Ο φάκελος για κατοχύρωση του χαλλουμιού ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης θα κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η απόφαση λήφθηκε κατά την τελευταία συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου.
Μετά από 10 χρόνια διαδικασιών κατατίθεται για δεύτερη φορά στις Βρυξέλλες ο φάκελος για κατοχύρωση της ονομασίας χαλλούμι ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης. Αυτή τη φορά υπάρχουν πληροφορίες από την Κομισιόν που μας κάνουν να ελπίζουμ εότι θα επιτευχθεί τελικά το πατεντάρισμα του παραδοσιακού προϊόντος της Κύπρου προς όφελος της κτηνοτροφίας και της οικονομίας του τόπου γενικότερα. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι η νέα αίτηση που υποβλήθηκε στην Κομισιόν ετοιμάστηκε από κοινού από τυροκόμους και κτηνοτρόφους.
Η αίτηση ακολουθεί το εμπορικό πρότυπο του χαλλουμιού που υπάρχει σήμερα, το αιγοπρόβειο γάλα δηλαδή πρέπει να υπερέχει του αγελαδινού στην παρασκευή του προϊόντος. Αξίζει να θυμηθούμε ότι οι συζητήσεις για εγγραφή της ονομασίας χαλλούμι ως ΠΟΠ άρχισαν πριν την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Η πρώτη απόπειρα κατοχύρωσης έγινε το 2009 με την υποβολή αίτησης στην Κομισιόν που ετοιμάστηκε από το Σύνδεσμο Τυροκόμων Κύπρου. Τελικά η πρόταση όμως αποσύρθηκε μετά την γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας ότι στην παραγωγή του χαλλουμιού το αιγοπρόβειο γάλα θα πρέπει να υπερισχύει του αγελαδινού.
Πλέον ανοίγει ο δρόμος για κατοχύρωση του χαλλουμιού, ωστόσο θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξουν ενστάσεις από άλλες χώρες, τις οποίες η Κυπριακή Δημοκρατία παρουσιάζεται έτοιμη να τις αντιμετωπίσει. Η Κομισιόν αφού μελετήσει το σύνολο του φακέλου είτε θα τον αποδεχθεί και θα τον δημοσιεύσει, είτε θα τον απορρίψει. Με βάση τους ισχύοντες κανονισμούς η διαδικασία προβλέπει, αν γίνει αποδεκτός, τη δημοσίευση εντός 12 μηνών, την παροχή χρόνου 6 μηνών για ενστάσεις, τη μελέτη των ενστάσεων, τη διαβούλευση της Αρμόδιας Αρχής με τους ενισταμένους και την τελική απόφαση της Κομισιόν.
Συνέντευξη Τύπου Υπουργείου Γεωργίας:
Ο Υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος Νίκος Κουγιάλης ανακοίνωσε ότι κατατέθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο φάκελος για την κατοχύρωση του χαλουμιού/helim ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), ανοίγοντας το δρόμο για την κατοχύρωση του κυπριακού παραδοσιακού τυριού ύστερα από δέκα και πλέον χρόνια προσπαθειών.
Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στο Υπουργείο, ο κ. Κουγιάλης τόνισε ότι «είναι ξεκάθαρο ότι η παρούσα αίτηση πληροί όλες τις προϋποθέσεις» για κατοχύρωση του χαλουμιού ως ΠΟΠ.
«Το σημαντικό για μας είναι ότι αυτή τη στιγμή τελούμε υπό καθεστώς κατοχύρωσης τουλάχιστον για την Κύπρο, δεν μπορούν να υποβληθούν άλλες αιτήσεις για εμπορικά σήματα και θεωρώ ότι ανοίγει ο δρόμος για την κατοχύρωσή του σε 14 μήνες (και) πιστεύω ότι θα την εξασφαλίσουμε», ανέφερε στις δηλώσεις του ο κ. Κουγιάλης.
Σε ό,τι αφορά στη σύσταση του προϊόντος, ο Υπουργός Γεωργίας είπε πως για την παρασκευή του χαλουμιού χρησιμοποιείται αιγινό ή πρόβειο γάλα ή μείγμα αυτών, με ή χωρίς αγελαδινό, με την ποσόστοση του αιγινού και πρόβειου γάλακτος αθροιστικά πρέπει να υπερβαίνει το 50%.
Ωστόσο, για την υπέρβαση προσωρινών δυσκολιών που θα έχουν να αντιμετωπίσουν οι παραγωγοί και έχοντας ως μακροχρόνιο στόχο τη διασφάλιση της συμμόρφωσης όλων των παραγωγών με τις προδιαγραφές του νέου προτύπου, ο κ. Κουγιάλης είπε πως έχει αποφασίσει να εγκρίνει δεκαετή μεταβατική περίοδο, αξιοποιώντας τη δυνατότητα που του παρέχει το σχετικό κανονιστικό πλαίσιο.
