Μία αρχαία μακεδονική ασπίδα, ένα κυκλαδίτικο μαρμάρινο γυναικείο ειδώλιο, ένα κυκλαδικό αγγείο, καθώς και άλλοι αρχαιοελληνικοί θησαυροί μεγάλης αξίας, έχουν δημοπρατηθεί τον τελευταίο καιρό, από γνωστό οίκου δημοπρασιών του εξωτερικού, χωρίς να είναι ξεκάθαρο το πώς και από πού προήλθαν στην κατοχή των πωλητών τους.
Κάνοντας μία «έρευνα», μιας και οι προσφορές των οίκων δημοπρασιών είναι «ελεύθερες» για όλους, στις ιστοσελίδες των ξένων οίκων δημοπράτησης, όπως τον οίκο Christie’s ανακαλύπτουμε ότι υπάρχουν κάποιες ασάφειες, ως προς τον τρόπο που οι αρχαιότητες έφτασαν στα χέρια των ιδιωτών συλλεκτών που τους εμπορεύονται.
Τον περασμένο Δεκέμβριο δημοπρατήθηκε από τον οίκο Christie’s, μια αρχαία μακεδονική ασπίδα, κάποιου επίσημου αξιωματικού του Μακεδόνος βασιλέως Δημήτριου Α΄, η οποία φυσικά πέρασε σε ξένα χέρια, όπως και ένα πανάρχαιο κυκλαδικό ειδώλιο, και ένα πανέμορφο κυκλαδικό μελανόμορφο αγγείο, και ένα αρχαίο χάλκινο κράνος, και ένα ακέφαλο άγαλμα κόρης.
Σύμφωνα με το “xronos.gr” τα συγκεκριμένα αντικείμενα, όπως αναφέρει ο συγγραφέας – λαογράφος, Γιώργος Λεκάκης, στο xronos.gr, έχουν παρανόμως εξαχθεί από την χώρα μας και απαγορεύεται διεθνώς η πώληση αρχαίων αντικειμένων.
Σύμφωνα με τον Γιώργο Λεκάκη, «οι ελληνικές υπηρεσίες δεν έκαμαν απολύτως τίποτε για να μη χαθεί αυτή η σπουδαία πολιτιστική μας κληρονομιά!… Ούτε ασφαλιστικά μέτρα, αλλά εκδήλωσαν κάποιο άλλο ενδιαφέρον, έστω να ενημερώσουν την κοινή γνώμη για την συνεχιζόμενη κλοπή του ελληνικού πλούτου, από τους «πολιτισμένους» ισχυρούς…», σχολιάζει ο λαογράφος.
Ο οίκος Christie’s δημοπράτησε μια χάλκινη ασπίδα, αξίας 131.000 δολαρίων, η οποία κατασκευάσθηκε στην ελληνιστική περίοδο (την χρονολογεί μάλιστα συγκεκριμένα στο β΄ μισό του 3ου αι. π.Χ.) και το χαρακτηριστικό της ήταν ότι σφυρηλατήθηκε από ένα μόνον φύλλο.
Η ασπίδα αυτή ανήκε σε ιδιωτική συλλογή… κάποιου… κάπου στο Έσσεν της Βόρειας Γερμανίας, γύρω στο 1920.
Ίσως είναι από τα αρχαιολογικά κειμήλια που έκλεψαν οι Γερμανοί από την χώρα μας, κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, από τον οποίο μας χρωστάνε ακόμη χρήματα, και σφυρίζουν αδιάφορα…
Από το Έσσεν η ασπίδα «κατέβηκε» σε άλλον ιδιοκτήτη στην «πόλη-πλυντήριο» της αρχαιοκαπηλίας, το Μόναχο!
Αρχικώς εκτιμήθηκε σε 20.000 δολάρια, λόγω της κακής της καταστάσεως. Αλλά εν τέλει επωλήθη 131.000 δολάρια τηλεφωνικώς σε Ευρωπαίο συλλέκτη.
