Γράφει ο Γεράσιμος Ταυρωπός
Εικόνες παρακμής και απώλειας αίσθησης της πραγματικότητας, που στο συνδυασμό τους παραπέμπουν σε μια ελληνική εκδοχή «συνδρόμου Μαρίας Αντουανέτας», δημιουργούν τρία γεγονότα που απασχόλησαν και απασχολούν ακόμη την κοινή γνώμη την περίοδο των εορτών: Λιάπης, Κάντας και επίδομα… αιθαλομίχλης.
Η υπόθεση Λιάπη αναδεικνύει τόσο το στοιχείο της παρακμής όσο και το στοιχείο της φυγής από την πραγματικότητα. Όπως γράφτηκε ήδη, ο Λιάπης δεν είναι κανένας τυχαίος: κατέβηκε μαζί με τον Καραμανλή τις σκάλες του αεροπλάνου τον Ιούλιο του 1973, κατά την επιστροφή του ύστερα από την πτώση της χούντας. Επίλεκτο και ενεργό μέλος της πολιτικής ελίτ της χώρας, αποτελεί δείκτη του επιπέδου παρακμής και αποσύνδεσης από την πραγματικότητα βρίσκεται πλέον ένα μεγάλο τμήμα αυτής της ελίτ.
Η υπόθεση Κάντα μας δείχνει ανάγλυφα πόσο διακομματική όσον αφορά τα κόμματα εξουσίας και πόσο εκτεταμένη ήταν, με πόσο… επαγγελματισμό και κυνισμό πραγματοποιούνταν η ληστρική υπεξαίρεση του δημόσιου χρήματος όχι σε οποιοδήποτε τομέα, αλλά στον «ιερό» τομέα της εθνικής άμυνας. Όταν όχι μόνο πολιτικοί αλλά και ανώτατα στελέχη των επιτελείων εμπλέκονται σε ένα τέτοιο «κόλπο», σημαίνει ότι δεν υπάρχει τομέας της ελίτ της χώρας ανέγγιχτος από τη γάγγραινα. Η υπόθεση αυτή αποκαλύπτει επίσης και κάτι άλλο: την υποκρισία και τη σκοπιμότητα των μεγάλων «πατριωτικών» λόγων υπέρ της «ανάγκης θωράκισης της χώρας», «αναβάθμισης του αξιόμαχου των Ενόπλων Δυνάμεων» κλπ. όλοι αυτοί οι λόγοι, που κατά καιρούς απέκτησαν την ένταση και τη διάρκεια ιδεολογικής καμπάνιας για τον επηρεασμό της κοινής γνώμης, αποδεικνύεται τώρα ότι -εν μέρει τουλάχιστον- είχαν το στοιχείο του προπαγανδιστικού προαπαιτούμενου για να δικαιολογηθούν οι αποφάσεις για νέα εξοπλιστικά προγράμματα – και τις παρεπόμενες «μίζες». Αν θέλεις να πουλήσεις κάτι, πρέπει να διευρύνεις τη σχετική αγορά…
Το επίδομα… αιθαλομίχλης είναι απολύτως εντυπωσιακό για ένα λόγο: ότι βρέθηκε ένα κομμάτι της ελίτ (κυβέρνηση και όσα ΜΜΕ υιοθέτησαν με ενθουσιασμό τον όρο) να εφεύρει έναν τέτοιο όρο, τόσο στεγνό και τεχνοκρατικό, σαν να μιλάμε για ένα πρόβλημα που δεν αφορά ανθρώπους και τις ζωές τους αλλά κάποιους άψυχους δείκτες. Ωσάν τα 150 μικρογραμμάρια αιωρούμενων σωματιδίων ανά κυβικό μέτρο να μην είναι το όριο συναγερμού για τη δημόσια υγεία, το όριο όπου πρέπει κάτι άμεσο και δραστικό να γίνει για να προστατεύσουμε τις ζωές των ανθρώπων, αλλά να είναι το όριο μιας τεχνοκρατικής διαχείρισης. Κάτι τέτοιο θέλει πράγματι μεγάλη δόση απόσπασης από την πραγματικότητα – και μάλιστα τη στιγμή που αυτή γίνεται εκτεταμένη, «μαζική» και πασιφανής. Μάλιστα, ο όρος που εφευρέθηκε («επίδομα αιθαλομίχλης») δείχνει ότι το διαζύγιο της σκέψης και του βιώματος από την πραγματικότητα έχει φτάσει έχει φτάσει στο σημείο να παράγει μια άλλη γλώσσα…
Όλα αυτά αποκαλύπτουν ότι ένα σεβαστό μέρος της ελίτ της χώρας διακατέχεται πλέον από ένα μεγαλοπρεπές «σύνδρομο Μαρίας Αντουανέτα». Της βασίλισσας που λίγο πριν χάσει το κεφάλι της από τους εξεγερμένους πληβείους της Επανάστασης του 1789, πρόλαβε να πει το περίφημο: Μα γιατί φωνάζουν; Θέλουν ψωμί; Ας φάνε παντεσπάνι…