Του Γεωργίου Παπασίμου
Δικηγόρου
Μέλους Δ.Σ. του «ΠΡΑΤΤΩ»
Οι τραγικές συνθήκες, που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, που, κατά την περίοδο της ένταξής της στον μνημονιακό «Προκρούστη», έχει μετατραπεί από μία ισότιμη Ευρωπαϊκή Χώρα, σε μία ιδιότυπη «αποικία χρέους», παρά τις ιδιαιτερότητες του μεταπρατικού διεφθαρμένου περιφερειακού καπιταλιστικού συστήματός της, δεν είναι αμιγώς Ελληνικό φαινόμενο, αλλά η Χώρα μας αποτελεί μία εκ των κραυγαλέων περιπτώσεων του παγκόσμιου καπιταλιστικού χρηματοπιστωτικού «οδοστρωτήρα».
Στην «μεγάλη εικόνα» είναι η απόρροια των αποτελεσμάτων της απόλυτης κυριαρχίας του νεοφιλελευθερισμού και της ποιοτικής μετάλλαξης του άξονα του καπιταλισμού, από το παραγωγικό βιομηχανικό κεφάλαιο, στο ανεξέλεγκτο, πλέον, χρηματοπιστωτικό καπιταλιστικό «τέρας».
Ο σταδιακός περιορισμός του Δημοσίου και της πολιτικής, ως αυτόνομης θέσμισης από τον χώρο της οικονομίας και η εισβολή του ιδιωτικού κεφαλαίου σε όλα τα νευραλγικά τμήματα της οικονομίας, είχε καταλυτικές διαφοροποιήσεις, τόσο στο ίδιο το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, ως οικονομικο – κοινωνικό μοντέλο, όσο και στην έννοια και το εύρος της εθνικής κυριαρχίας των χωρών, αλλά και στις εσωτερικές ταξικές και κοινωνικές διαστρωματώσεις και ισορροπίες.
Έτσι, στο παγκόσμιο επίπεδο κυριάρχησε ο χρηματοπιστωτικός τομέας έναντι του παραγωγικού, με την έννοια την δημιουργία τεράστιου «νεκρού πλούτου» στα χέρια λίγων τμημάτων της παγκόσμιας καπιταλιστικής «ελίτ», που δεν αντιστοιχεί στην πραγματική παγκόσμια οικονομία και παραγωγή (60 φορές τουλάχιστον είναι πάνω απ’ αυτήν), με συνέπεια την συνεχή «χρηματιστηριοποίηση» του χρηματοπιστωτικού συστήματος, δηλαδή τη δημιουργία κερδών μέσω ομολόγων, μετοχών και σύνθετων χρηματοπιστωτικών προϊόντων, που κατέστησαν αυτό και αυτούς που το ελέγχουν, πλήρη εξουσιαστή και δυνάστη όλου του πλανήτη. Η κρίση των τοξικών χρηματοπιστωτικών προϊόντων του 2008 και του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος στη «Μέκκα» του καπιταλισμού, που κλόνισε το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, αντί να αποτελέσει την απαρχή διαφοροποίησης και επαναπροσδιορισμού της λειτουργίας της πολιτικής και του Δημοσίου, έναντι της ασυδοσίας της αγοράς, μετατράπηκε σε εφιάλτη για τις κοινωνίες και τα Κράτη. Ενώ αυτά έσπευσαν, ως «θεραπαινίδες», να μεταφέρουν τεράστιους δημόσιους και κοινωνικούς πόρους, για να σώσουν τα κατ’ ευφημισμό πιστωτικά «ιδρύματα», αφού ο σωστός τίτλος γι’ αυτά είναι πιστωτικά «πιράνχας», μόλις ορθοπόδησαν, με την τεράστια δημόσια χρηματική αιμοδοσία, που τους παρασχέθηκε, χρησιμοποιούν αυτόν τον δημόσιο πλούτο, μέσω της ανελέητης κερδοσκοπίας, για το χτύπημα των Κρατών και των Κοινωνιών, επικαλούμενα την «φούσκα» του Δημοσίου χρέους, για την οποία είναι τα ίδια σημαντικοί παράγοντες μεγέθυνσής της. Η Ελλάδα, ως ο αδύναμος οικονομικός κρίκος των χωρών του νότου της Ευρώπης, βίωσε πρώτη, ως παγκόσμιο «πειραματόζωο», την «λαιμαργία» και την «ληστρικότητα» του σημερινού «μανιακού» καπιταλισμού.
Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να τονισθεί ότι, στην τελευταία εικοσαετία, μετά την κατάρρευση του «φαντάσματος» του υπαρκτού σοσιαλισμού, οι συνθήκες έχουν αλλάξει δραματικά, με την γενίκευση της ελαστικής και επισφαλούς εργασίας και, σε συνδυασμό με την χρηματοοικονομική κερδοσκοπία, ο «νέος καπιταλισμός» χτυπά ταυτόχρονα και ισοπεδώνει, τόσο την παραδοσιακή εργατική τάξη, όσο και την μικροαστική τάξη.
Για το θέμα αυτό, ο Ιταλός μαρξιστής φιλόσοφος Κοστάντσο Πρέβε στο βιβλίο του «Ασίγαστο πάθος» «φωτίζει» επαρκώς τις νέες αυτές συνθήκες, λέγοντας ότι: «Σε αντίθεση με ό,τι συνέβη στην εικοσαετία 1920 – 1940, φαίνεται δύσκολο στις καπιταλιστικές ολιγαρχίες να κατορθώσουν να σταθεροποιήσουν την κυριαρχία τους, θέτοντας την μία ομάδα κατά της άλλης. Η στρατηγική της εξουσίας σήμερα δεν είναι η αντιπαράθεση μιας κυριαρχούμενης κοινωνικής ομάδας με μια άλλη κυριαρχούμενη ομάδα (εργάτες, μικροαστικά στρώματα, αγρότες κ.λπ.), αλλά έγινε ο ‘‘εξατομικευμένος διαμελισμός’’ της κοινωνίας, έτσι ώστε όλα τα άτομα, απομονωμένα, να φθάσουν να αισθανθούν ένα ‘‘κοινό αίσθημα αδυναμίας’’ και να πεισθούν βαθειά, πως κάθε συλλογική ενέργεια είναι άχρηστη. Το παλιό ‘‘Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε’’ αντικαθιστά η γενικευμένη κραυγή των ναυαγών ‘‘ο σώζων εαυτόν σωθήτω’’».
Βρισκόμαστε, έτσι, σήμερα σε νέες συνθήκες, με τον παγκόσμιο καπιταλισμό να αλλάζει (όπως πάντα, άλλωστε, έκανε) και η Αριστερά και οι προοδευτικές δυνάμεις, με βάση την θεωρία του Μαρξ, χωρίς δογματισμούς και ξεπερνώντας το ιδεολογικό «πένθος» των παλαιών χαμένων ευκαιριών και ελπίδων, θα πρέπει να προσπαθήσουν να κατανοήσουν, να εξηγήσουν και να αντιπαρατεθούν σ’ αυτές τις νέες δραματικές εξελίξεις, για την προστασία του ανθρωπίνου γένους, αλλά και του πλανήτη, από το «καπιταλιστικό αδηφάγο τέρας».