Πριν από λίγες ημέρες ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Νίκος Βασιλάκος, έστειλε στον υπουργό Ενέργειας Γιάννη Μανιάτη και τον υφυπουργό Μάκη Παπαγεωργίου, μια επιστολή με την οποία ούτε λίγο ούτε πολύ, τους καλούσε να παρέμβουν και να ρυθμίσουν την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας σε ότι αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα γίνονται από το Σεπτέμβριο οι δημοπρασίες λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής.
Κατ’ αρχήν για λόγους κατανόησης του ζητήματος να υπογραμμίσουμε ότι οι δημοπρασίες τύπου NOME, όπως έχει συνηθίσει η αγορά να ονομάζει τη συγκεκριμένη διαδικασία, είναι ένα μέτρο που νομοθετήθηκε και εφαρμόζεται στη Γαλλία με δύο στόχους:
Πρώτον το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας όπως επιβάλλει η ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Δεύτερον την παροχή πρόσβασης στη φθηνή παραγωγή πυρηνικής ενέργειας της EDF, σε τρίτους και κυρίως στους μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές.
Με τις δημοπρασίες τύπου NOME η Γαλλία κατάφερε να επιτύχει και τους δυο στόχους της. Περιόρισε τη μονοπωλιακή θέση της EDF όπως της επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση και παράλληλα παρέχει φθηνή ενέργεια στη γαλλική βιομηχανία προκειμένου να διατηρήσει την εγχώρια παραγωγή και κατ’ επέκταση να στηρίξει την οικονομία της.
Κατ’ αντιστοιχία στην ελληνική αγορά μέσω των δημοπρασιών επιδιώκεται να διατεθεί σε τρίτους, μέρος της φθηνής λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής της ΔΕΗ, προκειμένου μέσω του ανταγωνισμού να ανοίξει η αγορά, αλλά και η ελληνική βιομηχανία να έχει πρόσβαση σε φθηνή ενέργεια ώστε να επιβιώσει.
Κι’ ερχόμαστε στο εδώ και στο τώρα.
Η ΡΑΕ, η οποία εκ του ρόλου της ανέλαβε να δημιουργήσει το συγκεκριμένο μηχανισμό, έδωσε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο της. Στο πλαίσιο αυτής της διαβούλευσης έχουν διατυπωθεί αντικρουόμενες θέσεις, που όπως περιγράφονται στην επιστολή του κ. Βασιλάκου, χαρακτηρίζονται από «πλήρη ασυμβατότητα, χωρίς καμία δυνατότητα συγκερασμού». Όμως ο κ. Βασιλάκος επισημαίνει και κάτι ακόμη. Ότι δηλαδή, η βιομηχανία ζητεί να έχει απευθείας πρόσβαση στις δημοπρασίες (όπως ακριβώς γίνεται στη Γαλλία) ενώ το επικαιροποιημένο Μνημόνιο προβλέπει ότι δυνατότητα πρόσβασης θα πρέπει να δοθεί μόνο σε προμηθευτές (ενδιάμεσες εμπορικές εταιρίες) και σε ιδιώτες παραγωγούς ενέργειας, αποκλείοντας τη βιομηχανία. Με άλλα λόγια ο κ. Βασιλάκος λέει στη βιομηχανία ότι κακώς εμπλέκεται σε αυτή την υπόθεση, αφού με βάση τις προβλέψεις του Μνημονίου δεν την αφορά και ότι θα πρέπει να περιμένει να γίνουν οι δημοπρασίες και να αναζητήσει φθηνή ενέργεια από τους προμηθευτές.
Ο κ. Βασιλάκος καταλήγει στην επιστολή του καλώντας το αρμόδιο υπουργείο να πάρει θέση και να διαμορφώσει εκείνο, τους κανόνες με τους οποίους θα γίνουν οι δημοπρασίες.
Από τη στάση αυτή του προέδρου της ΡΑΕ, προκύπτουν κρίσιμα ερωτήματα για το ρόλο και η χρησιμότητα ύπαρξης της Ανεξάρτητης Αρχής, η οποία στα δύσκολα ζητάει από την πολιτική ηγεσία να «βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά».
Μήπως η Ρυθμιστική Αρχή δεν συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα για την επικαιροποίηση του Μνημονίου; Ή μήπως δεν γνώριζε με ποιο τρόπο γίνονται οι δημοπρασίες στη Γαλλία; Ή μήπως τελικά ο στόχος δεν είναι η παροχή ενέργειας σε ανταγωνιστικές τιμές μέσω της απελευθέρωσης και είναι κάποιος άλλος που απλώς δεν ομολογείται;
Όλα αυτά τα ερωτήματα θα πρέπει κάποια στιγμή να τα απαντήσει η ΡΑΕ και ο πρόεδρος της.