«Επομένως», πρόσθεσε, «ακυρώνεται το διάταγμα για το χαλούμι, που ορίζει την ελάχιστη αναλογία αιγινού και πρόβειου γάλακτος στις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή χαλουμιού, κατά συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, δηλαδή για την περίοδο Ιουλίου –Νοεμβρίου στο 23% και την περίοδο Δεκεμβρίου- Ιουνίου στο 35%».
Σύμφωνα με τον Υπουργό Γεωργίας, εγκρίνεται μεταβατική περίοδος 10 χρόνων με ισχύ από την 9η Ιουλίου 2014 και η ποσόστωση του αιγινού, πρόβειου και αγελαδινού γάλακτος ορίζεται με διάταγμα, που εκδόθηκε σήμερα, με την ελάχιστη ελάχιστη αναλογία αιγινού και πρόβειου γάλακτος ορίζεται στο 20% και θα αυξάνεται προοδευτικά μέχρι την κάλυψη του 50% που προβλέπει το πρότυπο.
Όπως εξήγησε ο κ. Κουγιάλης, με την υποβολή του φακέλου παρέχεται «ουσιαστική προστασία του προϊόντος από την Ευρωπαϊκή Ένωση”, πράγμα που σημαίνει ότι καμιά άλλη χώρα δεν θα μπορεί να εμπορεύεται δικό της προϊόν με την ονομασία «χαλούμι» ή «hellim» ή άλλες ονομασίες που προσομοιάζουν με αυτές, ενώ «απαγορεύεται σε οποιονδήποτε ανταγωνιστή να υποβάλει αίτηση για την έγκριση του χαλουμιού ως εμπορικού σήματος, πράγμα που θα απαλλάσσει την Κυπριακή Δημοκρατία από δικαστική ή νομική αντιμετώπιση τέτοιων αιτήσεων».
Παράλληλα, είπε, κατά τον ίδιο τρόπο απαγορεύεται σε οποιονδήποτε άλλο ανταγωνιστή να υποβάλει αίτηση για κατοχύρωση εμπορικού σήματος «Hellim».
Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο κ. Κουγιάλης σημείωσε ότι η διαδικασία εξέτασης του φακέλου θα είναι ταχεία, καθώς ο φάκελος είναι σχεδόν πανομοιότυπος με τον προηγούμενο φάκελο, ο οποίος είχε περάσει από όλη τη διαδικασία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και έχει λάβει θετική απάντηση από τις έξι από τις επτά Διευθύνσεις από τις οποίες χρειάζεται έγκριση.
Έτσι, σύμφωνα με τον Υπουργό Γεωργίας, σε επτά με οκτώ μήνες θα υπάρξει θετική απάντηση από την Κομισιόν, ενώ ακολούθως παραχωρείται περίοδος τριών μηνών για υποβολή ενστάσεων από άλλες χώρες της ΕΕ.
«Με την υποβολή του φακέλου είναι σαν να έχουμε κατοχυρωθεί μέχρι να λάβουμε αρνητική απάντηση, εάν υπάρξει, που είμαι βέβαιος ότι δεν θα υπάρξει. Όλες οι υπηρεσίες του κράτους, και η Νομική Υπηρεσία, και το Τμήμα Γεωργίας και η διοίκηση του Υπουργείου και το Υπουργείο Εμπορίου, θα προσπαθήσουμε με κάθε τρόπο να στηρίξουμε αυτό το φάκελο, έχει γίνει και στο παρελθόν αυτή η διαδικασία και είμαι αισιόδοξος ότι θα έχει ευτυχή κατάληξη».
Σε ερώτηση για τα οφέλη για την Κυπριακή Δημοκρατία από τη κατοχύρωση του χαλουμιού, ο κ. Κουγιάλης ανέφερε ότι αυτά θα είναι πολλαπλά, καθώς, «όπως είπε με την προστασία αυτού του προϊόντος θα καταφέρουμε να εμπορευτούμε αυτό το προϊόν πολύ καλύτερα χωρίς ανταγωνισμό από το εξωτερικό».
Σε αυτό το σημείο υπενθύμισε ότι υπάρχουν μεγαλύτερες χώρες που θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν με χαμηλότερα κόστη παραγωγής και σημείωσε ότι με την κατοχύρωση θα αναπτυχθούν νέοι τομείς στην κυπριακή κτηνοτροφία, με την ανάγκη παραγωγής περισσότερου αιγινού και αιγοπρόβειου γάλακτος.
