Κάθε 15 λεπτά που καθυστερεί η χορήγηση ενός θρομβολυτικού φαρμάκου σε κάποιον που έπαθε ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, αλλά επέζησε, του αφαιρεί στη συνέχεια περίπου ένα μήνα υγιούς ζωής χωρίς αναπηρία, σύμφωνα με μια νέα αυστραλο-φινλανδική επιστημονική έρευνα. Αντίθετα, σύμφωνα με την μελέτη, για κάθε λεπτό που το φάρμακο χορηγείται νωρίτερα, ο ασθενής κερδίζει κατά μέσο 1,8 ακόμη μέρες υγιούς ζωής. Για τις γυναίκες το κέρδος είναι ελαφρά μεγαλύτερο από ό,τι για τους άνδρες.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή νευρολογίας Άτε Μερετότζα του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Stroke” (Εγκεφαλικό) του Αμερικανικού Καρδιολογικού Συλλόγου, μελέτησαν 2.258 περιστατικά εγκεφαλικών επεισοδίων, υπολογίζοντας ποιό θα ήταν το αποτέλεσμα για κάθε ασθενή, αν η φαρμακευτική θεραπεία του είχε αρχίσει νωρίτερα ή αργότερα;
Όπως είπαν, το κεντρικό μήνυμα τόσο για τους ασθενείς και τους οικείους τους, όσο και για τους γιατρούς, είναι «βιαστείτε ένα λεπτό, κερδίστε μια ημέρα», καθώς και η παραμικρή καθυστέρηση στην αντιμετώπιση ενός εγκεφαλικού έχει επώδυνο τίμημα, ενώ, αντίθετα, η έγκαιρη αντιμετώπιση ανταμείβεται μακροπρόθεσμα.
Τα ισχαιμικά είναι η συχνότερη μορφή εγκεφαλικών επεισοδίων και συμβαίνουν όταν εμποδίζεται η ροή του αίματος στην εγκέφαλο. Πιο σπάνια είναι τα αιμορραγικά επεισόδια, όταν αγγεία του εγκεφάλου σπάνε.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, στην περίπτωση των ισχαιμικών, τα θρομβολυτικά φάρμακα πρέπει να χορηγούνται το πολύ εντός 4,5 ωρών από την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων. Όσο πιο έγκαιρα δίνονται, τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα. «Η ταχεία αποκατάσταση της ροής του αίματος στον εγκέφαλο είναι κρίσιμη για την επιβίωση των εγκεφαλικών κυττάρων παντού», δήλωσε ο Άτε Μερετότζα.
Όπως είπε, οι ταχύτερες στον κόσμο υπηρεσίες αντιμετώπισης εγκεφαλικών, στην Αυστραλία και στη Φινλανδία, χρειάζονται κατά μέσο όρο 20 λεπτά από τη στιγμή που γίνεται η εισαγωγή του ασθενούς στο νοσοκομείο, έως την έναρξη της θεραπείας. Όμως στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ, ο μέσος χρόνος είναι πολύ μεγαλύτερος, γύρω στα 70 έως 80 λεπτά – πράγμα που έχει συνέπειες για τον ασθενή, ακόμα και όταν επιβιώνει.
Η μελέτη έδειξε ότι αν και όλοι οι ασθενείς που έχουν πάθει εγκεφαλικό, ωφελούνται από την έγκαιρη θεραπεία τους, το κέρδος είναι ακόμη μεγαλύτερο για τους νεότερους ασθενείς με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής. Έτσι, για κάθε λεπτό θρομβολυτικής θεραπείας που γίνεται νωρίτερα, ένας 50χρονος «κερδίζει» κατά μέσο όρο 3,5 ημέρες υγιούς ζωής έναντι 0,6 ημερών για ένα 80χρονο.
«Οι ασθενείς δεν πρέπει να χάνουν ούτε λεπτό μόλις εμφανίζονται σημάδια εγκεφαλικού, όπως “κρέμασμα” του προσώπου, αδυναμία του χεριού ή διαταραχή του λόγου. Πρέπει να καλούν αμέσως βοήθεια. Επιπλέον, οι ιατρικές υπηρεσίες επειγόντων περιστατικών και τα νοσοκομεία πρέπει και μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον χρόνο αντίδρασής τους και τις καθυστερήσεις στη θεραπεία», τόνισε ο Άτε Μερετότζα.