Από το Εργαστήριο Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του ΑΠΘ
Στην Αίθουσα Τελετών της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης παρουσιάστηκε την Παρασκευή 20 Ιουνίου 2014 ο Τόμος των Πρακτικών του Πανελληνίου Συνεδρίου για το Μάθημα των Θρησκευτικών, που διοργανώθηκε στις 11 και 12 Μαρτίου 2013 από το Εργαστήριο Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Την εκδήλωση άνοιξε ο Διευθυντής του Εργαστηρίου Καθηγητής κ. Ηρακλής Ρεράκης, ο οποίος ευχαρίστησε για άλλη μια φορά όλους όσους είχαν συνδράμει στη διοργάνωση του Συνεδρίου καθώς και όσους συνετέλεσαν στην έκδοση του Τόμου των Πρακτικών, απευθύνοντας ιδιαίτερες ευχαριστίες στον Παναγιώτατο Μητροπολίτη Θεσσαλόνικης κ. Άνθιμο και την Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης για την υποστήριξη της.
Τον Τόμο παρουσίασαν οι επιμελητές του Σωτήριος Μιχελουδάκης, Νομικός και Διδάκτωρ ΑΠΘ και Ευάγγελος Πεπές, Θεολόγος και Διδάκτωρ ΑΠΘ. Ο κ. Μιχελουδάκης μεταξύ άλλων τόνισε τη μεγάλη συμμετοχή του κοινού στο Συνέδριο που κατέστησε αναγκαία την έκδοση του Τόμου, ενώ έκανε ειδική μνεία στην εισήγηση του μακαριστού πρώην Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους Αρχιμανδρίτου Γεωργίου Καψάνη, στην οποία εξέφραζε την ανησυχία του γράφοντας: “Δέν πρέπει νά συγκατατεθοῦμε στίς ἀπαιτήσεις τοῦ διαθρησκειακοῦ συγκρητισμοῦ, ἀλλά νά ἀναπτύξουμε καί νά καλλιεργήσουμε τό ΜτΘ, ὅπως ἐπιτάσσει ἡ αὐτοσυνειδησία τοῦ Ὀρθοδόξου λαοῦ μας. Φιλοξενεῖ βεβαίως ὁ λαός μας καί ἀλλοθρήσκους μετανάστες, ἀνθρώπους ἀναγκεμένους καί πονεμένους. Ἡ θεανθρωπίνη παιδεία μας εἶναι καί εὐγενής καί εὐαίσθητη. Σέβεται τόν ἀλλόδοξο καί τόν ἀλλόθρησκο ὡς ἀνθρώπινο πρόσωπο καί δέν τοῦ ἐπιβάλλει τίποτε. Παράλληλα ὅμως προβάλλει μέ εἰλικρίνεια καί ἄνεσι τόν πλοῦτο της, ὁ ὁποῖος εἶναι ὠφέλιμος καί γιά ἐκείνους, ἔστω καί ἄν τυχαίνῃ νά τόν ἀγνοοῦν”. Ο κ. Πεπές αναφέρθηκε περιγραφικά στο περιεχόμενο των εισηγήσεων και επεσήμανε τον προσανατολισμό της παιδείας, όπως αυτός εκφράζεται στο μήνυμα του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου προς το Συνέδριο, το οποίο και περιέχεται στον Τόμο, όπου αναφέρεται ότι: “Ο χριστιανός μίαν μόνον γνῶσιν ἐπιδιώκει: τήν γνῶσιν τοῦ Θεοῦ, ἥτις διαφέρει οὐσιαστικῶς ἀπό τήν παρεχομένην εἰς τά σημερινά σχολεῖα γνῶσιν, καθ’ ὅτι τυγχάνει καρπός κοινωνίας δύο προσώπων, τοῦ ἀνθρώπου μετά τοῦ προσωπικοῦ Θεοῦ, καί οὐχί καρπός παρατηρήσεως ἑνός ἀντικειμένου. Διό καί τό πρόγραμμα τῆς ἐκπαιδεύσεως πρέπει νά εἶναι χριστοκεντρικόν καί νά ἔχῃ ὡς βαθύτερον στόχον τήν πνευματικήν καλλιέργειαν τῶν μαθητῶν, μέ τήν συνείδησιν ὅτι, ἐάν οἱ μαθηταί μάθουν νά ἐφαρμόζουν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ εἰς τήν ζωήν των, θά κερδίσουν ὄχι μόνον τήν παροῦσαν ζωήν, ἀλλά καί τήν αἰώνιον, διότι «ὁ ποιῶν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ μένει εἰς τόν αἰῶνα» ”.
