“Η οικονομία είναι ψυχολογία”, λέει ένα νεοφιλελεύθερο θέσφατο. Πράγματι, η καλή ψυχολογία μπορεί να επαυξήσει την επίδραση θεμελιωδών δεδομένων, υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι αυτά είναι θετικά. Διότι αν πιστέψουμε ότι η “ψυχολογία” μπορεί από μόνη της να αντιστρέψει αρνητικά θεμελιώδη δεδομένα, τότε φεύγουμε από τα εδάφη της οικονομίας και των επιστημών γενικώς και προσχωρούμε στη μεταφυσική.
Ενώ λοιπόν η κυβέρνηση προσπαθεί να “ντοπάρει” την ψυχολογία της αγοράς με το “συμβολισμό” της εξόδου στις αγορές (η αγορά ειδικά, ξέρει πολύ καλά για τι είδους “έξοδο” πρόκειται…), η πραγματική οικονομία άλλα αποκαλύπτει. Οι ειδήσεις από τρία βασικά μέτωπα, εξαγωγές, καταθέσεις και φορολογία, δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές.
• Εξαγωγές:
Για 6ο συνεχόμενο μήνα μειώθηκαν οι εξαγωγές το Φεβρουάριο, κατά 7%. Ακόμη μεγαλύτερη σημασία όμως έχει η -για πρώτη φορά από τον περασμένο Σεπτέμβριο- καταγραφόμενη αύξηση των εισαγωγών, που σε συνδυασμό με τη μέιωση των εξαγωγών επαναφέρει τον κίνδυνο του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Η θεαματική μείωση του εργατικού κόστους δεν στάθηκε ικανή να εμπεδώσει μια ανοδική τάση στις εξαγωγές, ενώ και η μείωση των εισαγωγών αποδεικνύεται μη βιώσιμη, αφού οφείλεται στην καταβαράθρωση της εσωτερικής ζήτησης και όχι στην υποκατάσταση εισαγωγών. Τα ζητήματα αυτά είναι θεμελιακής σημασίας σε μια οικονομία όπου η διαρκής λιτότητα έχει καθηλώσει την εσωτερική ζήτηση.
• Καταθέσεις:
Σε περίπου 3 δισ. ευρώ υπολογίζεται η μείωση καταθέσεων στο πρώτο τρίμηνο του 2014. Το Δεκέμβριο ήταν 163.251 εκατ. ευρώ, ενώ το Φεβρουάριο ανήλθαν σε 160.538 εκατ. ευρώ και αναμένεται περαιτέρω μείωση το Μάρτιο. Τους τελευταίους μήνες, ο ρυθμός μείωσης των καταθέσεων είναι πλέον περί τα 800-1.000 εκατ. το μήνα. Που οφείλεται αυτή η διαρκής αιμορραγία; Στην υπερφορολόγηση, αλλά και την -εξαιτίας αυτής- εκτεταμένη χρήση μέτρων αναγκαστικής είσπραξης οφειλών προς το Δημόσιο (μεταξύ των οποίων και η κατάσχεση καταθέσεων). Με λίγα λόγια, ο κόσμος καταναλώνει τις καταθέσεις του για να πληρώνει φόρους, επειδή τα εισοδήματά του δεν αρκούν. Τι μας λέει αυτό; Ότι η κατανάλωση μένει καθηλωμένη στα χαμηλά. Και όταν οι εξαγωγές μειώνονται και η εσωτερική ζήτηση καθηλώνεται λόγω υπερφορολόγησης, τότε οι δρόμοι για την ανάπτυξη έχουν κλείσει.
• Υπερφορολόγηση:
Η μείωση των εισοδημάτων και η τεράστια ανεργία, σε συνδυασμό με την υπερφορολόγηση, είναι τα θεμελιώδη μεγέθη που διαμορφώνουν μια εικόνα “σκοτεινή” για τις προοπτικές της ανάπτυξης. Παρά τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο αυξάνονται κατά 1 δισ. ευρώ περίπου και το Μάρτιο ξεπέρασαν τα 63 δισ. ευρώ. Πώς σκέφτηκε να λύσει το πρόβλημα ο κ. Θεοχάρης; Να προεισπράττονται οι φόροι κάθε μήνα! Πώς; Από τους εργοδότες και το ασφαλιστικό ταμείο. Κάθε μήνα θα κρατάνε το 1/12 του ετήσιου φόρου και θα μας δίνουν τα “ρέστα” σε μισθό!
Με την εξωτερική ζήτηση να μειώνεται και την εσωτερική ζήτηση (κατανάλωση) να καθηλώνεται, πόσα θαύματα μπορεί να κάνει η “ψυχολογία”;
