Οι γεωστρατηγικές και γεωπολιτικές επιλογές των εμπλεκομένων χωρών, είναι βέβαιο ότι θα βαρύνουν στην επιλογή των οδών εξαγωγής υδρογονανθράκων από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Οι σχετικές συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και επί του παρόντος είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθεί το τελικό αποτέλεσμα.
Πρόσφατα στη Λευκωσία παρουσιάστηκε προκαταρκτική μελέτη του Μassachusetts Institute of Technology (MIT) και του Cyprus Institute, σύμφωνα με την οποία η κατασκευή τερματικού σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου στην Κύπρο αποτελεί την καλύτερη επιλογή. Την άποψη αυτή υποστήριξε ο υπουργός Εμπορίου της Κύπρου Γιώργος Λακκοτρύπης, τονίζοντας την αποφασιστικότητα της Κυπριακής κυβέρνησης να προχωρήσει με την ανέγερση του τερματικού υγροποίησης και υπενθυμίζοντας την ύπαρξη Μνημονίου Συναντίληψης για τον Τερματικό Σταθμό, με τις εταιρίες Noble Energy, Delek και Avner.
Παράλληλες είναι και οι κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης. Η Αθήνα σε συνεργασία με τη Λευκωσία πρότεινε και επέτυχε την ένταξη στα «Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος» (PCI) της ΕΕ του υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας ώστε το αέριο της Ανατολικής Μεσογείου να φθάσει στην ευρωπαϊκή αγορά.
Σύμφωνα με την ελληνική πρόταση που θα πρέπει να εγκριθεί πέραν της Κομισιόν και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο αγωγός θα ξεκινάει από το ισραηλινό κοίτασμα «Λεβιάθαν» θα περνά από την Κύπρο και απ’ εκεί θα φθάνει στην Ανατολική Κρήτη. Στη συνέχεια της ελληνικής πρότασης υπάρχουν τρεις εναλλακτικές πορείες:
– προς την Πελοπόννησο και από εκεί σύνδεση με τον Διαδριατικό Αγωγό (ΤΑΡ),
– προς τη Βόρεια Ελλάδα και από εκεί προς τη Βουλγαρία, μέσω του αγωγού IGB ή της διασύνδεσης του Σιδηροκάστρου,
– προς τη Ρεβυθούσα, όπου υπάρχει ο σταθμός LNG.
Ο υπουργός Ενέργειας Γιάννης Μανιάτης που έχει εξασφαλίσει ήδη την υπογραφή Μνημονίου ενεργειακής συνεργασίας Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας, υποστηρίζει ότι η ένταξη του συγκεκριμένου έργου στα έργα προτεραιότητα της ΕΕ προσφέρει ταχύτερη διαδικασία αδειοδότησης, δυνατότητα υποβολής αιτήματος για χρηματοδότηση στην ΕΕ και ευκολότερη πρόσβαση σε ιδιωτική χρηματοδότηση, από τη στιγμή που το έργο αποκτά ευρωπαϊκή διάσταση και η αδειοδοτική διαδικασία θα είναι ευέλικτη.
Παρόλα αυτά κομβικό ρόλο έχει η στάση του Ισραήλ και το ερώτημα που τίθεται είναι πως θα εξελιχθούν οι σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας και κατ΄ επέκταση το σχέδιο μεταφοράς του αερίου με αγωγό μέσω Τουρκίας;
Το παιχνίδι είναι για παίκτες με γερά νεύρα και η απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επί του ελληνικού σχεδίου θα έχει βαρύνουσα σημασία για την έκβαση του.