Επίσης, πωλήθηκε ένα κυκλαδίτικο μαρμάρινο γυναικείο ειδώλιο (ύψους 32,4 εκατ.), της Πρωτοκυκλαδικής ΙΙ περιόδου, δηλ. περίπου του 2600-2500 π.Χ. Επάνω του είχε μια σημαντική ποσότητα της χρωστικής του ουσίας, με την οποία ήταν βαμμένο, που αποδεικνύει ότι αυτά τα ειδώλια δεν ήταν λευκά… Ίχνη χρώματος είχαν και τα μαλλιά της γυναικός αυτής, στο πίσω μέρος της κεφαλής της. Το ειδώλιο αυτό είχε πωληθεί για 22.000 δολάρια στις 25.1.1979 στη Νέα Υόρκη – πώληση πάλι από τον οίκο Κρίστι’ς.
Τώρα εκτιμήθηκε 150.000 δολάρια, και εν τέλει πωλήθηκε 185.000 δολάρια σε έναν Αμερικανό συλλέκτη.
Ο Γιώργος Λεκάκης αναφέρει ότι, από τα 1.600 γνωστά κυκλαδίτικα ειδώλια, που υπάρχουν εκτεθειμένα επίσημα παγκοσμίως, μόνο τα… 143 έχει φέρει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη του επίσημου αρχαιολόγου!
Από τον οίκο Christie’s πωλήθηκε τον περασμένο Μάρτιο και ένα τέλειο κυκλαδικό μελανόμορφο αγγείο (κανάτα κρασιού), χρονολογημένο το 600-575 π.Χ., έναντι 245.000 δολαρίων
«Ήταν, λέει, στην κατοχή κάποιου Ν. Κουτουλάκη στην 10ετία του 1960… Ποιος είναι αυτός; Από πού κι ως πού το κατείχε; Το είχε δηλώσει στην Εφορία Αρχαιοτήτων; Ήταν αυτή σύμφωνη και ενήμερη ότι πωλείται αυτό το μελανόμορφο;», αναρωτιέται ο λαογράφος Γιώργος Λεκάκης.
Επίσης, ένα ακέφαλο -σε φυσικό μέγεθος- ελληνικό μαρμάρινο άγαλμα (ύψους 78,7 εκατ.) κόρης, της ύστερης κλασικής περιόδου, χρονολογημένο περί το 340-330 π.Χ. πωλήθηκε από τον γνωστό οίκο δημοπρασιών.
Το άγαλμα εκτιμήθηκε σε 80.000 δολάρια και πωλήθηκε για 173.000 δολάρια σε έναν Αμερικανό συλλέκτη μέσω τηλεφώνου. Και ένα αρχαϊκό κορινθιακό χάλκινο κράνος (ύψους 21,6 εκατ.), χρονολογημένο περίπου στα τέλη του 7ου αι. π.Χ. πωλήθηκε – «μόλις» όπως λέει ο οίκος στην ιστοσελίδα του – 22.705 λίρες στο Λονδίνο (Axel Gutmann – πώληση του Κρίστι’ς), στις 28.4.2004, λόγω της καταστάσεώς του.
Από τον οίκο Christie’s, σε άλλη δημοπρασία, πωλούνταν και αρχαία μακεδονικά νομίσματα, τα οποία επωλήθησαν 280 δολάρια, ενώ είχαν εκτιμηθεί 200 δολάρια.
«Ήταν μακεδονικό τετράδραχμο (158-149 π.Χ.), που εικόνιζε στον εμπροσθότυπο την θεά Άρτεμη την Ταυροπόλο στο κέντρο ασπίδος, περικυκλωμένη από διάφορες συνθέσεις με το μακεδονικό αστέρι, και στον οπισθότυπο είχε ένα, αυλό ή δοξάρι, με κουδούνια (όπως τα νυν δοξάρια της λύρας με τα γερακοκούδουνα) – εάν είναι δοξάρι είναι άλλη μια απόδειξις ότι οι αρχαίοι Έλληνες το εγνώριζαν όπως πρώτος περιγράφει ο Ηράκλειτος- και έγραφε «ΔΚ Μακεδόνων Πρώτης». Και όλο αυτό, περικυκλωμένο από στεφάνι αμπέλου», αναφέρει κλείνοντας ο συγγραφέας-λαογράφος, Γιώργος Λεκάκης.
