Γράφει ο Γεράσιμος Ταυρωπός
Όταν οι τραπεζίτες είναι ανήσυχοι, η κυβέρνηση οφείλει να είναι τουλάχιστον ‘‘συγκρατημένη’’. Όχι, δεν το είπε κάποιο επιφανές δημόσιο πρόσωπο, το υπογραμμίζει όμως όλη η εμπειρία της περιόδου της ελληνικής κρίσης και των μνημονίων. Ισχύει όμως ταυτόχρονα και κάτι άλλο: Όταν οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα κινούνται επί ξυρού ακμής, τότε η αυτοπεποίθηση για ‘‘μεγάλες’’ εξαγγελίες δεν περισσεύει.
Σε ό,τι, λοιπόν, αφορά τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στη Διεθνή Έκθεση Θεσσασλονίκης το Σάββατο, επιβεβαιώθηκαν πανηγυρικά και οι δύο αυτές ‘‘σταθερές’’ της πολιτικής και οικονομικής ζωής: από τη μια οι τραπεζίτες είναι πολύ ανήσυχοι ενόψει των ευρωπαϊκών stress tests των τραπεζών, από την άλλη η ελληνική αντιπροσωπεία γύρισε από το Παρίσι με πολλές ‘‘υποχρεώσεις’’ και πολλή ‘‘δουλειά για το σπίτι’’…
Αυτοί είναι οι λόγοι που έκλεισε οριστικά το σενάριο για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες τον Οκτώβριο με πρωτοβουλία της ίδιας της κυβέρνησης. Το σενάριο αυτό, που ισχυροποιήθηκε εξαιρετικά κάποια στιγμή το καλοκαίρι, ήταν εισήγηση του πιο σκληρού πυρήνα των πρωθυπουργικών συμβούλων. Προέβλεπε επικοινωνιακού χαρακτήρα ‘‘ρήξη’’ με την τρόικα (παρέλκυση των συνομιλιών, επικοινωνιακά τρικ περί ‘‘κόκκινων γραμμών’’ και μετάθεση των όποιων συμφωνιών για τα ακανθώδη ζητήματα σε μετεκλογικό χρόνο), σχετική ανακοπή της εκλογικής δυναμικής του ΣΥΡΙΖΑ και εμπλοκή του στην κυβέρνηση με δυσμενείς γι’ αυτόν όρους (αναγκαστικές συμμαχίες που θα τον υποχρέωναν να βάλει πολύ νερό στο κρασί του και θα τον κρατούσαν εγκλωβισμένο στις μεγάλες αποφάσεις, διαχείριση απ’ αυτόν όλων των ανοιχτών θεμάτων με την τρόικα ώστε να υποστεί συντριπτική πίεση, εγχωρίως και διεθνώς).
Όλη η στόχευση αυτού του σεναρίου ήταν η ‘‘αριστερή παρένθεση’’: ολιγόμηνη περιπέτεια με τον ΣΥΡΙΖΑ ‘‘στριμωγμένο στα σχοινιά’’ και… νέες εκλογές το Φεβρουάριο με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα συγκέντρωνε τους 180 ψήφους!
Ωστόσο, αυτή η ‘‘μέθοδος’’ επίλυσης της πολιτικής κρίσης ή, αν προτιμάτε, του προβλήματος του ‘‘πολιτικού ρίσκου’’, ενώ εκρίθηκε από σημαντικά τμήματα της εγχώριας διαπλοκής, απορρίφθηκε από τους τραπεζίτες και τους δανειστές σαν στρατήγημα αστάθειας και υψηλού ρίσκου. Τα μηνύματα από την πλευρά των δανειστών, ήδη στο διάστημα πριν το Παρίσι, ήταν σαφή: όχι τυχοδιωκτικά παιχνίδια που δεν διαφέρουν και πολύ από το δημοψήφισμα του κ. Γ.Α. Παπανδρέου…
‘‘Τοίχο’’ βρήκαν επίσης όλες οι τακτικές για παρέλκυση στις διαπραγματεύσεις όλων των μεγάλων ζητημάτων, καθώς και για χωριστή συμφωνία με το ΔΝΤ ώστε να εξασφαλιστούν άμεσα 3,6 δισ. ευρώ. Το αποφασιστικό χτύπημα όμως ήταν στο ‘‘νευραλγικό τένοντα’’ του εγχώριου συστήματος: τις τράπεζες. Προς τα μέσα με τέλη Αυγούστου, ‘‘κλείδωσε’’ η εκτίμηση ότι τα ευρωπαϊκά τραπεζικά stress tests θα ‘‘ζορίσουν’’ τις 4 ελληνικές συστημικές τράπεζες. Και είπαμε: όταν ζορίζονται οι τράπεζες, ζορίζεται διπλά η κυβέρνηση… Οι τράπεζες θα χρειαστούν νέα ‘‘δώρα’’ για να αποφύγουν υπαγωγή σε διαδικασίες bail-in, που σημαίνει ότι η κυβέρνηση θα χρειαστεί ‘‘εδώ και τώρα’’ την καλή διάθεση της τρόικας…
Κάπως έτσι, το σενάριο ‘‘εκλογές τον Οκτώβριο’’ μπήκε στο ‘‘ράφι’’.
Και τώρα; Τώρα, το νέο πλάνο είναι το εξής: Ολοκλήρωση των διαδικασιών και συμφωνιών με την τρόικα, προσεκτική διαχείριση του ζητήματος των νέων κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών που θα προκύψουν από τα ευρωπαϊκά stress tests, ευτυχής κατάληξη στις διαπραγματεύσεις για τη νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, επικοινωνιακή αξιοποίηση των στοιχείων για έξοδο από την ύφεση από το τρίτο τρίμηνο του έτους. Και, στη βάση αυτών, διαχείριση της προεδρικής εκλογής μέσω του διλήμματος: είτε με μας που έχουμε έτοιμο και συμφωνημένο το ‘‘πακέτο’’ που μας βγάζει οριστικά από τον εφιάλτη της κρίσης είτε με τον ΣΥΡΙΖΑ που υπόσχεται μια νέα περιπέτεια και επιστροφή στα ‘‘μολυβένια χρόνια’’.
Όλα αυτά, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα έχουμε απρόβλεπτες ανατροπές, είτε από το εσωτερικό είτε από το διεθνές πεδίο.