Στην κεντρική ομιλία της εκδήλωσης, ο Καθηγητής και πρώην Κοσμήτορας της Νομικής Σχολής ΑΠΘ κ. Νικόλαος Ιντζεσίλογλου αναφέρθηκε στη σημασία της χριστιανικής πίστης στη οικοδόμηση της προσωπικότητας του παιδιού και στη σημασία της συγκρότησης ιδιοπροσωπίας σε σχέση με τη διαφορετικότητα, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι “για να γνωρίσεις τον άλλο, τον διαφορετικό, για να μπορέσεις να τον ανταμώσεις και να διαλεχτείς μαζί του, πρέπει να είσαι και εσύ κάποιος, πρέπει να έχεις μια συγκρότηση”. Επεσήμανε επίσης ότι δεν μπορεί η θρησκευτική εκπαίδευση να ξεκινήσει από το δημοτικό σχολείο ως συγκριτική θρησκειολογία, διότι μόνο σύγχυση θα προσφέρει. Τόνισε ακόμα ότι δεν μπορεί να υπάρχει κοινωνία στην οποία δεν καλλιεργείται το “εμείς” σε διαφορά με τον “άλλον”, σημειώνοντας: “Έτσι καλλιεργείται η ταυτότητα. Διαφορά δεν σημαίνει αντίθεση, όμως διαφορά σημαίνει διαφορά, σημαίνει διαφορετικότητα. Και δεν μπορεί κανένα συλλογικό σύστημα, δηλαδή μία κοινωνία, να οργανωθεί αν δεν ορίσει τα όριά της, τους κανόνες οργάνωσης και συγκρότησής της, που τη διαφοροποιούν από το περιβάλλον της και από τα άλλα συστήματα με τα οποία έρχεται σε επαφή”. Διαφορετικά, το σύστημα θα αφομοιωθεί από το περιβάλλον και θα διαλυθεί”.
Στην τοποθέτησή του ο Διευθυντής του Εργαστηρίου Καθηγητής κ. Ηρακλής Ρεράκης μεταξύ άλλων επεσήμανε ότι με το προτεινόμενο Πρόγραμμα Σπουδών για το Μάθημα των Θρησκευτικών ο μαθητής καλείται να γνωρίσει, αντί της ορθόδοξης χριστιανικής πνευματικότητας, μια μεταμοντέρνα διαθρησκευτική πνευματικότητα, ενώ πρόσθεσε ότι η μοναδική κατοχύρωση που εντόπισε, ως παιδαγωγός, στο προτεινόμενο Πρόγραμμα Σπουδών, είναι οι φράσεις “χρειάζεται”, “είναι ανάγκη”, “αποτελεί κοινό αίτημα”, χωρίς καμία περαιτέρω πειστική τεκμηρίωση για την ανάγκη αλλαγής του προσανατολισμού του Μαθήματος των Θρησκευτικών.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκε ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος, ο οποίος στο σύντομο λόγο του εξέφρασε τα συγχαρητήρια και την ικανοποιησή του για την έκδοση του Τόμου, σημειώνοντας ότι ήδη έθεσε το περιεχόμενό του υπόψη των μελών της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος. Παράλληλα εξέφρασε την απογοήτευσή του για την επιχειρούμενη αλλαγή του προσανατολισμού του Μαθήματος των Θρησκευτικών σε θρησκειολογία και τόνισε ότι δεν μπορεί η εκκλησία, η εκπαιδευτική κοινότητα και η ορθόδοξη θεολογία να αποστούν από τον ορθόδοξο χαρακτήρα του Μαθήματος των Θρησκευτικών. Τέλος, χαρακτήρισε την παρουσία του Τόμου ως μεγάλη προσφορά στην Εκκλησία και τη Θεολογία και εξέφρασε τα συγχαρητήριά του στους συντελεστές του αλλά και στους περισσότερους από 300 παρευρισκόμενους θεολόγους φοιτητές και εκπαιδευτικούς.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν επίσης, μεταξύ άλλων, ο Βουλευτής και πρώην Υφυπουργός Παιδείας κ. Κωνσταντίνος Γκιουλέκας, ο πρώην Υπουργός κ. Στυλιανός Παπαθεμελής, ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ Καθηγητής κ. Μιχαήλ Τρίτος, ο πρώην Πρόεδρος του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας κ. Αθανάσιος Καραθανάσης και ο πολιτειολόγος κ. Κώστας Ζουράρις, οι οποίοι απηύθυναν χαιρετισμό στην εκδήλωση, καθώς επίσης και πλήθος πανεπιστημιακών καθηγητών.
Στο τέλος της εκδήλωσης ο Παναγιώτατος Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμος, σε μια κίνηση έμπρακτης αγάπης και ενδιαφέροντος προς τους παρευρισκόμενους φοιτητές της θεολογίας, δώρησε σε περίπου 100 τελειοφοίτους τον Τόμο των Πρακτικών.
