Υποτίθεται ότι ο λόγος που η κυβέρνηση εξανάγκασε σε παραίτηση τον έως πρότινος γενικό γραμματέα Δημοσίων Εσόδων κ. Χάρη Θεοχάρη, με πενταετή θητεία, είναι ότι ήταν «ανάλγητος» στην παραγωγή εγκυκλίων και την εφαρμογή των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης δημοσίων εσόδων (κατασχέσεις καταθέσεων, πλειστηριασμούς ακινήτων κ.λπ.). Ωστόσο, οι φήμες και οι «ψίθυροι» στη φορολογική «πιάτσα» επιμένουν εδώ και κάποιο διάστημα ότι ο πραγματικός λόγος ήταν άλλος και συγκεκριμένα: ότι ύστερα από πολλούς δισταγμούς και αφού τους παρασχέθηκε αρκετός χρόνος, ο κ. Θεοχάρης ενεργοποίησε τη διαδικασία αναγκαστικής είσπραξης βεβαιωμένων οφειλών μεγαλο-οφειλετών προς το Δημόσιο! Θίγοντας έτσι πολλούς «ημετέρους» που ανέκαθεν έχαιραν φορολογικής ασυλίας και είχαν ισχυρούς πολιτικούς προστάτες.
Διότι φαίνεται πως είναι «νόμιμο και ηθικό» να διώκονται τζάκια και ξυλόσομπες και να ενεργοποιούνται μέτρα αναγκαστικής είσπραξης κατά φουκαράδων μικρο-οφειλετών, είναι όμως… απαράδεκτο να εισπράττονται μεγάλου ύψους βεβαιωμένες οφειλές προς το Δημόσιο! Όπως δήλωσε προ καιρού επισήμως εκπρόσωπος του ΔΝΤ: στην Ελλάδα οι πλούσιοι δεν πληρώνουν τους φόρους τους. Είχε δίκιο: ασφαλώς, όπως πάντα, κάποια «κορόιδα» εξαιρούνται, αλλά για τους περισσότερους ισχύει…
Ακόμη πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους προαναφερθέντες «ψιθύρους», ο κ. Θεοχάρης αποφάσισε και άρχισε να «βάλει χέρι» σε φορολογικό «θησαυρό» βεβαιωμένων οφειλών προς το Δημόσιο ύψους περί τα 2,5 δισ. ευρώ. Αυτές οι οφειλές αφορούσαν μια ειδική κατηγορία μεγαλο-οφειλετών των οποίων οι υποθέσεις υπήχθησαν αρχικά στην Επιτροπή Διοικητικής Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών (ΕΔΕΦΔ) και στη συνέχεια, από τις αρχές Ιουνίου του 2013, στην υπό τον κ. Θεοχάρη Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης (ΥΕΕ).
Η πρώτη των δύο επιτροπών θεσμοθετήθηκε στις 31 Μαρτίου 2011, επί υπουργίας Γ. Παπακωνσταντίνου, αλλά η συγκρότησή της άρχισε στις αρχές Ιουνίου του 2012, επί υπουργίας Γ. Ζανιά: τότε εκδόθηκε η υπουργική απόφαση με την οποία καθορίζονταν οι λεπτομέρειες λειτουργίας της!
Από τα τέλη Μαρτίου του 2011 μέχρι τα τέλη του 2013 οι «παρκαρισμένες» στην Επιτροπή υποθέσεις έφτασαν το συνολικό ύψος των 2,5 δισ. ευρώ.
Στη συνέχεια, παραθέτουμε το «στόρυ» της Επιτροπής, το οποίο αποτελεί πράγματι εντυπωσιακή και συνάμα εύγλωττη περίπτωση «φορολογικής τρέλας» που, αντικειμενικά και πέρα από προθέσεις, είχε αποτέλεσμα το Δημόσιο να αδυνατεί να εισπράξει εκατοντάδες εκατομμύρια βεβαιωμένων οφειλών.
Αφού υπήγαγε την Επιτροπή στη δικαιοδοσία του και την ανασυγκρότησε σε μνέο πλαίσιο και με νέα ονομασία (ΥΕΕ) από τον Ιούνιο του 2013, ο κ. Θεοχάρης άρχισε από τα τέλη του 20134 – αρχές του 2014 να γίνεται ενοχλητικός για τους μεγαλο-οφειλέτες. Κάπου εκεί υπέγραψε την… καταδίκη του.
