Γράφει ο Θέμης Παρλαβάντζας
Κυριακή βράδυ· ούτε του παραλυτικού ούτε του ασώτου. Των ευρωεκλογών. Τα exit poll διαδέχονται τις εικοτολογίες των αποτελεσμάτων, για να δώσουν κι αυτά τη θέση τους στην τελική εκτίμηση των αποτελεσμάτων. Πέντε περίπου ώρες τηλεοπτικού βερμπαλισμού είναι αρκετές για να βιώσεις την εμπειρία της απίστευτης κενολογίας και της ανύπαρκτης καινολογίας.
Τηλεπολιτικές περσόνες, ακολουθώντας το σύστημα rotation, αξιοποιούν την ευκαιρία για προβολή, τη μόνη, ίσως, προσεκτικά σχεδιασμένη ενέργεια για την οποία ειλικρινά κόπτονται, περνώντας διαδοχικά από τα στούντιο κάθε καναλιού. Ξύλινος λόγος, λογικές ακροβασίες, λεκτικές πιρουέτες, φαιδρότητα επιχειρημάτων φτάνουν στο αποκορύφωμά τους. Τέτοιες στιγμές αντιλαμβάνεσαι πλήρως την ένδεια του πολιτικού λόγου όπως εκφράζεται μέσα από μια στομφώδη, δημαγωγική ρητορική. Λέξεις κλισέ, κούφιες νοήματος, διαφορετικές κάθε φορά, δημιουργούν ένα άδειο περιεχομένου πλαίσιο μεγαλοστομίας και επιδεικτικότητας, καθώς περνούν από στόμα σε στόμα ανάλογα με την τοποθέτηση καθενός.
Ας απολαύσουμε το λεξιλόγιο ενός κύκλου χαμένων εννοιών, που προσπαθούν κάποιοι να καθιερώσουν στη ζωή μας.
ΑΦΗΓΗΜΑ. Λέξη δανεισμένη από τη λογοτεχνία, έχει λιμνάσει τα τελευταία χρόνια στο πολιτικό λεξιλόγιο, για να περιγράψει το απόλυτο τίποτα. Κανένα κόμμα στην Ελλάδα δεν μπορεί να δημιουργήσει κάποιο αφήγημα, γιατί το οραματικό στοιχείο που θα μπορούσε να δημιουργήσει οποιοδήποτε αφήγημα μέλλοντος, έχει προ πολλού εκδημήσει. Ίσως το μόνο αφήγημα των τελευταίων ετών να θεωρείται το μαρτυρικό μας μνημόνιο.
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. Φράση που μόνο ως ευχή θα μπορούσε να διατυπωθεί, αφού όσοι με ευκολία τη βάζουν στο στόμα τους, δύσκολα θα περνούσαν τις πύλες ενός τέτοιου πολιτισμού. Ο τραμπουκισμός δεν εξαγνίζεται με την επίκληση της φράσης πολιτικός πολιτισμός· συνεχίζει να στέκεται ακλόνητος στο ύψος του.
ΓΕΝΝΑΙΑ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ. Δηλαδή συνεχίζουμε ακριβώς όπως κινούμαστε μέχρι τώρα, το ίδιο σωστοί, το ίδιο άκαμπτοι, το ίδιο εγωιστές, το ίδιο αρχηγικοί, γιατί ως γνωστόν δεν φταίμε εμείς που οι άλλοι κινούνται λανθασμένα. Αυτοί οφείλουν να κάνουν τη γενναία αυτοκριτική τους. Άλλωστε πάντα οι άλλοι είναι λάθος.
ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΣΗΜΟ. Η μεγαλύτερη μπούρδα των τελευταίων ετών. Βαφτίζοντας αυθαίρετα τις κενολογίες ως προοδευτικές λύσεις, αντίθετα από τις αντιδραστικές των αντιπάλων, κάποιοι προσπαθούν να δώσουν στις λυκοσυμμαχίες που θα ήθελαν να συνάψουν χροιά προόδου, έστω κι αν οι πολιτικοί σχηματισμοί που εκφράζουν, αποτελούν την επιτομή της οπισθοδρόμησης.
ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ. Η μόνιμη επωδός της ασάφειας. Η αδυναμία άρθρωσης πολιτικής δανείζεται την αόριστη αντωνυμία άλλος, για να προβάλει κάποια δήθεν πολιτική που εννοείται πως υπάρχει, η οποία όμως ποτέ δεν διατυπώνεται.
Η ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑΣ. Το φετίχ των ημερών. Άπαντες ομνύουν στην αναγκαιότητα για την ανασυγκρότηση της κεντροαριστεράς με σκοπό την αντιμετώπιση της νεοφιλελεύθερης λαίλαπας, των διεθνών αγορών και βεβαίως της Μέρκελ. Ουδείς, όμως, μπορεί να αποκρύψει όσο κι αν έντεχνα προσπαθεί, πως αυτό για το οποίο κόπτεται είναι απλώς η δυνατότητα επιστροφής στην εξουσία. Τόσο στεγνά τόσο στυγνά.
ΧΩΡΙΣ ΗΓΕΜΟΝΙΣΜΟΥΣ. Των άλλων φυσικά, γιατί η δική μας ηγετική επικράτηση θωρείται αυτονόητη. Άλλωστε, το μειονέκτημα του αρχηγισμού βρίσκεται πάντα στην πλευρά των άλλων, ποτέ στη δική μας.
ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΙΚΟΙ ΚΥΚΛΟΙ. Πάντα υπάρχει ένας παντοδύναμος εχθρός, φυσικά αντιδραστικός, που εξυφαίνει συνωμοσίες εναντίον της κοινωνίας. Οπωσδήποτε τον γνωρίζουμε και θα αποκαλύψουμε μια μέρα, η οποία όμως ποτέ δεν ξημερώνει. Το σκιάχτρο των αντιδραστικών κύκλων αρκεί για να θολώσει τη δική μας απροσδιοριστία θέσεων.
ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ. Το επιχείρημα δεν βρίσκεται στην λέξη αριστερά, αλλά στην πρώτη φορά, λες και η επίκληση της πρώτης φοράς αποτελεί πολιτικό επιχείρημα για την ανάληψη της εξουσίας. Τι κι αν το αριστερό αφήγημα αποτελεί τη νέα εκδοχή του «λεφτά υπάρχουν» και του νέου κομπογιαννιτισμού; Στη θεολογία της αριστεράς η πρώτη φορά αποτελεί καταλυτικό επιχείρημα.
ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΠΙΣΩ ΤΟ ΧΘΕΣ. Ποιοι ακριβώς; Οι ίδιοι που μας οδήγησαν στα σαγόνια της πιο βάρβαρης λιτότητας με τη χρεωκοπία μιας ολόκληρης κοινωνίας, φορώντας πια τη λεοντή ενός καλύτερου αύριο για την πατρίδας μας, επιχειρούν μεταρρυθμίσεις που ποτέ δεν πίστεψαν και που πολύ θα ήθελαν να μην εφαρμόσουν. Ας όψεται η δαμόκλειος σπάθη του ΔΝΤ και της ΕΕ.