Ανταπόκριση από την Κωνσταντινούπολη της Γεωργίας Δρακάκη
Με διάρκεια τριών ημερών (21/3-23/3), οι Κούρδοι της Πόλης-όπως και όλης της γης- γιόρτασαν και φέτος, όχι τον ερχομό της Άνοιξης, αλλά αυτόν της Ελευθερίας.
Η γιορτή Newroz, όπως λέγεται, για τους ιρανικούς λαούς και κυρίως για τους Κούρδους, δεν έχει μόνο πολιτιστική, αλλά και εθνική σημασία, καθώς εκπέμπει το μήνυμα της απελευθέρωσης από την τυραννία και την καταπίεση.
Ας δούμε τι ακριβώς σημαίνει αυτή η γιορτή: Η Newroz (που θα πει «νέα ημέρα») είναι η μόνη από ένα πλήθος παραδοσιακών γιορτών των πρωτοϊρανικών λαών που άντεξε στο χρόνο, παρά τις τεράστιες ιστορικές ανακατατάξεις στη περιοχή της Μ. Ανατολής. Για τους ποικίλους εισβολείς στα εδάφη των Κούρδων, όπως οι Άραβες, οι Μογγόλοι, οι Οθωμανοί, ο πολιτισμός των ηττημένων αυτοχθόνων κατοίκων παρέμεινε πάντα ξένος, γι αυτό και οι εκάστοτε «νικητές» προσπαθούσαν να παρεμποδίζουν τις παραδοσιακές εορταστικές τους εκδηλώσεις. Παρά ταύτα, η γιορτή Newroz, όχι μόνο επέζησε, υποδηλώνοντας τη διατήρηση του κουρδικού πολιτισμού, αλλά εξέφραζε παράλληλα τη διαμαρτυρία και τον αγώνα κατά του δυνάστη. Ιδιαίτερα για τους Κούρδους, η Newroz έχει αναγορευτεί σ’ ένα από τα σημαντικότερα ειρηνικά μέσα για την απόκτηση της ελευθερίας, της δικαιοσύνης και της δημοκρατίας, που, ουσιαστικά, στερούνται μέχρι και στις μέρες μας. Δεν ήταν, εννοείται, λίγες οι φορές, που ο κουρδικός λαός πλήρωσε με αίμα τη θέλησή του να κρατήσει στον τόπο του ζωντανές τις παραδόσεις του, καθώς οι ημέρες της γιορτής ήταν και είναι ημέρες στρατιωτικής πολιορκίας. Ακόμα και πέρυσι, υπήρξαν αρκετοί Κούρδοι τραυματίες, μετά από συμπλοκή με τις αστυνομικές δυνάμεις των χωρών που τους φιλοξενούν ανά τον κόσμο.
Σύμφωνα με έναν κουρδικό μύθο, στις 20 Μαρτίου, πολλούς αιώνες πίσω, απαλλάχθηκαν από έναν Ασσύριο δικτάτορα, εξ αιτίας του οποίου δεν είχαν δει καθόλου άνοιξη ποτέ. Οι Κούρδοι ανάψαν φωτιές για να το γιορτάσουν και, την επόμενη μέρα, ήρθε η άνοιξη. Από τότε μέχρι σήμερα το γιορτάζουν με πάθος, με φωτιές, με χορούς και με θερμές ομιλίες.
Ήρθα σε επαφή με τη γιορτή αυτή στην Κωνσταντινούπολη. Πήγα μαζί με κάποιος Έλληνες επισκέπτες φίλους μου την τελευταία μέρα της και βίωσα μια πολύ ξεχωριστή εμπειρία. Η μαζικότητα ήταν απίστευτη. Όπως και η ποικιλία του κόσμου: όλες οι ηλικίες, άντρες και γυναίκες.
