Με μια δημοσιονομική «βόμβα» μεγατόνων ξεκινάει το 2014! Συγκεκριμένα, για να κλείσει το δημοσιονομικό έτος, η κυβέρνηση αναγκάστηκε να κάνει «εσωτερικό δάνειο» από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) για να καλύψει τις «τρύπες» από τις δόσεις της τρόικας που δεν ήρθαν μέσα στο 2013! Η ύπαρξη αυτής της δημοσιονομικής «βόμβας» εξηγεί όλες τις κινήσεις της κυβέρνησης και της τρόικας μέχρι σήμερα, αλλά είναι και οδηγός για την ερμηνεία όσων αναμένονται από δω και πέρα στο «ελληνικό σίριαλ».
Συγκεκριμένα, από τις προβλεπόμενες από το δεύτερο χρηματοδοτικό πρόγραμμα δανειακές δόσεις του 2013 προς την Ελλάδα, εισέρρευσαν:
-Η δόση του πρώτου, δεύτερου και τρίτου τριμήνου του έτους από την ευρωπαϊκή πλευρά, αλλά απομένει η δόση του τέταρτου τριμήνου, ύψους 3,1 δισ. Ευρώ.
-Η δόση του πρώτου και δεύτερου τριμήνου από το ΔΝΤ, αλλά απομένουν οι δόσεις του τρίτου και τέταρτου τριμήνου, ύψους 1,8 δισ. ευρώ εκάστη, δηλαδή συνολικά 3,6 δισ. ευρώ.
Με λίγα λόγια, από τα δανεικά του 2013 από την τρόικα λείπουν 6,7 δισ. ευρώ!
Δεδομένου λοιπόν ότι οι δανειακές δόσεις είναι έτσι υπολογισμένες ώστε να καλύπτουν τις δανειακές ανάγκες του ελληνικού Δημοσίου (αφού το 2013, βάσει του προγράμματος προσαρμογής, το πρωτογενές ισοζύγιο προβλεπόταν ισοσκελισμένο έως ελάχιστα πλεονασματικό), αυτά τα 6,7 δισ. ευρώ έλειψαν και έπρεπε να καλυφτούν. Μάλιστα, η πίεση έγινε ακόμη μεγαλύτερη όταν η κυβέρνηση αποφάσισε να παρουσιάζει «με το ζόρι» πρωτογενές πλεόνασμα 812 εκατ. στον προϋπολογισμό του 2014, με στόχο να διαπραγματευτεί το μοίρασμα του 70% τον Απρίλιο για να αποφύγει τη συντριβή στις ευρωεκλογές και αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου. Διότι απλούστατα αυτό σήμαινε ότι έπρεπε να εξευρεθούν επιπλέον 500 εκατ. ευρώ. Τέλος, στον τελικό «λογαριασμό» του 2013 βάρυναν αρνητικά και τα περίπου 350 εκατ. ευρώ στα οποία ο προϋπολογισμός του 2014 υπολογίζει ότι ανήλθε η υστέρηση των δημοσίων εσόδων. Με λίγα λόγια, από την κυβέρνηση έλειψαν, προκειμένου να κλείσει το δημοσιονομικό έτος, περίπου 7,5 – 8 δισ. ευρώ.
Ένα μέρος από αυτά, καλύφθηκε με τη μείωση -σε σχέση με τις προβλέψεις του προγράμματος- του ρυθμού αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα, με αποτέλεσμα αυτές να μειώνονται πολύ αργά και να παραμένουν πάνω από 6 δισ. ευρώ. Ένα άλλο μέρος καλύφθηκε με «στάση πληρωμών» του Δημοσίου προς εγκεκριμένα κονδύλια του προϋπολογισμού, που αναπόφευκτα θα μετατραπεί σε μεγάλο του μέρος σε νέα γενιά ληξιπρόθεσμων οφειλών. Αλλά αυτά δεν μπορούσαν να καλύψουν το σύνολο του ποσού που έλειπε. Έτσι, το «αναγκαστικό δάνειο» από το ΤΧΣ έγινε η μόνη διέξοδος για την κυβέρνηση. Μιλάμε για δάνειο από τα αδιάθετα υπόλοιπα του «πακέτου» για την ανακεφαλαίωση των τραπεζών, ύψους 50 δισ. ευρώ, που ανέρχονταν περί τα 10 δισ. ευρώ.
Φυσικά, όλα αυτά τα γνωρίζει η τρόικα, γι’ αυτό στις Βρυξέλλες και τη Ν. Υόρκη αντιμετωπίζουν με μειδιάματα τις θριαμβευτικές δηλώσεις των κυβερνώντων για το πρωτογενές πλεόνασμα. Και ετοιμάζονται να συνεχίσουν το «τηγάνισμα» της κυβέρνησης τόσο με τις δανειακές δόσεις του 2013 που δεν ήρθαν όσο και με τις δόσεις του 2014. Αλλά και να πιέσουν την κυβέρνηση μέσα από τις νέες κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών που αποκαλύπτει η έκθεση της Black Rock αλλά και τα νέα stress tests των ελληνικών τραπεζών τους επόμενους ,μήνες υπό την καθοδήγηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).
Όσοι λοιπόν είχαν απορίες γιατί η κυβέρνηση, παρά τους λεονταρισμούς και παρά τη διαφαινόμενη εκλογική πανωλεθρία το Μάιο, λέει τελικά «ναι σε όλα» στην τρόικα, η απάντηση είναι απλή: η κυβέρνηση κάθεται πάνω σε μια δημοσιονομική «βόμβα», της οποίας η τρόικα ελέγχει τον πυροδοτικό μηχανισμό…
Για την ιστορία, η κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτό το «αναγκαστικό δάνειο» είναι ένας προσωρινός, μεταβατικός δανεισμός μέχρι να έρθουν τα καθυστερούμενα δανεικά της τρόικας (οπότε θα το επιστρέψει στο ΤΧΣ) και με αυτή την έννοια δηλώνει ότι τα αδιάθετα υπόλοιπα του «πακέτου» των 50 δισ. ευρώ παραμένουν διαθέσιμα… Όταν διέρρευσαν οι πρώτες πληροφορίες για «παιχνίδια» με τα αδιάθετα υπόλοιπα του τραπεζικού «πακέτου», το ΤΧΣ το διέψευσε. Ωστόσο, ο μηχανισμός αυτού του «αναγκαστικού δανείου» είναι περίπλοκος, καθώς τα αδιάθετα υπόλοιπα είναι σε ομόλογα και άρα μπορούν χωρίς να δοθούν αυτά τα ίδια τα ομόλογα, να υπάρξει «δάνειο-γέφυρα» μέσω των τραπεζών με εγγύηση αυτά τα ομόλογα… Αν το δάνειο δεν επιστραφεί, θα μείνουν εκτεθειμένες είτε οι τράπεζες είτε το ΤΧΣ…