Με τη συμμετοχή στελεχών από υπουργεία και την τοπική αυτοδιοίκηση, καθώς και επιστημόνων διεξήχθη στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών η διήμερη εκδήλωση για τα Σχέδια Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΣΒΑΚ). Τονίσθηκε η ανάγκη επιτάχυνσης των διαδικασιών και αντιμετώπισης της γραφειοκρατίας, ώστε οι πόλεις μας να καταστούν βιώσιμες για τους κατοίκους και τους επισκέπτες τους, αλλά ταυτόχρονα φιλικές προς το περιβάλλον.
Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα Υποδομών, Γιώργο Καραγιάννη, στόχος της κυβέρνησης είναι η υλοποίηση έργων υποδομών για καλύτερη ζωή στις πόλεις. Σε αυτά περιλαμβάνεται η ανάπτυξη του σιδηροδρομικού δικτύου, των γραμμών του Μετρό αλλά και των 39 αεροδρομίων της χώρας. Σχετικά με το Μετρό Θεσσαλονίκης, δήλωσε ότι η παράδοση προς χρήση θα γίνει στις αρχές του 2023 και ότι εντός του ίδιου έτους θα ολοκληρωθεί και η επέκταση προς την Καλαμαριά.
«Η κρίση των τελευταίων ετών απέδειξε ότι η αχίλλειος πτέρνα της Ελλάδας είναι η απουσία ξεκάθαρης κατεύθυνσης για το παραγωγικό σχέδιο της χώρας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ολόκληρη η ομιλία του κ. Καραγιάννη:
Πριν από οτιδήποτε άλλο, επιτρέψτε μου εκπροσωπώντας και τον Υπουργό Υποδομών κύριο Καραμανλή να συγχαρώ όλους όσους εργάστηκαν για αυτή την εξαιρετική διοργάνωση, κάνατε πραγματικά πάρα πολύ καλή δουλειά που βγάζει το Υπουργείο μας ασπροπρόσωπο! Και βέβαια, να ευχαριστήσω για την παρουσία σας όλους εσάς και ιδίως τους εκλεκτούς συνομιλητές μου, τους οποίους όλοι θα παρακολουθήσουμε με προσοχή.
Το αντικείμενο της δικής μου εισήγησης είναι τα έργα βιώσιμων υποδομών στις μητροπολιτικές πόλεις κατά την επόμενη Προγραμματική Περίοδο. Έργα τα οποία κατέχουν κεντρική θέση στον συνολικό προγραμματισμό μας.
Κι εδώ θέλω να σταθώ λίγο και να καταθέσω έναν ευρύτερο προβληματισμό. Όπως έχει τονίσει ο Κώστας Καραμανλής, η κρίση της τελευταίας δεκαετίας μάς έδειξε ότι η αχίλλειος πτέρνα της Ελλάδας σήμερα είναι η απουσία ξεκάθαρης κατεύθυνσης για το παραγωγικό μοντέλο της χώρας. Αν δεν διαμορφωθεί με ευρύτερη συναίνεση ένα εθνικό σχέδιο βασισμένο σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, η Ελλάδα δεν θα ορθοποδήσει.
Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει ήδη κάνει σοβαρά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Η μείωση της φορολογίας, οι εμπροσθοβαρείς μεταρρυθμίσεις, η μείωση της γραφειοκρατίας και το άνοιγμα των αγορών είναι η αναγκαία αρχή. Το επόμενο βήμα είναι να συμφωνήσουμε στο μοντέλο που θέλουμε για τη χώρα μας την επόμενη δεκαετία. Να καταστρώσουμε το σχέδιο που θα αναδεικνύει τα στρατηγικά μας πλεονεκτήματα.
Η Ελλάδα κατέχοντας στρατηγική θέση στο νότιο-ανατολικό άκρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να λειτουργήσει ως σημαντική «πύλη» των δικτύων μεταφορών, εξυπηρετώντας την κινητικότητα προσώπων, αγαθών και υπηρεσιών από και προς τον ευρωπαϊκό χώρο. Βρίσκεται στο σταυροδρόμι κινήσεων και συνδεσιμότητας μεταξύ ΕΕ, Μέσης και Άπω Ανατολής, Αφρικής και ανατολικής Ευρώπης.
Αξιοποιώντας αυτήν τη γεωπολιτική θέση της πατρίδας μας, είναι ώρα λοιπόν να καταστήσουμε την Ελλάδα κόμβο της ευρύτερης περιοχής μας. Και οι σωστές επιλογές στα έργα υποδομής, διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο. Υποδομές σε σιδηρόδρομο, λιμάνια και logistics, πρέπει να έχουν κεντρικό ρόλο στα επόμενα χρόνια.