Σε μια τεράστια αλάνα με γρασίδια και χώμα είχαν υψώσει μια μεγάλη σκηνή, όπου παραδοσιακή μουσική έπαιζε στη διαπασών, την ώρα που πολύχρωμα λάβαρα-μαντήλια, σημαίες και τα συναφή- ανέμιζαν και φώτιζαν τον θλιμμένο πολίτικο ουρανό. Φωτιές είχαν ανάψει από δω και από κει, νεαρά κορίτσια ντυμένα με παραδοσιακές φορεσιές και αγόρια με τη στολή ανταρτών χόρευαν και φώναζαν. Και να σου ο Οτσαλάν να φιγουράρει πρώτη μούρη και δώστου η σημαία με το αστέρι…Ήμουν μια ξένη μεταξύ ανθρώπων που δεν διεκδικούσαν αυτά που έχω μάθει εγώ να διεκδικώ απλώς-ψωμί, ισότητα, ελευθερία-, αλλά και κάτι ακόμα, ίσως βασικότερο: πατρίδα.
Μελαχρινοί, σκονισμένοι, με μάτια σαν κάρβουνα, φωνακλάδες, γελαστοί και άγριοι. Κούρδοι. Στην ιρανική γλώσσα, σημαίνει: «ήρωες». Ήρωες που, όμως, είναι θύματα ρατσισμού σε όλον τον κόσμο. Εννοείται και στην Ελλάδα. Και φυσικά, ακόμα περισσότερο, στην Τουρκία. Ήταν όμως όλοι μαζί, ενωμένοι. Και δεν ήταν λίγοι.
Από ό,τι πληροφορήθηκα αργότερα, ήταν η λιγότερο μαζική ημέρα. Κι όμως, εγώ τόσον κόσμο μαζεμένο δεν έχω ξαναδεί στη ζωή μου, όχι απλώς σε πολιτικές συγκεντρώσεις και φεστιβάλ, αλλά ούτε και σε συναυλίες μεγάλων ονομάτων.
Για να επιστρέψω σπίτι μου, ξαναμμένη κι εγώ από τη γιορτή, έπρεπε να περάσω από μια περιοχή όπου-φευ-διαδήλωναν-άραγε με ποια αιτήματα;- οι ψηφοφόροι του ΑΚ parti, του κόμματος του Ερντογάν. Παρατήρησα σε κάποιο σημείο ότι με κοιτούσαν παράξενα και κάτι λέγανε για μένα όλοι όσοι με βλέπαν να περνώ. Κάνω να ρωτήσω κάποιον για το πώς θα μπορέσω να βρω τρόπο να γυρίσω πίσω στο σπίτι μου, καθώς το μετρό δεν ήταν εύκολα προσβάσιμο λόγω πολυκοσμίας και μου είπε σε σπασμένα αγγλικά και με νεύρα να φύγω.
Έπειτα, μες στο τραμ, πάλι τα ίδια. Ο κόσμος ψιθύριζε κοιτάζοντάς με. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν ερντογανικοί, βαστούσαν σημαίες του κόμματος και της Τουρκίας. Μόλις κατέβηκα στη στάση που είναι κοντά στο σπίτι μου, είδα το είδωλό μου σε μια βιτρίνα. Και είδα ότι φορούσα ακόμα την εορταστική κορδέλα στο κεφάλι μου, στα χρώματα της σημαίας του Κουρδιστάν.
Ρατσισμός, αυτό ήταν, με λίγα λόγια. Την ώρα που σκεφτόμουν ότι όλοι με είχαν περάσει για έναν επαναστάτη θηλυκό Κούρδο και ήμουν έτοιμη να βγάλω την κορδέλα, ένα αμάξι εορταζόντων «ηρώων» πέρασε ανεμίζοντας σημαίες και με χαιρέτισε κορνάροντας.
Έτσι, λοιπόν, κι εγώ δεν έβγαλα την κορδέλα και συνέχισα να τη φορώ, περήφανη, μέχρι που έφτασα σπίτι και ο φύλακας των κοιτώνων με κοίταξε καλά καλά. Ίσως να του διέφυγε ότι, ακόμα κι αν Γιουνάν(=Έλληνας) δε σημαίνει ακριβώς ήρωας, οι Έλληνες ξέρουμε καλύτερα από τον καθένα τι σημαίνει ηρωισμός. Κι ας το χουμε, τελευταία, λιγάκι ξεχάσει.
Καλή Άνοιξη!