«Είμαι βέβαιος ότι μέσα στο επόμενο διάστημα και με τα μέτρα που θα προκηρύξουμε θα δείτε τι σημαίνει η κατοχύρωση του χαλουμιού για την Κύπρο. Θεωρώ ότι η γεωργία και η κτηνοτροφία αυτού του τόπου θα λάβει μια άλλη διάσταση και είμαι βέβαιος ότι θα επωφεληθούμε σίγουρα στο μέλλον όλοι οι παραγωγοί και δεν έχει στο μέλλον να χάσει κανένας, μα κανένας τίποτα σήμερα», τόνισε.
Εξάλλου, ο κ. Κουγιάλης είπε πως το Υπουργείο του έχει επεξεργαστεί μια σειρά από μέτρα αγροτικής πολιτικής τα οποία θα τεθούν σε εφαρμογή στο άμεσο μέλλον, με σκοπό να δώσουν την ευκαιρία στο αγροτικό κόσμο, αλλά και σε άλλους ενδιαφερόμενους, να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες που θα δημιουργήσει για τον κλάδο της αιγοπροβατοτροφίας η κατοχύρωση του χαλουμιού ως προϊόν ΠΟΠ.
Τα μέτρα, όπως εξήγησε, αφορούν κυρίως κίνητρα για όλους τους κτηνοτρόφους και άλλους ενδιαφερόμενους, για αύξηση της παραγωγής αιγινού και πρόβειου γάλακτος, καθώς και για αντιμετώπιση του προβλήματος της εποχικότητας.
Ως άμεσο μέτρο, συνέχισε, προκηρύσσεται μέσω του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2007-2013 έκτακτα το επενδυτικό καθεστώς 1.5.1 για τη δημιουργία νέων και τον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και για τη βελτίωση και αναδιάρθρωση της παραγωγής τους, με το ύψος της ενίσχυσης να κυμαίνεται από 40% μέχρι 60% της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης, η οποία μπορεί να φτάσει μέχρι τις €800.000.
Σημείωσε ότι τα υπόλοιπα μέτρα αγροτικής πολιτικής θα υποβληθούν άμεσα στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση και θα ανακοινωθούν σύντομα.
Ερωτηθείς σχετικά με ενδεχόμενες αντιδράσεις από τυροκόμους και αγελαδοτρόφους, ο κ. Κουγιάλης είπε ότι ο ίδιος αναμένει αντιδράσεις από τους συνδέσμους τυροκόμων και αγελαδοτρόφων αναφορικά με την ποσόστωση, προσθέτοντας ότι ο ίδιος θεωρεί ότι όλες αυτές οι αντιδράσεις θα είναι αδικαιολόγητες, καθώς δίνεται 10ετής μεταβατική περίοδος για προσαρμογή της βιομηχανίας στο πρότυπο, που αποτελεί νομοθεσία, ενώ ταυτόχρονα ακυρώνεται το διάταγμα που προνοούσε την παρασκευή χαλουμιού με 23% σε αιγινό και πρόβειο για κάποια χρονική περίοδο, ενώ σε άλλη περίοδο το ποσοστό αυτό βρισκόταν στο 35%.
«Διερωτώμαι αν μπορούσαν να προσαρμοστούν σε εκείνα τα δεδομένα, γιατί να έχουν πρόβλημα με το 20% που είναι ένα μέτρο καλής θέλησης από αυτούς που έχουν υποβάλει την αίτηση αλλά και από το Υπουργείο», είπε, υπογραμμίζοντας ότι από τις συζητήσεις που είχε στην Κομισιόν «δεν μπορεί να κατοχυρωθεί προϊόν που να ονομάζεται χαλούμι με ποσόστωση χαμηλότερη του 50%».
Οι αντιδράσεις:
– Ποιμνιοτρόφοι:
Η Παγκύπρια Οργάνωση Ποιμνιοτρόφων δια του Γενικού Γραμματέα της Νίκου Μιχαήλ χαιρέτισε την κατάθεση του φακέλου του χαλλουμιού, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προς έγκριση, ως Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης.
«Το διαχρονικό μας αυτό αίτημα, το οποίο πέρασε χίλια μύρια κύματα, βρίσκει επιτέλους το δρόμο του, καθοδηγούμενο από τους συνετούς χειρισμούς του Υπουργού Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος Νίκου Κουγιάλλη, περνώντας μέσα από τις συμπληγάδες των μεγάλων συμφερόντων».
