στα ραδιοτηλεοπτικά, είναι ρητή δέσμευσή απέναντι στον ελληνικό λαό», αναφέρουν κυβερνητικές πηγές και τονίζουν ότι το νομοσχέδιο αποτελεί τομή που θέτει τέλος στο καθεστώς ασυδοσίας των προηγουμένων ετών.
«Με την ψήφιση του νόμου για τα ραδιοτηλεοπτικά, κλείνει οριστικά μια περίοδος αδιαφάνειας που εξέθρεψε την ανομία και την διαπλοκή και μπαίνει ένα οριστικό τέλος στο καθεστώς της απευθείας παραχώρησης των δημόσιων συχνοτήτων, χωρίς διαφανή και νόμιμο διαγωνισμό», αναφέρουν πηγές της κυβέρνησης και τονίζουν ότι οριστικό τέλος μπαίνει και στις «προσωρινές» άδειες, που «παρατάθηκαν, για ευνόητους λόγους, για περισσότερες από δύο δεκαετίες» όπως και στις «χαριστικές διατάξεις που, με τα δέοντα πολιτικά ανταλλάγματα, απάλλαξαν για χρόνια τους τηλεοπτικούς σταθμούς από καταβολές νόμιμων οφειλών, προκαλώντας τεράστια βλάβη στα οικονομικά του δημοσίου».
Έν κατακλείδι, μόνο ο χρόνος μπορεί να δείξει αν πρόκειται για μια κατάσταση πλήρους χειραγώγησης ή αν πρόκειται το συγκεκριμένο νομοσχέδιο να εξυγιάνει κάποιες παθογένειες του τηλεοπτικού τοπίου. Σίγουρα όμως τα πρώτα δείγματα θα δημιουργήσουν πολλά προβλήματα στους υφιστάμενους υπαλλήλους, οι οποίοι θα δουν την πόρτα της εξόδου απο τα κανάλια τους λόγω των νέων ορίων των υπαλλήλων που τίθενται μέσα στο νομοσχέδιο.
