Πάνω σε μια «πυρηνική βόμβα», που λέγεται παράγωγα χρηματο-οικονομικά προϊόντα, εξακολουθεί να κάθεται η παγκόσμια οικονομία. Το συνολικό ύψος των συμβολαίων που έχουν συναφθεί στο χώρο των παραγώγων ανήλθε «επισήμως» τον περασμένο Ιούνιο στο αστρονομικό ύψος των 693 δισ. δολαρίων, 10 φορές το παγκόσμιο ΑΕΠ (που ανέρχεται σε 69,97 δισ. δολάρια)! «Ανεπισήμως», ωστόσο, είναι ακόμη μεγαλύτερο, αφού πολλά συμβόλαια συνάπτονται έξω από την «επίσημη» αγορά. Έτσι, οι εκτιμήσεις για το τελικό ύψος των συμβολαίων στο χώρο των παραγώγων ποικίλλουν, αλλά κάποιοι εκτιμούν ότι αγγίζει το 1 τετράκις εκατομμύρια δολάρια!
Πρόκειται για «πυρηνική βόμβα», που αν πυροδοτηθεί εξαιτίας κάποιου «ατυχήματος», μπορεί να «κατεδαφίσει» την παγκόσμια οικονομία.
Υπενθυμίζουμε ότι η παγκόσμια κρίση άρχισε το φθινόπωρο του 2007, όταν κατέρρευσαν τα παράγωγα προϊόντα που είχαν «χτιστεί» πάνω στα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια στις ΗΠΑ (τα sub-primes). Το «ατύχημα» σε αυτή την κατηγορία παραγώγων «χτύπησε» άμεσα την αγορά παραγώγων στο σύνολό της και κατ’ επέκταση τις τράπεζες και το κρατικό χρέος (μέσω των παραγώγων πάνω στο κρατικό χρέος, των CDS). Η κατάρρευση της Lehman Brothers ήταν το πρώτο επιφανές θύμα εκείνης της κρίσης, αλλά στα χρόνια ύστερα από το 2007 και μέχρι σήμερα, οι παγκόσμιοι τραπεζικοί γίγαντες στις δύο πλευρές του Ατλαντικού διασώθηκαν μόνο αφού «ταΐστηκαν» με πάνω από 6 τρισεκατομμύρια δολάρια εγγυήσεις και άμεση βοήθεια, που έγιναν κρατικό χρέος είτε άμεσα είτε έμμεσα. Επιπλέον, η κεντρική ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ, η FED, άρχισε να κόβει χρήμα και να πλημμυρίζει την υφήλιο με δολάρια για να ελέγξει την κρίση. Όλα αυτά, «αντισταθμίστηκαν» με περικοπές δαπανών και με σκληρά προγράμματα λιτότητας, ιδιαίτερα στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
Οι πολιτικές «ποσοτικής χαλάρωσης» και οι πολιτικές λιτότητας επανέφεραν, ήδη από το 2011 και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, τα κέρδη στα προ της κρίσης επίπεδα. Ωστόσο, οι πολιτικές λιτότητας κατέστρεψαν τη ζήτηση και έτσι, τα κέρδη αυτά δεν επανεπενδύονται στην «πραγματική οικονομία».
Έτσι, από τη μια τεράστιες τα μη επανεπενδυόμενα κέρδη, από την άλλη εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια (κυρίως) και ευρώ (πολύ δευτερευόντως) λόγω της «ποσοτικής χαλάρωσης», δημιούργησαν μια τεράστια μάζα ρευστότητας που δεν επανεπενδύεται στην «πραγματική οικονομία» και στρέφεται σε άλλου είδους επενδύσεις ή τοποθετήσεις. Να λοιπόν γιατί τα συμβόλαια σε παράγωγα προϊόντα άγγιξαν τον Ιούνιο του 2011 το υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών (706 τρισ. δολάρια) και τον Ιούνιο του 2013 το δεύτερο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών που προαναφέραμε.
Με λίγα λόγια: η κρίση «ξεπεράστηκε» με πολιτικές που δημιούργησαν όλες τις προϋποθέσεις να ξεσπάσει ξανά ακόμη πιο καταστροφική… Η «πυρηνική βόμβα» των παραγώγων περιμένει μόνο ένα «ατύχημα» όπως αυτό με τα sub-primes για να πυροδοτηθεί…
