Γράφει ο Δημήτρης Γκιόκας
Το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη βουλή στηρίζεται σε υπεραισιόδοξες προβλέψεις, ενώ έχει ένα κύριο χαρακτηριστικό: τη συνέχιση της πολιτικής επιβολής φόρων και οριζόντιων περικοπών. Στοχεύει σε τεράστια αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος από €4 δις το 2017 (= 2,2% του ΑΕΠ) σε €6,7 δις το 2018 (=3,5% του ΑΕΠ). Στηρίζει μάλιστα αυτά τα νούμερα στην υπόθεση ότι η ανάπτυξη θα φτάσει φέτος το 1,8% του ΑΕΠ (ήταν 0,6% στο 1ο εξάμηνο) και του χρόνου το 2,4%.
Ας δούμε κατ’ αρχήν με ποιο τρόπο θα επιτευχθεί φέτος το πλεόνασμα των €4 δις.
– €1,3 δις αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου
– €1,2 δις από την ιδιωτικοποίηση των περιφερειακών αεροδρομίων
– €600 εκ. από την μη απόδοση 130 χιλ εκκρεμών κύριων συντάξεις και 120 χιλ επικουρικών
– Καταβολή διπλών εισφορών από τους ελεύθερους επαγγελματίες, λόγω μετάβασης στο σύστημα Κατρούγκαλου
– €350 εκ. από τα κέρδη των ελληνικών ομολόγων
Από την άλλη μεριά:
– €750 εκ. μειωμένα έσοδα από το φόρο εισοδήματος επιχειρήσεων
– €500 εκ. αυξημένα έσοδα ΦΠΑ, οφειλόμενα σε μεγάλο βαθμό στη χρήση πλαστικού χρήματος αντί μετρητών.
– €100 εκ. αυξημένο κόστος μισθοδοσίας δημοσίου. Ήδη στο 8μηνο έχουν γίνει 9.500 νέες προσλήψεις στο δημόσιο και συνολικά 41.000 από το 2015, σχεδόν όλες εκτός ΑΣΕΠ!
Για το 2018 προβλέπεται νέα φοροκαταιγίδα, καθώς και οριζόντιες περικοπές:
– Φόρος διαμονής στα ξενοδοχεία
– Φόρος υπεραξίας ακινήτου 15%, όταν η αξία πώλησης είναι υψηλότερη της αξίας κτίσης
– Επέκταση για ένα ακόμη χρόνο της εθελοντικής εισφοράς στις ναυτιλιακές εταιρείες
– Κατάργηση της έκπτωσης 30% στους συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά του βόρειου Αιγαίου
– Κατάργηση της έκπτωσης φόρου 10% από την προσκόμιση ιατρικών δαπανών
– Περαιτέρω περικοπή ΕΚΑΣ
– Νέα μείωση 50% του επιδόματος θέρμανσης
– Αύξηση εισφορών στους ελεύθερους επαγγελματίες μέσω του υπολογισμού τους επί των μεικτών και όχι καθαρών αποδοχών τους
– €233 εκ αυξημένο κόστος μισθοδοσίας του δημοσίου!!! Νέες αθρόες προσλήψεις ημετέρων θα λάβουν χώρα.
Η αναμενόμενη αποτυχία στην επίτευξη του εξαιρετικά φιλόδοξου δημοσιονομικού στόχου για το 2018 θα φέρει ένα χρόνο νωρίτερα, το 2019 αντί του 2020, τη μείωση του αφορολόγητου ορίου. Ταυτόχρονα, από 1/1/2019 θα εφαρμοστούν και οι νέες μειώσεις των συντάξεων.
Η δήλωση του κ. Τσίπρα για «καθαρή έξοδο» από τα μνημόνια το 2018 μόνο ως ανέκδοτο μπορεί να ληφθεί από τους επενδυτές, παρόμοιο με αυτό που είχε πει ο κ. Σαμαράς το φθινόπωρο του 2014, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα να εκτοξευτούν τα spreads των ελληνικών ομολόγων μέσα σε λίγες ώρες.
Η 3η αξιολόγηση, που ήδη ξεκίνησε περιλαμβάνει ευαίσθητα για το κυβερνών κόμμα ζητήματα που μάλιστα θίγουν την εκλογική πελατεία του: συνδικαλιστικό νόμο, αξιολόγηση στο δημόσιο, έλεγχο ειδικών μισθολογίων, άνοιγμα αγορών και κλειστών επαγγελμάτων, ΔΕΗ, αποκρατικοποιήσεις κ.αλ.
Όλοι συμφωνούν ότι η αξιολόγηση πρέπει να κλείσει εντός του έτους. Όσοι όμως παρακολουθούν την τακτική των κυβερνώντων γνωρίζουν ότι η αξιολόγηση θα τραβήξει πιο πέρα και σίγουρα μέχρι την άνοιξη.
Την άνοιξη όμως θα έχουμε τα αποτελέσματα των stress tests των ελληνικών τραπεζών. Αν προκύψουν νέες ανάγκες σε φρέσκο χρήμα αυτό θα προσθέσει έναν ακόμη πονοκέφαλο στην κυβέρνηση.
Δεν αποκλείεται λοιπόν η 3η αξιολόγηση (και ουσιαστικά τελευταία του μνημονίου) να μην κλείσει ποτέ. Ό,τι δηλαδή συνέβη και το 2014.
Θα προκηρυχθούν εκλογές και η κυβέρνηση που θα σχηματιστεί θα κληθεί να ολοκληρώσει έγκαιρα το 3ο μνημόνιο και κυρίως να διαπραγματευτεί την επόμενη ημέρα. Τους όρους που θα αποδεχθούμε για να πάρουμε την προληπτική πιστοληπτική γραμμή στήριξης και – εξίσου σημαντικό – την επανεξέταση των σημερινών δεσμεύσεων που έχουμε αναλάβει, όπως τα υψηλά πλεονάσματα έως το 2023.