Παράλληλα, βέβαια, ο άλλος μεγάλος στόχος είναι η προώθηση και υλοποίηση έργων υποδομής που θα κάνουν καλύτερη τη ζωή στις πόλεις μας. Μια επιτακτική σύγχρονη ανάγκη. Άλλωστε, αυτή είναι και η ιδιαιτερότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών: ότι στο αντικείμενό του, συνδυάζει το σχεδιασμό για το πώς θέλουμε να είναι η χώρα μας σε βάθος χρόνου, με τις παρεμβάσεις για καλύτερη καθημερινότητα και ποιότητα ζωής των πολιτών.
Πριν κάνουμε ειδική αναφορά σε προτεραιότητες της επόμενης Προγραμματικής Περιόδου, νομίζω πως πρέπει να αναφέρουμε ότι με την ολοκλήρωση της τρέχουσας Προγραμματικής Περιόδου ο τομέας των Υποδομών θα έχει επιτύχει:
• Σημαντική ανάπτυξη του βασικού σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας.
• Ανάπτυξη του δικτύου γραμμών ΜΕΤΡΟ για τη διευκόλυνση των αστικών μετακινήσεων με φιλικό προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο τρόπο.
• Ολοκλήρωση σχεδόν του συνόλου του βασικoύ Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου της χώρας και σημαντικές οδικές αναβαθμίσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλη την Ελλάδα.
• Επέκταση της δυναμικότητας των λιμενικών υποδομών μεταφορών.
• Ένα πυκνό δίκτυο 39 αεροδρομίων.
• Ουσιώδεις παρεμβάσεις για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας.
Στο νέο Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης – ΕΣΠΑ 2021-2027 και των Προγραμμάτων του, τίθενται πλέον 5 στόχοι πολιτικής:
Στόχος 1 – Μία εξυπνότερη Ευρώπη—καινοτόμος και έξυπνος οικονομικός μετασχηματισμός.
Στόχος 2 – Μία πιο “πράσινη” Ευρώπη με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Στόχος 3 – Μία πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη—κινητικότητα και περιφερειακές διασυνδέσεις Τεχνολογίες Πληροφόρησης και Ενημέρωσης.
Στόχος 4 – Μία πιο κοινωνική Ευρώπη—υλοποίηση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Και στόχος 5 – Μία Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της—βιώσιμη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη των αστικών, αγροτικών και παράκτιων περιοχών χάρη σε τοπικές πρωτοβουλίες.
Στέκομαι λίγο σε αυτόν τον 5ο στόχο γιατί σηματοδοτεί σαφώς ότι οι νέες αναπτυξιακές στρατηγικές καταρτίζονται σε τοπικό επίπεδο και ενισχύει τον ρόλο των τοπικών αρχών. Παράλληλα, ενισχύεται περαιτέρω η αστική διάσταση της πολιτικής για τη συνοχή, καθώς το 6% των πόρων του ΕΤΠΑ (έναντι 5% στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο) διατίθεται για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη. Μάλιστα, δίνεται και η δυνατότητα για την κατάρτιση ενός νέου προγράμματος δικτύωσης και ανάπτυξης ικανοτήτων για τις αστικές αρχές, αναφέρομαι στην Ευρωπαϊκή Αστική Πρωτοβουλία.
Συνεχίζοντας το έργο μας, λοιπόν, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έρχεται να στηρίξει τις δράσεις τοπικών και περιφερειακών αρχών για την υλοποίηση σχεδίων τους που αφορούν στη βιώσιμη αστική κινητικότητα, με 3 τρόπους:
Πρώτον, με Μέτρα Παρεμβάσεων στις υποδομές. Δηλαδή με ένα σύνολο έργων που αποσκοπούν στη βελτίωση της κινητικότητας και την αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης.
Δεύτερον. Με τη λήψη Κανονιστικών Μέτρων, δηλαδή με αποφάσεις που ρυθμίζουν ζητήματα μετακινήσεων στο επίπεδο της πόλης. Ως απώτερος σκοπός τίθεται η μείωση των εκπομπών οξειδίων του αζώτου και των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα,
Και τρίτον, με την υλοποίηση ενός ρυθμιστικού πλαισίου για την υποβοήθηση και καθοδήγηση του έργου των τοπικών και περιφερειακών αρχών.
Στοχεύουμε στην ανάπτυξη βιώσιμων, ανθεκτικών στην κλιματική αλλαγή, έξυπνων υποδομών και πολυτροπικών μεταφορών. Με άξονα την ενίσχυση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας της χώρας και τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών.
