Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος*
Η έξοδος από το πολιτικό μας πεδίο του μεγάλου Κωνσταντίνου Καραμανλή και η συνακόλουθη διαφυγή του στο Παρίσι, που με το πελώριο πολιτικό του ανάστημα λειτουργούσε ως εξισορροπητικός πόλος στο πολιτικό μας σύστημα, η κατάρρευση της Ένωσης Κέντρου, υπο το βάρος των μηχανορραφιών και των ιντριγκών του παλατιού, που υπονόμευε κάθε έκφραση πολιτικής αυτονομίας, με στοιχεία απογαλακτισμού και απεξάρτησης από τις εντολές του, αλλά και η πλήρης αδυναμία συνεννόησης των πολιτικών μας δυνάμεων σε ένα κοινώς αποδεκτό μίνιμουμ, που θα διασφάλιζε τη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών, είχε δημιουργήσει μια έκρυθμη κατάσταση στην πολιτική μας σκηνή.
Με κύρια στοιχεία την αστάθεια, αλλά και την δημιουργία πρόσφορων συνθηκών για πολιτική ανωμαλία. Στους πολιτικούς κύκλους ψιθυρίζονταν η κυοφορούμενη συνταγματική εκτροπή από ανώτατους αξιωματικούς, φίλα προσκείμενους στο νεαρό βασιλέα Κωνσταντίνο, προκειμένου να διακοπεί η πολιτική αστάθεια που ταλάνιζε τον τόπο.
Τελικώς η έκθεσμη στρατιωτική παρέμβαση δεν ήλθε από τους ανώτατους βασιλικούς αξιωματικούς όπως ανεμένετο, αλλά από μια αυτόνομη ομάδα ανώτερων αξιωματικών, που διακατείχοντο από εθνοσωτήριες ψυχώσεις, αλλά και από την στρεβλή στρατοκρατική αντίληψη, ότι η κοινωνία ήταν στρατώνας και με αυτούς τους όρους έπρεπε να λειτουργεί το πολιτικό μας σύστημα για να επιτευχθεί η σταθεροποίησή του.
Στις 21 Απριλίου του 1967 λοιπόν εκδηλώθηκε στρατιωτικό κίνημα με πρωταίτιους τους συνταγματάρχες Γεώργιο Παπαδόπουλο, Νικόλαο Μακαρέζο και τον ταξίαρχο Στυλιανό Παττακό. Ωστόσο σε ότι αφορά τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά αυτό το στρατιωτικό πραξικόπημα παρουσίαζε σημαντικές διαφορές από τα ήδη μέχρι σήμερα εκδηλωθέντα κινήματα, στην πολιτική μας ιστορία.
Ειδικότερα μέχρι σήμερα οι έκθεσμες στρατιωτικές κινήσεις είχαν ως στόχο όχι να ασκήσουν την εξουσία για λογαριασμό τους, αλλά για να διαμορφώσουν ένα επιθυμητό πολιτικό status. Ας θυμηθούμε τον Στρατιωτικό Σύνδεσμο που κατέλαβε την εξουσία όχι για να την ασκήσει, αλλά για να την παραδώσει στον Ελευθέριο Βενιζέλο. Άλλοτε είχαν ως στόχο να διευθετήσουν μια μείζονα εθνική εκκρεμότητα και μόνο του πολιτικού μας συστήματος. π.χ. η εκκρεμότητα του πολιτειακού ζητήματος αβασίλευτος ή βασιλευομένη δημοκρατία. Έτσι η στρατιωτική παρέμβαση του Νικολάου Πλαστήρα, είχε ως στόχο την απομάκρυνση του βασιλέως Κωνσταντίνου του Α΄. Ενώ το πραξικόπημα του Γεωργίου Κονδύλη είχε ως μέλημα την επάνοδο του βασιλέως Γεωργίου του Β΄. Ακόμα η δικτατορία του στρατηγού Παγκάλου ήταν απόρροια κοινοβουλευτικού πραξικοπήματος και η δικτατορία Μεταξά ήταν αποτέλεσμα πολιτικών διεργασιών, μερίδας πολιτικών των ανακτόρων, αλλά και του στρατού.
Στην προκείμενη περίπτωσή μας όμως της Απριλιανής δικτατορίας, τα κεντρικά κίνητρα και τα χαρακτηριστικά της φυσιογνωμίας της ήταν, αφενός μεν να ασκήσουν την εξουσία οι ίδιοι οι πρωταίτιοι, αφετέρου δε να αποτελέσουν τον τοποτηρητή των διεθνοπολιτικών συμφερόντων των Αμερικανών στην Ελλάδα. Οι Απριλιανοί κινηματίες προκειμένου να προσδώσουν δημοκρατική νομιμοποίηση στην εξουσία τους θέσπισαν δυο νόθα συντάγματα το 1968 και το 1973. Επιχείρησαν μάλιστα και την δήθεν λαϊκή επικύρωση τους με ψηφοφορία του λαού, ασκώντας τις αναμενόμενες τεχνικές προπαγάνδας και τρομοκρατίας. Ενδεικτικά είναι άλλωστε και τα ποσοστά αυτών των δημοψηφισμάτων, 92% υπέρ σ΄ αυτό το 1968 και 77,2% σ΄ αυτό το 1973, που καταδεικνύουν ότι ήταν προϊόντα τρομοκρατίας.
Πρώτος πρόεδρος της δικτατορικής κυβερνήσεως ήταν ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνος Κόλλιας και βασιλιάς ο Κωνσταντίνος ο Β΄, που μάλλον δύσθυμα και με αίσθημα αμηχανίας και ανοχής όρκισε την πρώτη χουντική κυβέρνηση. Στην φωτογραφία, οι πρωταίτιοι της απριλιανής δικτατορίας, Παπαδόπουλος, Μακαρέζος και Παττακός, που κατέλυσαν τη δημοκρατία στις 21 Απριλίου 1967. Διακατείχοντο από εθνοσωτήριες ψυχώσεις και από την στρεβλή στρατοκρατική αντίληψη, ότι η κοινωνία είναι στρατώνας και επομένως με τέτοιους όρους έπρεπε να διοικηθεί …
Η ζημία που προξένησαν στον τόπο ήταν πελώρια, με κυρίαρχη την διεθνή του απομόνωση. Συνεχίζεται …
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, είναι Α΄ Αναπληρωματικός Δημοτικός Σύμβουλος Αθηναίων
