Στην αποκάλυψη ότι το καλοκαίρι 2015 είχε φθάσει ένα βήμα πριν από την παραίτησή του, με αφορμή την ελληνική κρίση και την απόρριψη της εισήγησής του για ένα -έστω προσωρινό- Grexit, προχώρησε ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας και νυν πρόεδρος του Κοινοβουλίου, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε συνέντευξή του προς τους Financial Times.
«H Ελλάδα ήταν ένα ιδιαιτέρως ακανθώδες πρόβλημα. Δεν θα έπρεπε ποτέ να γίνει δεκτή στην ευρωζώνη από την αρχή, λέει ο Σόιμπλε. Αλλά όταν ξέσπασε η κρίση χρέους, θα έπρεπε να λάβει μία δεκαετή περίοδο «timeout» από την ευρωζώνη, ιδέα που είχε προτείνει στον ομόλογό του Γιώργο Παπακωνσταντίνου: «Του είπα πρέπει να έχετε τη δυνατότητα να υποτιμάτε το νόμισμά σας, δεν είστε ανταγωνιστικοί», λέει. Οι μεταρρυθμίσεις που απαιτήθηκα ν για την ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας ήταν «δύσκολο να επιτευχθούν σε μία Δημοκρατία». «Γι΄ αυτό πρέπει να φύγετε από το ευρώ για μία συγκεκριμένη περίοδο. Αλλά όλοι έλεγαν ότι δεν υπάρχει περίπτωση για κάτι τέτοιο».
Ωστόσο, συνεχίζει το δημοσίευμα, «η ιδέα δεν απομακρύνθηκε. Ο Σόιμπλε πίεσε για ένα προσωρινό «Grexit» το 2015, κατά τη διάρκεια ενός ακόμη γύρου της κρίσης χρέους. Αλλά η Μέρκελ και οι επικεφαλής των άλλων κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης απέτρεψαν την ιδέα. Τώρα αποκαλύπτει ότι σκέφτηκε να παραιτηθεί με αφορμή αυτό το ζήτημα. «Το πρωί που είχε ληφθεί η απόφγαση (η Μέρκελ) μου είπε: Θα συνεχίσεις; … Αλλά ήταν μία από τις περιπτώσεις που βρεθήκαμε πολύ κοντά (στην παραίτησή μου).
Ημουν πάντα πιστός στη Μέρκελ
Περιγράφοντας τις κατά καιρούς ταραχώδεις σχέσεις του με την καγκελάριο Μέρκελ, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε αναφέρει: «Υπήρχαν λίγες πραγματικά επώδυνες συγκρούσεις όπου και εκείνη ήξερε ότι είχαμε φθάσει στα άκρα και ότι θα έπρεπε να φύγω. Πάντα ζύγιζα αν θα έπρεπε να συμβαδίσω με καταστάσεις ακόμη και αν αυτό ήταν λάθος, όπως η περίπτωση της Ελλάδας, ή αν θα έπρεπε να φύγω».
Όμως κυριάρχησε η αίσθηση του καθήκοντος: «Δεν συμφωνούσαμε πάντα, αλλά ήμουν πάντοτε πιστός».
Η άνοδος του λαϊκισμού
Επισημαίνοντας ότι πολλοί θεωρούν τον Σόιμπλε υπεύθυνο γενικά για την κρίση στην ευρωζώνη ο συντάκτης του άρθρου προσθέτει: «Αλλωστε, ήταν αυτός ο αρχιτέκτων της λιτότητας, ένας δημοσιονομικός ιέραξ, του οποίου οι συνταγές κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ προκάλεσαν άνευ προηγουμένου δυσκολίες για εκατομμύρια απλών ανθρώπων , όπως λένε οι επικριτές του. Ο ίδιος κατέστη μία μισητή φιγούρα, ιδίως στην Ελλάδα. Πλακάτ στην Αθήνα του 2015 τον εμφάνιζαν με χιτλερικό μουστάκι κάτω από συνθήματα όπως: «Καταζητείται – Για μαζική φτωχοποίηση και καταστροφή».
Ο Σόιμπλε απορρίπτει την κριτική ότι η λιτότητα προκάλεσε άνοδο του λαϊκισμού: «Οι υψηλότερες δαπάνες δεν οδηγούν σε μεγαλύτερη ικανοποίηση», λέει. Η ρίζα βρίσκεται στη μαζική μετανάστευση και τις ανασφάλειες που απελευθέρωσε: «Ποια ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει αυτό το πρόβλημα; Ακόμη και η Σουηδία (έχει).
Όσον αφορά πάντως το «αρχικό λάθος» της ευρωζώνης, αυτό βρισκόταν στο γεγονός ότι έγινε προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα κοινό νόμισμα χωρίς μία «κοινή πολιτική για την οικονομία, την απασχόληση και την κοινωνική πολιτική» για όλα τα κράτη – μέλη της ευρωζώνης. «Οι ιδρυτές του ευρώ είχαν αποφασίσει», λέει, «ότι εάν περίμεναν πρώτα να δημιουργηθεί η πολιτική Ένωση, τότε θα περίμεναν για πάντα».
