Γράφει ο Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος–Ψυχολόγος
Τέσσερις δεκαετίες μετά τη μεταπολίτευση. Εορταστικές εκδηλώσεις μα και σκεπτικισμός, γλυκές μνήμες αλλά και «αναψηλάφηση» μιας πορείας με συμπυκνωμένες πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, εθνικές επιτυχίες και ταπεινώσεις, αξιακές μεταλλάξεις και βίαιους επανακαθορισμούς, πηγαία ωσαννά και απύθμενη ισοπέδωση. Πέρα όμως από τις αναμνήσεις ή τη λησμοσύνη, πέρα από τα εύσημα ή την κριτική, ο κύκλος μιας ολόκληρης εποχής κλείνει με πάταγο, αβέβαιη συνειδητοποίηση και συναισθηματικούς αφορισμούς κι αυτό που απαιτεί το επόμενο «ξημέρωμα» δεν είναι απλά μια νέα αρχή αλλά ένα εκτεταμένο «αντί». Μια αντι-μεταπολίτευση που θα αντικαταστήσει ότι παρελκυστικά οικειοποιήθηκε και στρέβλωσε η Μεταπολίτευση.
Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η Μεταπολίτευση έφερε μαζί της και την αδιάλειπτη δημοκρατική σταθερότητα, την εμπέδωση ενός κλίματος ελευθερίας και ανεμπόδιστης έκφρασης, τον αναντίρρητο Ευρωπαϊκό προσανατολισμό και την ανοικοδόμηση ενός κοινωνικού κράτους – δίχτυ προστασίας για τους πιο αδύναμους. Ταυτόχρονα όμως κατόρθωσε να απαξιώσει μόνη της αυτές τις κατακτήσεις.
Η δημοκρατική σταθερότητα έδωσε χώρο στην όρθωση ενός αδηφάγου κομματικού και ρουσφετολογικού κράτους. Ο διάλογος και ο σεβασμός στη διαφορετικότητα κατρακύλησαν στις επικοινωνιακές τηλεοπτικές αντεγκλήσεις – παραστάσεις, την ελευθεριότητα, την ασυδοσία, την ανομία. Το Ευρωπαϊκό όραμα περιπλέχτηκε στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών και την αναποφασιστικότητα των ηγετών της. Το κοινωνικό κράτος μετατράπηκε σε αδιάκριτη χορήγηση συντεχνιακών προνομίων με δανεικά.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον δεν αρκεί η ανανέωση, η βελτίωση, η αναγέννηση. Χρειάζεται αντικατάσταση, αντιπαράθεση, γέννηση εκ του μηδενός. Μια αντι-μεταπολίτευση που θα πείσει ότι οι κατακτήσεις των προηγούμενων σαράντα ετών αποκτούν νόημα κι αξία, προφυλάσσονται κι εξελίσσονται, αλλάζουν κι επεκτείνονται σε όλους τους τομείς της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής δραστηριοποίησης.
Αντικατάσταση του νεποτισμού και της πελατειακής αντίληψης μέσω νέων θεσμών και αξιόπιστων διαδικασιών που πείθουν τον πολίτη για την προσπάθεια δημιουργίας μιας νέας σχέσης αμφίδρομης εμπιστοσύνης και στήριξης. Αντικατάσταση του ωχαδερφισμού και της παραβατικότητας (από το θεωρητικά πιο ασήμαντα και καθημερινά έως την άσκηση εξουσίας) με σεβασμό στους κοινούς κανόνες και στις συνέπειες παράβλεψης τους. Αντικατάσταση του αναποτελεσματικού ιερατείου της Ε.Ε. με ένα λειτουργικό διοικητικό μοντέλο με διευρυμένες αρμοδιότητες σε τομείς που είναι αναγκαίο και σεβασμό στις εθνικές επιλογές εκεί που επιβάλλεται. Αντικατάσταση των μικροπολιτικών παροχών χωρίς μακροπρόθεσμο αντίκρισμα με στοχευμένες κοινωνικές παρεμβάσεις που λύνουν υπαρκτά προβλήματα και ενισχύουν όσους στερούνται ίσων ευκαιριών.
Ο δρόμος για την αντικατάσταση των στρεβλώσεων της μεταπολίτευσης δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Όσοι εσκεμμένα επέλεξαν την παραποίηση των βασικών αξιών στις οποίες στηρίχτηκε κι όσοι ανέχτηκαν ή συνειδητά στοιχήθηκαν με όσους επιχείρησαν να την μεταλλάξουν και να την μεταμορφώσουν στο σημερινό «τέρας», διαθέτουν ακόμα ισχυρά ερείσματα με όπλο την αυτοκτονική αφέλεια του λαϊκισμού και την αβάσταχτη γελοιότητα της σοβαροφάνειας. Η αντιπαράθεση μόλις ξεκίνησε!