Ένα από τα τελευταία λαμπρά ελληνικά μυαλά, ο φιλόσοφος Κώστας Αξελός, πριν φύγει από τη ζωή, είχε έρθει στην Ελλάδα (ζούσε κοντά 60 χρόνια στο Παρίσι) προκειμένου να ανακηρυχθεί διδάκτορας της Φιλοσοφικής στο Αριστοτέλειο. Η ομιλία που έκανε τότε – ήταν Μάρτιος του 2009- αποδείχθηκε κάτι περισσότερο από προφητική. Μίλησε για το «άνοιγμα στο επερχόμενο».
Προσπάθησε τότε να εξηγήσει πως πρέπει οι Έλληνες να προετοιμαστούν για να ζήσουν κάτι διαφορετικό από αυτό που έχουν συνηθίσει να ζουν. Προσπάθησε να εξηγήσει ότι ο κόσμος ολόκληρος πάλλεται κι αυτό δεν τον κάνει ούτε καλύτερο, ούτε χειρότερο. Δεν τον κάνει ούτε προοδευτικότερο, ούτε αντιδραστικότερο. Όμως κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει αυτό τον παλμό και για αυτό ο Αξελός μας προέτρεψε τότε να σκεφτούμε βαθύτερα, να ζήσουμε βαθύτερα και να μην αρκούμαστε στο κύλισμα της καθημερινότητας.
Λίγοι τον άκουσαν, ακόμα πιο λίγοι τον κατάλαβαν. Καθόλου παράξενο λοιπόν που τριάμισι χρόνια μετά, η ελληνική κοινωνία βρίσκεται αντιμέτωπη με το επερχόμενο μέλλον της, απροετοίμαστη από κάθε άποψη. Τίποτα δεν μπορεί πλέον να είναι από δω και πέρα όπως παλιά. Κι όμως κανείς από την ηγεσία του τόπου δεν το λέει καθαρά στον ελληνικό λαό.
Η μεν κυβέρνηση και τα τρία κόμματα που τη στηρίζουν προσπαθεί να πείσει πως με μερικές οριζόντιες περικοπές και μερικές «διαθεσιμότητες» θα καταφέρουμε να τη «σκαπουλάρουμε» κι όλα θα είναι μια χαρά. Αλλά και η αξιωματική αντιπολίτευση, αντί να προετοιμάζει τους Έλληνες για το επερχόμενο μέλλον, προσπαθεί με κορώνες και τηλεοπτικές ατάκες να πείσει πως αν έρθει στην κυβέρνηση «όλα θα γίνουν όπως πριν». Η ρητορική της είναι «θα σας ξαναπροσλάβουμε», «θα σας ξαναδώσουμε πίσω τις κομμένες συντάξεις», «θα σας ξαναδώσουμε πίσω το εισόδημα που χάσατε». Με λίγα λόγια δίνει την υπόσχεση της επιστροφής σε ένα «παράδεισο» που ήδη έχει αποδειχθεί «κόλαση».
Οι άνθρωποι είναι πλάσματα της συνήθειας. Συνεχίζουν τη ρουτίνα τους ακόμη και μπροστά στις πιο συγκλονιστικές αλλαγές. Κάποιος πρέπει να σημάνει τον συναγερμό για να βγουν από τη ρουτίνα και να δουν πέρα από τη μύτη τους. Να προετοιμαστούν. Να βάλουν το μυαλό τους να δουλέψει έξυπνα και δημιουργικά. Να σταματήσουν να περιμένουν από το μέλλον να τους μεταφέρει πίσω στο παρελθόν. Αλλά ποιος να το κάνει αυτό; Αυτοί που θα έπρεπε να φυλάνε σκοπιά το έριξαν στον ύπνο και στην καλοπέραση, οπότε αφοπλίστηκαν εύκολα και γρήγορα.