Γράφει ο Ceteris Paribus
Μπορεί η αργόσυρτη διαδικασία συγκρότησης κυβερνητικής πλειοψηφίας στη Γερμανία να δίνει χρόνο για «οικονομική διπλωματία» στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, μπορεί οι κρίσιμες αποφάσεις να αναβάλλονται έως ότου μάθουμε ποιος θα είναι ο νέος Γερμανός υπουργός Οικονομικών, αλλά η ελληνική κυβέρνηση είναι μονίμως παγιδευμένη στο… αεικίνητο των «νέων μέτρων». Μόνο που τώρα, ευθύνεται και η ίδια για το γεγονός ότι εγκλωβίστηκε σε αυτή την παγίδα. Και η παγίδα που θα παράγει την ανάγκη διαρκώς νέων περικοπών και νέων μέτρων για τα επόμενα χρόνια λέγεται πρωτογενές πλεόνασμα.
Με εισήγηση του μονίμως «υπεραισιόδοξου» Γιάννη Στουρνάρα, η κυβέρνηση δεν αρκέστηκε στον επίσημο στόχο για ισοσκελισμένο πρωτογενές ισοζύγιο το 2013, αλλά έθεσε στόχο τη δημιουργία «εντυπωσιακού» πρωτογενούς πλεονάσματος από εφέτος. 3 δισ. ευρώ, «κόμπασε» η κυβέρνηση, ήταν το πρωτογενές πλεόνασμα στο 8μηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου.
Και ύστερα ήρθε η τρόικα… Η οποία επέβαλε μια μετριοπαθή εκτίμηση για «μικρό, βιώσιμο» πρωτογενές πλεόνασμα 100 εκατ. ευρώ το 2013.
Στο μεταξύ όμως η ζημιά είχε γίνει: στο βωμό του υπερφίαλου στόχου για «εντυπωσιακό» πλεόνασμα (που μάλιστα κυβερνητικοί παράγοντες άρχισαν να διαβεβαιώνουν πως θα μοιραστεί στους αναξιοπαθούντες του μνημονίου!) είχαν μπει οι βάσεις για τα νέα μέτρα.
Το πλεόνασμα περιλαμβάνει μια βασική παραδοχή: μείωση των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού ώστε να αντισταθμιστεί η υστέρηση των εσόδων. Έτσι, στο 8μηνο το πλεόνασμα των 3 δισ. ευρώ στηρίχτηκε σε «ψαλίδι» 1,9 δισ. ευρώ στις πρωτογενείς δαπάνες (σε σχέση με τις προβλέψεις του προϋπολογισμού), 1,3 δισ. ευρώ στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, σε καθυστέρηση επιστροφής φόρων 644 εκατ. ευρώ, σε σημαντική επιβράδυνση του ρυθμού αποπληρωμής των οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες (παραμένουν πάνω από 6 δισ. ευρώ) αλλά και σε 800 εκατ. ευρώ έσοδα από το ΠΔΕ πάνω από τους στόχους.
«Τώρα, πρέπει να διατηρήσετε και να διευρύνετε το πλεόνασμα σύμφωνα με τους στόχους του Μεσοπρόθεσμου», διεμήνυσε η τρόικα. Που σημαίνει ότι όλα τα «κόλπα» που χρησιμοποιήθηκαν για να υπάρξει αυτό το «πέτσινο» πλεόνασμα το 2013, θα πρέπει να θεωρηθούν δεδομένα, για να είναι διατηρήσιμο το πλεόνασμα και τα επόμενα χρόνια!
Αν το 2013 το πρωτογενές πλεόνασμα στηρίχτηκε σε περικοπές πέρα από τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, αυτό σημαίνει ότι το 2013 πάρθηκαν στην ουσία νέα μέτρα περικοπών. Και για να είναι διατηρήσιμο το πλεόνασμα και τα επόμενα χρόνια, πρέπει οι υπερβάλλουσες περικοπές του 2013 να «κατοχυρωθούν» και μονιμοποιηθούν με περισσότερα νέα μέτρα το 2014 και όλα τα μετέπειτα χρόνια!
Έτσι, οι επικεφαλής της τρόικας έφυγαν από την Αθήνα αφήνοντας «παραγγελία» για νέα μέτρα (για να καλυφθεί αντίστοιχου ύψους δημοσιονομικό κενό) ύψους 1,5 δισ. ευρώ το 2014, με έμφαση στις δαπάνες για συντάξεις και υγεία.
Ένα μόνο αριθμός φτάνει για να καταλάβουμε τόσο τις λογιστικές αλχημείες που χρησιμοποιήθηκαν για την «παραγωγή» του πρωτογενούς πλεονάσματος όσο και την παγίδα διαρκώς νέων μέτρων που αυτές δημιούργησαν: περίπου 3 δισ. ευρώ είναι η «εξοικονόμηση» δαπανών που πέτυχε ο κ. Βρούτσης καθυστερώντας την έκδοση συντάξεων για 300.000 δικαιούχους που περιμένουν στην «ουρά» πάνω από 1 χρόνο… Τώρα η τρόικα ζητεί περικοπές 1,5 δισ. ευρώ για συν τάξεις – υγεία, ενώ ήδη οι προτάσεις του υπουργείου ήταν για περιστολή της χρηματοδότησης προς το υπουργείο Εργασίας 1,8 δισ. ευρώ…
Κατά τα φαινόμενα, το 2014 το μεγάλο θύμα του πρωτογενούς πλεονάσματος θα είναι τα ασφαλιστικά ταμεία, που απειλούνται με κατάρρευση και στάση πληρωμών στις συντάξεις!