Kατά 2,7 δις ευρώ συρρικνώθηκε η συνολική αγορά του λιανεμπορίου τροφίμων με τη μείωση των πωλήσεων στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων να υποχωρεί κατά 5% το 2012 σε σχέση με το 2011.
Συγκεκριμένα, συνολικά το λιανεμπόριο τροφίμων εκτιμάται ότι το 2012 πραγματοποίησε κύκλο εργασιών 19,5 δισεκατομμυρίων ευρώ χωρίς ΦΠΑ, έναντι 22,4 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2011. Η μείωση αυτή της τάξης του 12,4% είναι η μεγαλύτερη που έχει παρατηρηθεί στην Ελλάδα και αντιστοιχεί στο ποσό των 2,7 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Μείωση όμως παρουσίασαν συνολικά στην Ευρώπη οι πωλήσεις του λιανεμπορίου τροφίμων. Τα ποσοστά μείωσης είναι πολύ μικρότερα σε σχέση με την Ελλάδα αφού σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat η Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 παρουσιάζει μείωση 0,92% από το 2011 στο 2012 και η Ευρωζώνη κατά 1,26%.
Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ παρουσίασαν μείωση πωλήσεων κατά 5% από 10,6 δισεκατομμύρια Ευρώ σε 10,1 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτή η μικρότερη συγκριτικά μείωση σε σχέση με το σύνολο της αγοράς εξηγείται από την ανάπτυξη του δικτύου των αλυσίδων (μέσω εξαγορών ή οργανικής ανάπτυξης), μέσω οικονομιών κλίμακας λόγω της οργάνωσης του και στρατηγικών ανταπόκρισης στην κρίση (π.χ. περισσότερα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, συνεχείς προσφορές κλπ).
Ενδιαφέρον στοιχείο των αποτελεσμάτων αυτών είναι ότι οι πωλήσεις των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων εκπροσωπούν μόνο το 55% της συνολικής αγοράς, ενώ το αντίστοιχο μέσο ποσοστό στην Ευρώπη είναι 75%. Αυτό σχετίζεται με το αναχρονιστικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των σούπερ μάρκετ που ισχύει (παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις), την γεωγραφία της χώρας και τους περιορισμούς στην πώληση συγκεκριμένων κατηγοριών προϊόντων.
Η σημαντική αυτή μείωση των πωλήσεων και η συρρίκνωση της αγοράς είναι αποτέλεσμα δύο βασικών παραγόντων: της μείωσης τιμών και της μείωσης της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών.
Σε σχέση με τις τιμές, αυτές το 2012 διαμορφώθηκαν στις μεγάλες αλυσίδες σουπερ μάρκετ κατά 1,4% χαμηλότερα σε σχέση με το 2011. Είναι χαρακτηριστικό πως σύμφωνα με όσα έρευνες δείχνουν το 80% των καταναλωτών έχει μειώσει τις αγορές του συνολικά λόγω της κρίσης , το 71% αγοράζει μόνο τα απαραίτητα, το 70% αγοράζει γενικά φθηνότερα προϊόντα, το 67% αγοράζει οικονομικές συσκευασίες και το 82% επιλέγει περισσότερες προσφορές.