Παράλληλα, θέτουμε προτεραιότητες για πιο χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, πράσινες και γαλάζιες επενδύσεις, κυκλική οικονομία, προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, πρόληψη και διαχείριση των κινδύνων.
Μέχρι να ολοκληρωθεί και η επόμενη προγραμματική περίοδος, θέλουμε η χώρα μας να έχει αναπτύξει σημαντικά τις υποδομές που θα υποστηρίξουν την υλοποίηση των σχεδίων βιώσιμης αστικής κινητικότητας στις Μητροπόλεις.
Έργα καθαρών αστικών και προαστιακών μεταφορών στα κύρια αστικά κέντρα της χώρας. Για να χρησιμοποιούν φιλικά προς το περιβάλλον Μέσα Μεταφοράς περισσότεροι πολίτες και περισσότερο. Να τα βάλουμε για τα καλά στη ζωή του Έλληνα και της Ελληνίδας. Έτσι θα γίνει καλύτερη η καθημερινότητά τους αλλά θα πετύχουμε και σοβαρή μείωση των εκπομπών των αερίων θερμοκηπίου.
Στη μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας οι προτεραιότητές μας είναι:
· Η γραμμή 3 του μετρό Αεροδρόμιο – Αγ. Μαρίνα, με την υπό κατασκευή επέκτασή της μέχρι τον Πειραιά.
· Η γραμμή 2 του Μετρό Ανθούπολη – Ελληνικό, με την υπό μελέτη επέκταση Ανθούπολη-Αγ. Νικόλαος.
· Η υπό δημοπράτηση γραμμή 4 του μετρό Γαλάτσι-Γουδή, με τις υπό μελέτη και υπό διερεύνηση επεκτάσεις της προς Πετρούπολη και προς Λυκόβρυση, μια γραμμή που μπορεί να αλλάξει τη ζωή στην Αθήνα.
· Οι δύο γραμμές του τροχιόδρομου που συγκλίνουν στη λεωφόρο Ποσειδώνος, καθώς και η κυκλική επέκταση της γραμμής ΤΡΑΜ Νέο Φάληρο – Πειραιάς – ΣΕΦ.
· Οι επεκτάσεις της Αττικής Οδού.
· Η υποθαλάσσια ζεύξη της Σαλαμίνας με το Πέραμα.
· Η Κατασκευή Πεζογεφυρών σε Βασικούς Άξονες του Λεκανοπεδίου Αττικής.
· Η Ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου με τα συνοδά Κυκλοφοριακά Έργα.
· Η δημιουργία χώρων στάθμευσης για τη μετεπιβίβαση στα μέσα σταθερής τροχιάς
Αντίστοιχα η Θεσσαλονίκη θα επιτύχει σημαντική πρόοδο στην αστική κινητικότητα, φέροντας πλέον στις υποδομές της:
· Το Μετρό. Είναι δέσμευσή μας και απόλυτη πολιτική μας προτεραιότητα να το παραδώσουμε στους Θεσσαλονικείς ολοκληρωμένο τους πρώτους μήνες του 2023.
· Την Επέκταση της γραμμής του Μετρό προς Καλαμαριά.
· Την οδική σύνδεση Εγνατίας Οδού και Αυτοκινητόδρομου ΠΑΘΕ με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, αποσυμφορίζοντας σημαντικά τις περιοχές του κέντρου της πόλης
· Τη δημιουργία νέων χώρων στάθμευσης.
Σημαντικές παρεμβάσεις σχεδιάζουμε και στις άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας και σίγουρα ανάμεσα σε αυτές ξεχωρίζει η μερική υπογειοποίηση του σιδηροδρόμου στην Πάτρα.
Παράλληλα, η Γενική Γραμματεία Υποδομών υλοποιεί και μια σειρά επιμέρους δράσεων, αναφέρω μόνον ορισμένες διότι δεν θέλω να σας κουράσω: Επεμβάσεις για τη βελτίωση της Οδικής Ασφάλειας, ρύθμιση της κυκλοφορίας οχημάτων και πεζών με έξυπνα συστήματα σηματοδότησης, σύνταξη τεχνικών οδηγιών για ποδηλατόδρομους κ.α. Ενέργειες που κάνουμε ήδη και θα συνεχίσουμε και στο μέλλον.
Στοχεύουμε σε μια πιο συνδεδεμένη Ελλάδα μέσα στο πλαίσιο μιας πιο συνδεδεμένης Ευρώπης, βάσει των αρχών της κινητικότητας, της συνδεσιμότητας, της πολυτροπικότητας και των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Θέτουμε όμως και ένα όραμα για τη χώρα μας, ένα όραμα για τις πόλεις μας: να βρίσκεται ο άνθρωπος στο επίκεντρο του σχεδιασμού, με τελικό στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής του.