Ταυτόχρονα, οι ποιμνιοτρόφοι χαιρετίζουν την πρωτοβουλία του Υπουργού Γεωργίας για προκήρυξη σχεδίου στήριξης της κτηνοτροφίας, στα πλαίσια του τρέχοντος Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, ως υποστηρικτική, προς τον φάκελο, δέσμη μέτρων ενίσχυσης της παραγωγής αιγοπρόβιου γάλακτος.
«Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε για ακόμη μια φορά την ευαισθησία που διακρίνει τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Υπουργό κ. Κουγιάλη για την τάξη των αιγοπροβατοτρόφων, αντικρίζοντας τους ως υποσχόμενο κλάδο της οικονομίας, επενδύοντας στην προοπτική που διανοίγεται από τη δίκαιη εκμετάλλευση του χαλλουμιού μέσα από την κατοχύρωσή του ως ΠΟΠ» αναφέρεται στη δήλωση του κ. Μιχαήλ, ο οποίος εκφράζει τέλος την ελπίδα ότι «μέσα από ανάλογες ενέργειες θα επανακάμψει η οικονομία του τόπου, από το έρεβος που έχει οδηγηθεί, από την απληστία και την ανευθυνότητα των προηγούμενων ετών».
– Ευρωαγροτικός:
Την κατάθεση του φακέλου για την κατοχύρωση του χαλουμιού, ως προϊόν προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση , χαιρετίζει, σε ανακοίνωση του, ο ΕΥΡΩΑΓΡΟΤΙΚΟΣ.
«Η σημερινή μέρα είναι ίσως η πλέον σημαντική και σημαδιακή για το Υπουργείο Γεωργίας αλλά και γενικότερα για το κυπριακό λαό. Η κατάθεση του φακέλου για την κατοχύρωση του χαλουμιού, ως προϊόν προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι επιτέλους πραγματικότητα. Ο Υπουργός Γεωργίας Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος Νίκος Κουγιάλης δικαιούται να περηφανεύεται για την επιτυχία του αυτή, όπου κατάφερε σε χρονικό διάστημα 18 μηνών, ότι δεν κατάφεραν οι προκάτοχοι του για 20 χρόνια», προσθέτει.
Αναφέρει, επίσης, ότι η επιτυχία αυτή «είμαστε σίγουροι ότι θα συνοδεύεται και με τα ανάλογα κίνητρα προς τους αιγοπροβατοτρόφους έτσι ώστε να μπορέσει ο κλάδος αυτός να ανταποκριθεί στην διαφαινόμενη ζήτηση αιγοπρόβιου γάλακτος».
Ο ΕΥΡΩΑΓΡΟΤΙΚΟΣ σημειώνει, τέλος, την τεράστια σημασία που έχει η κατάθεση του φακέλου του χαλουμιού στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εξαγωγική βιομηχανία, αλλά και γενικότερα για την οικονομική ανάκαμψη της Κύπρου.
– ΕΥΡΩΚΟ:
Η ανακοίνωση από τον Υπουργό Γεωργίας κ. Νίκο Κουγιάλη της κατάθεσης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή του φακέλου για την κατοχύρωση του χαλουμιού, ως κυπριακού προϊόντος Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης, κλείνει μια πολύχρονη εκκρεμότητα και ανοίγει νέους ορίζοντες στην προσπάθεια να περιοριστούν τα φαινόμενα των απομιμήσεων σε χαλούμι που βρίσκονται σε έξαρση τα τελευταία χρόνια.
Η επιτυχία αυτή ανήκει προσωπικά στον Υπουργό Γεωργίας κ. Νίκο Κουγιάλη ο οποίος ακούραστα εργάστηκε τους τελευταίους μήνες για την κατάθεση του φακέλου. Συγχαίρουμε τον Υπουργό και τους συνεργάτες του για την επιτυχία κατάθεσης του φακέλου κατοχύρωσης του χαλουμιού ως ΠΟΠ.
Το σήμα ποιότητας ΠΟΠ, το οποίο πιστοποιεί τη χώρα προέλευσης αλλά και τον τρόπο παρασκευής ενός προϊόντος εντός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα αποτελέσει το βασικό «όπλο» ώστε η ονομασία «Χαλούμι» να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τυριά παρόμοιας σύστασης που παρασκευάζονται εκτός Κύπρου και με άλλη διαδικασία από την παραδοσιακή Παρασκευή που χρησιμοποιείται στην Κύπρο.
Η στροφή των ευρωπαίων καταναλωτών στη μεσογειακή διατροφή δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για το κυπριακό χαλούμι. Η κατοχύρωση του χαλουμιού από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως προϊόν Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης, θα ανοίξει νέους ορίζοντες στις ευρωπαϊκές αγορές.
