Υπάρχει ένας απλός τρόπος για να καταλάβει κανείς τι συμβαίνει με τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα: να δει τις λήξεις ελληνικών ομολόγων το επόμενο διάστημα (όπως και τους προηγούμενους μήνες). Διότι η λήξη ομολόγων -και η παρεπόμενη υποχρέωση του ελληνικού Δημοσίου να καταβάλει τα αντίστοιχα χρεολύσια σε «ζεστό» χρήμα- είναι το μεγάλο όπλο που διαθέτει η τρόικα για να πιέζει την κυβέρνηση. (Μια πίεση που θα μπορούσε κάλλιστα κανείς να ονομάσει εκβιασμό)
Οι τελευταίες λήξεις μακροπρόθεσμων ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου ήταν τον Αύγουστο (20 και 22 Αυγούστου). Οι επόμενες είναι οι εξής (ημερομηνία και ποσό για κάθε έκδοση, σε εκατ. ευρώ):
2 Ιανουαρίου 2014 197
14 Ιανουαρίου 2014 1.775
14 Μαϊου 2014 4.150
Όλα όσα έγιναν και γίνονται με την τρόικα εξηγούνται λοιπόν πολύ απλά:
Πρώτα, η τρόικα «παρακράτησε» 1 δισ. ευρώ από την ευρωπαϊκή δόση του τρίτου τριμήνου του 2013, καταβάλλοντας ίσια ίσα όσα χρειάζονταν για να πληρωθούν τα ομόλογα που έληξαν τον Αύγουστο. Έτσι, διατήρησε όλη την πίεση πάνω στην ελληνική κυβέρνηση για τους μήνες ύστερα από τον Αύγουστο και μέχρι σήμερα – πολύ περισσότερο μάλιστα καθώς το ΔΝΤ δεν εκταμίευσε ποτέ τις δύο τελευταίες δόσεις του 2013, ύψους 1,8 + 1,8 δισ. ευρώ.
Το 1 αυτό δισ. ευρώ, μαζί με τα 3,6 δισ. ευρώ που δεν εκταμίευσε το ΔΝΤ, ήρθε η ώρα να γίνουν «βρόχος» στο λαιμό της κυβέρνησης ενόψει της λήξης των ομολόγων στις αρχές Ιανουαρίου. Όταν η τρόικα απειλούσε την κυβέρνηση ότι θα επιστρέψει στην Αθήνα στις αρχές Ιανουαρίου ύστερα από το χειμερινό… σκι, της έλεγε πολύ απλά ότι «δεν θα έχεις να πληρώσεις τα ομόλογα στις αρχές Ιανουαρίου»…
Από την άλλη, η κυβέρνηση έχει τις δικές της σκοτούρες: πώς θα εξαπατήσει ή και εκβιάσει του βουλευτές της πλειοψηφίας να ψηφίσουν τα προαπαιτούμενα. Γι’ αυτό αλλάζει διαρκώς σχέδια για τον τρόπο ψήφισής τους: πότε να τα εντάξει όλα σε ένα πολυνομοσχέδιο-«σκούπα» στην ψήφιση του οποίου θα δώσει χαρακτηριστικά ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, πότε να περάσει τη ρύθμιση για τους πλειστηριασμούς με τη μέθοδο της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου.
Αφού όμως περάσει το σκόπελο (που δεν είναι φυσικά εξασφαλισμένο) της ψήφισης των προαπαιτούμενων για τη δόση του 1 δισ. ευρώ και άρα των λήξεων ομολόγων στις αρχές Ιανουαρίου, η τρόικα θα συνεχίσει το «τηγάνισμα» της κυβέρνησης μέχρι και τον Απρίλιο. Στο ενδιάμεσο, στο κρίσιμο πρώτο τρίμηνο του 2014, δεν υπάρχουν άλλες λήξεις ομολόγων: η επόμενη μεγάλη λήξη είναι στις 14 Μαϊου. Επομένως μπορεί εκ του ασφαλούς να συνεχίσει την πίεση μέχρι και τον Απρίλιο, πλέον με «όπλο» πίεσης τις επόμενες δόσεις: του Δεκεμβρίου 2013 (3,1 δισ. ευρώ) και του πρώτου τριμήνου 2014 (5,7 δισ. ευρώ).
Από την πλευρά του ΔΝΤ τώρα, η στάση πληρωμών είναι απόλυτη. Και υπενθυμίζουμε ότι εκτός από τα 3,6 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2013, έχει να δώσει και 3,5 δισ. ευρώ για το πρώτο τρίμηνο του 2014.
Με τόσες δόσεις καθυστερούμενες, η κυβέρνηση είναι αναγκασμένη να κάνει στην πράξη ακόμη μεγαλύτερης έκτασης στάση πληρωμών σε δαπάνες του προϋπολογισμού, ενώ το κλείσιμο του δημοσιονομικού 2013 θα παραμείνει στον «αέρα» μέχρι και τον Απρίλιο!
Ακόμη όμως και αν η κυβέρνηση «συμμορφωθεί προς τα υποδείξεις» (αλλά… όλας τας υποδείξεις…) νωρίτερα, πάλι δεν θα αλλάξουν και πολύ τα πράγματα, γιατί η Γερμανία και η Κομισιόν έχουν αποφασίσει σε κάθε περίπτωση να αρχίσουν να συζητούν το ζήτημα του χρηματοδοτικού κενού από τον Απρίλιο και ύστερα. Και όπως έχουμε ήδη πει, το ΔΝΤ χωρίς την επίλυση αυτού του ζητήματος δεν μπορεί να εκταμιεύσει δόσεις…
Από τη μια λοιπόν η κυβέρνηση έχει προβλήματα να περάσει όλα τα προαπαιτούμενα, από την άλλη η τρόικα βολεύεται με αυτό γιατί έχει προαποφασίσει ότι δεν είναι η ώρα να συζητηθούν και λυθούν όλα τα προβλήματα.
Όλα λοιπόν παραπέμπονται στο… εφετείο του Απριλίου, ύστερα από ένα βασανιστικό, πολύμηνο «τηγάνισμα» της κυβέρνησης από την τρόικα.