Γράφει ο Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος–Ψυχολόγος
Στην αρχή ο ΣΥΡΙΖΑ στήριξε όλη τη ρητορική του στο ότι το 2014 δεν βγαίνει χωρίς νέα δημοσιονομικά μέτρα, ταυτιζόμενος με τους υπολογισμούς της τρόικας που αποδείχτηκαν όμως υπερβολικοί! Στη συνέχεια αμφισβήτησε με σθένος την ύπαρξη πρωτογενούς πλεονάσματος, μιλώντας για λογιστικά τερτίπια, λησμονώντας ότι κάθε δαπάνη ανεξαρτήτως τελικής ταμειακής ροής είναι καταγεγραμμένη στον προϋπολογισμό, για να βρεθεί πλέον στη θέση να χαρακτηρίζει ως… ψίχουλα τις παροχές προφανώς επειδή οι ίδιοι θα έρθουν στην εξουσία με το διαχρονικό αντιπολιτευτικό σακούλι γεμάτο χρήματα που θα προέλθουν όμως από νέα φορολόγηση!
Το πιο πρόσφατο κεφάλαιο στην απελπισμένη προσπάθεια του κ.Τσίπρα να συντηρήσει την ανασφάλεια και το φόβο στην κοινωνία, ως τελευταίο οχυρό ψηφοθηρίας, ήταν η δήλωση για… «στημένη» έξοδο της χώρας στις αγορές. Είναι λογικό να αισθάνεται ότι αν η χώρα αποκτήσει ξανά οικονομική αυτοτέλεια, η ανάκαμψη αρχίσει να γίνεται εμφανής και σταδιακά να λειαίνονται οι πληγές τις κρίσης, αφοπλίζεται πλήρως σε επίπεδο επιχειρηματολογίας και οι παρεμβάσεις του θα μοιάζουν περισσότερο με σύνδρομο εμμονών παρά με δημιουργικές λύσεις για το μέλλον.
Τι σημαίνει άραγε, πρακτικά, ότι μια έκδοση ομολόγου είναι «στημένη»; Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τα επιτόκια των κρατικών χρεογράφων καθορίζονται ελεύθερα στις αγορές με βάση τη δημοσιονομική εικόνα και την συνολική προοπτική κάθε χώρας και οι τιμές των νέων ομολόγων κινούνται στα πλαίσια που ορίζουν οι προϋπάρχουσες εκδόσεις. Αν ήταν ζήτημα πολιτικής διαπραγμάτευσης η απορρόφηση μιας νέας έκδοσης, γιατί επί τέσσερα χρόνια δεν βρέθηκε κανείς (οίκος, ιδιώτης ή άλλη κρατική οντότητα) που να επιθυμεί να μας δανείσει για διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτους;
Υποθέτω επίσης ότι γνωρίζουν στο ΣΥΡΙΖΑ ότι η διαδικασία έκδοσης ενός πολυετούς ομολόγου έχει συγκεκριμένους κανόνες. Χρειάζεται μια τεχνική προεργασία που την αναλαμβάνουν ειδικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ταυτόχρονα διερευνούνται οι διαθέσεις της αγοράς ώστε να υπολογιστεί και το ζητούμενο ποσό. Σε μεγάλο βαθμό λοιπόν οι αγοραστές των ομολόγων είναι πάντα δεδομένοι από πριν. Κανείς όμως δεν διανοήθηκε ποτέ να θεωρήσει στημένη μια τέτοια διαδικασία, ούτε βέβαια να μιλήσει για κερδοσκοπία, ακριβώς επειδή οι όροι και το επιτόκιο προέρχονται από τις απαιτήσεις της αγοράς κι όχι μιας διμερούς απόφασης.
Αν στο ΣΥΡΙΖΑ μπορούσαν να απεγκλωβιστούν από τις εμμονές τους θα παραδέχονταν ότι ακόμα κι αν η νέα έκδοση ελληνικού ομολόγου απορροφηθεί αποκλειστικά από ένα διεθνή χρηματοοικονομικό οίκο, στο βαθμό που θα γίνει με το επιτόκιο που θα έχει ορίσει η αγορά (κανείς δεν θα σου χαριστεί!) είναι γελοίο να μιλάς για στημένες διαδικασίες. Ίσα, ίσα που μια τέτοια στήριξη θα έπρεπε να υπολογίζεται ως πολύ θετική εξέλιξη, αφού η εμπιστοσύνη ενός μεγάλου οίκου στην ελληνική οικονομία θα φέρει άμεσα καλύτερες αξιολογήσεις, κι αυτές οι αναβαθμίσεις θα μειώσουν περαιτέρω τα spreads κάνοντας ακόμα πιο εύκολη την αμέσως επόμενη προσπάθεια προσέγγισης των αγορών.
Υ.Γ.1 Τι ακριβώς προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ για να επανέλθει η χώρα στις αγορές ομολόγων και να τερματιστούν οι χρηματοδοτικές ενέσεις που συνοδεύονται από μνημονιακές υποχρεώσεις; Με τον τρόπο που θέτει το θέμα ή υπονοεί ότι με τον… τσαμπουκά θα επιβάλλει τους δικούς της όρους στην τρόικα που θα χρηματοδοτεί… χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις τα σχέδια του Τσίπρα ή ότι αφού… σκίσει τα μνημόνια και δεν τα βρει με τους δανειστές θα κηρύξειολοκληρωτική στάση πληρωμών και κανονικότατη χρεοκοπία, οπότε ποιος νοιάζεται για τις αγορές!
Υ.Γ.2. Όταν ο Τσίπρας αναφέρεται στα κέρδη αυτών που θα αγοράσουν το νέο ομόλογο μάλλον… προεξοφλεί θετικές εξελίξεις για την ελληνική οικονομία, αφού οι κάτοχοι αυτών των χρεογράφων τα διαπραγματεύονται στη δευτερογενή αγορά και τα κέρδη τους προκύπτουν από την αύξηση των τιμών που προκύπτει από την πτώση των επιτοκίων δανεισμού κάθε χώρας.