Ύστερα από αυτά, γίνονται εντελώς ευανάγνωστα τα παρακάτω:
- Η δήλωση του κ. Θεοχάρη όταν αποχώρησε: «Φεύγω από την ΓΓΔΕ αφήνοντας πίσω ένα έργο που μιλάει μόνο του: Σε κάθε τομέα είχαμε πρόοδο: εισπράξεις, τήρηση του προϋπολογισμού, αναδιοργάνωση, αξιοκρατία, κυνήγι φοροδιαφυγής ακόμη και από τους πλούσιους».
- Το δημοσίευμα του Bloomberg, βάσει του οποίου ο λόγος απομάκρυνσης του κ. Θεοχάρη ήταν η προσπάθειά του να ελέγξει τις φορολογικές υποθέσεις «300 προσώπων υψηλής φορολογικής στάθμης»…
Πριν προχωρήσουμε στο «στόρυ» της Επιτροπής, θέλουμε να υποδεχτούμε τη νέα γενική γραμματέα Εσόδων κ. Αικατερίνη Σαββαΐδου με δύο ερωτήματα: Θα συνεχίσει να υλοποιεί τις ψηφισμένες ρυθμίσεις περί αναγκαστικής είσπραξης δημοσίων εσόδων ή θα τις παραβιάσει επειδή είναι ανάλγητες; Και, υπό την ηγεσία της, θα συνεχίσει η ΥΕΕ να είναι παραγωγική και «ενοχλητική» για τους μεγαλο-οφειλέτες του Δημοσίου;
Μικρό ιστορικό.
Από την Επιτροπή Διοικητικής Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών (ΕΔΕΦΔ) έως την Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης (ΥΕΕ).
1. Στις 31 Μαρτίου 2011, επί υπουργίας Γιώργου Παπακωνσταντίνου, θεσμοθετείται η Επιτροπή Διοικητικής Επίλυσης Φορολογικών Διαφορών, με το ν. 3943/2011, δημοσίευση ΦΕΚ 31/3/2011.
Η ΕΔΕΦΔ είναι αποκλειστικά αρμόδια για την επίλυση φορολογικών διαφορών για βεβαιωμένες οφειλές (από φόρους, τέλη, πρόστιμα κ.λπ.) πάνω από 300.000 ευρώ ανά οφειλέτη. Για αυτή την κατηγορία οφειλετών η προσφυγή στην Επιτροπή είναι υποχρεωτική εάν ο οφειλέτης δεν επιλέξει την προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια, ενώ για υποθέσεις αξίας από 50.000 έως 300.000 ευρώ είναι προαιρετική. Στόχος της, να αποφευχθεί η χρονοβόρα διαδικασία προσφυγής των οφειλετών στα διοικητικά δικαστήρια, που τελεσιδικούσε κατά μέσο όρο σε… 7 χρόνια!
Η προσφυγή στην Επιτροπή είναι προαιρετική, αφού εξακολουθεί να υπάρχει για τους οφειλέτες η δυνατότητα προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια. Όμως, στην περίπτωση προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια, είναι υποχρεωμένοι να προκαταβάλουν το 50% των βεβαιωμένων οφειλών.
2. Στη συνέχεια, οι δικαιοδοσίες της Επιτροπής διευρύνθηκαν αποφασιστικά, ενώ απαγορεύτηκε η άμεση προσφυγή των υπόχρεων στα διοικητικά δικαστήρια!
Αρχικά, στις αρχές Φεβρουαρίου του 2012 επεκτάθηκε η υποχρεωτική δικαιοδοσία της και σε υποθέσεις βεβαιωμένων οφειλών κάτω από 300.000 ευρώ (με την παρ. 5στ’ του άρθρου 4 του ν. 4038/2-2-2012). Στη συνέχεια, στα τέλη Φεβρουαρίου του 2012 έγινε υποχρεωτική η προσφυγή στην Επιτροπή πριν την άσκηση οποιασδήποτε προσφυγής στα διοικητικά δικαστήρια (με την παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4051/29-2-2012).
Με λίγα λόγια, οι υπόχρεοι, ακόμη και αν ήθελαν να καταβάλουν άμεσα το 50% της οφειλής για να προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια, δεν μπορούσαν να το κάνουν – ήταν υποχρεωμένοι να προσφύγουν πρώτα στην Επιτροπή, και αν δεν ήταν ικανοποιημένοι από την ετυμηγορία της, τότε να προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια! Δηλαδή η απώλεια χρόνου στην είσπραξη δημοσίων εσόδων έγινε… υποχρεωτική διά νόμου!!!
3. Ενώ οι δικαιοδοσίες της Επιτροπής επεκτείνονταν και η προσφυγή σε αυτήν έγινε υποχρεωτική, αυτή καθυστέρησε να συσταθεί και να αρχίσει να λειτουργεί επί ένα χρόνο και δύο μήνες ύστερα από τη θεσμοθέτησή της!
Η υπουργική απόφαση με την οποία καθορίζονται οι λεπτομέρειες λειτουργίας της εκδίδεται στις αρχές Ιουνίου του 2012, επί υπουργίας Γιώργου Ζανιά (οι δύο προκάτοχοί του, Γ. Παπακωνσταντίνου και Ευάγγ. Βενιζέλος… δεν πρόλαβαν, ίσως γιατί ήταν απορροφημένοι με τις περικοπές και τα χαράτσια του πρώτου και του δεύτερου μνημονίου).
4. Αφού, ύστερα από καθυστέρηση 14 μηνών, η Επιτροπή άρχισε να λειτουργεί, πριν κλείσει χρόνο λειτουργίας… καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από άλλη!
Στις αρχές Ιουνίου του 2013 αντικαθίσταται από την Υπηρεσία Εσωτερικής Επανεξέτασης (ΥΕΕ), που υπάγεται στην υπό τον κ. Χάρη Θεοχάρη Γ.Γ. Δημοσίων Εσόδων (με το άρθρο 70Β του ν. 4152/2013, ΦΕΚ 107Α, 9-5-2013).
Το πλαίσιο λειτουργίας της ΥΕΕ αυστηροποιείται: συντομεύονται οι χρόνοι υποχρεωτικής προσφυγής στην Υπηρεσία και έκδοσης της τελικής απόφασης.
5. Αφού θεσμοθετήθηκε στις αρχές Ιουνίου 2013, η νέα Επιτροπή (ΥΕΕ) συστάθηκε επίσημα στις 6 Σεπτεμβρίου 2013 – πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο κ. Θεοχάρης μείωσε το χρόνο καθυστέρησης στη σύσταση, σε σχέση με τους κ. Παπακωνσταντίνου και Βενιζέλο, από 14 μήνες σε 4.
Σε αυτούς τους 4 μήνες της καθυστέρησης, μπορούσαν να κατατίθενται κανονικά αιτήσεις προσφυγής στην ΥΕΕ.
Με την απόφαση ορίζεται ότι οι προσφυγές που ασκήθηκαν ενώπιον της ΥΕΕ αυτούς τους 4 μήνες που δεν λειτουργούσε θα εξεταστούν από την… καταργηθείσα ΕΔΕΦΔ αλλά με βάση την ΠΟΛ 1209/6-9-2013 του κ. Θεοχάρη…
6. Στις 30/9 ο Χάρης Θεοχάρης αναστέλλει προσωρινά, μέχρι 31/12/2013, τη λειτουργία της Υπηρεσίας Εσωτερικής Επανεξέτασης, λόγω προβλημάτων στελέχωσης – η νέα Επιτροπή δεν ήταν γραφτό να λειτουργήσει, έστω ύστερα από 4 μήνες καθυστέρηση…
Προστίθενται λοιπόν άλλοι τρεις (3) μήνες καθυστέρηση. Προφανώς σε αυτό το διάστημα, πάλι τις αιτήσεις τις εξετάζει η «μακαρίτισσα» ΕΔΕΦΔ…
7. Το μοιραίο βήμα: Από τα τέλη του 2013 – αρχές του 2014, η ΥΕΕ αρχίζει να λειτουργεί… κανονικά και να επιβάλλει καταλογισμούς στους μεγαλο-οφειλέτες…