Ο Κάρλες Πουτζντεμόν είναι ο υπ’ αριθμόν 1 εχθρός της ισπανικής κυβέρνησης. Παρότι αναδείχτηκε σε ηγέτη της Καταλονίας ουσιαστικά κατά τύχη, αντιπροσωπεύει σήμερα το όνειρο για ανεξαρτησία εκατομμυρίων Καταλανών.
Γεννήθηκε το 1962 στο μικρό χωριό Αμέρ των 2.200 κατοίκων, που βρίσκεται κοντά στη Χιρόνα (ή Ζιρόνα) από οικογένεια αρτοποιών, όλοι εκ των οποίων ήταν εθνικιστές.
Είναι διάδοχος του Αρτούρ Μας, ο οποίος τέθηκε στο περιθώριο από την ακροαριστερά όταν κατηγορήθηκε ότι εφάρμοσε πολιτική λιτότητας.
Όταν ανέλαβε την προεδρία της Ζενεραλιτάτ (της αυτόνομης, δηλαδή, καταλανικής κυβέρνησης) ο Πουτζντεμόν ήταν άγνωστος ακόμη και εντός της ίδιας της Καταλονίας.
Πολλοί Καταλανοί τον έβλεπαν τότε για πρώτη φορά: έναν καλοντυμένο άνδρα με κούρεμα που παραπέμπει στους Beatles και είναι μάλιστα σκοπίμως…παλαιομοδίτικο για να κρύβει ένα σημάδι που του έχει αφήσει ένα σοβαρό τροχαίο.
“Το όνειρο για ανεξαρτησία το είχε ήδη από τη δεκαετία του 80. Είναι ίσως ένας από τους πιο ένθερμους οπαδούς της ανεξαρτησίας που έχω γνωρίσει στη ζωή μου”, λέει ο Κάρλες Πόρτα, ένας δημοσιογράφος και βιογράφος του Πουτζντεμόν και φίλος του από τα παλιά. Γι αυτό και τον αποκαλεί με το υποκοριστικό του: “Πούτζι”.
Πράγματι, μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια, ο 54χρονος Πουτζντεμόν κατάφερε να επαναφέρει το ζήτημα στο προσκήνιο.
Η Χερόνα που έγινε…Χιρόνα
Παρότι σπούδασε Φιλολογία, έλαβε μια απόφαση ζωής να στραφεί στη δημοσιογραφία έπειτα από το τροχαίο το 1983. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος–και ένα διάστημα διευθυντής– στο Καταλανικό Πρακτορείο Ειδήσεων και στην εφημερίδα Catalonia Today προτού στραφεί στην πολιτική.
Το 1991, ως ακτιβιστής πλέον, ξεκίνησε εκστρατεία για να αλλάξει το όνομα της πόλης Χερόνα (στα Ισπανικά) σε Χιρόνα (στα καταλανικά). Στη συνέχεια συνίδρυσε την JNC, μια οργάνωση νεολαίας που συνδέεται με το εθνικιστικό κόμμα Δημοκρατική Σύγκλιση της Καταλονίας (το οποίο επανιδρύθηκε ως Καταλανικό Ευρωπαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα ή PDECAT το 2016).
Η καριέρα του ξεκίνησε από τις δημοτικές εκλογές το 2011 όταν εξελέγη δήμαρχος της Χιρόνα απομακρύνοντας τους Σοσιαλιστές, οι οποίοι βρίσκονταν στην εξουσία τα τελευταία 32 χρόνια.
Διετέλεσε δήμαρχος της πόλης μέχρι το 2016 όταν έγινε πρόεδρος του καταλανικού κοινοβουλίου.
Η δημαρχία ήταν επιλογή του γιατί, όπως ο ίδιος παραδέχεται, δεν είχε ποτέ φιλοδοξίες για την προεδρία.
“Συνέβη την τελευταία στιγμή. Ήταν τυχαίο, από την πίσω πόρτα”, λέει ο ίδιος.
Ο Πουτζντεμόν με την σιδηρά πυγμή του εντυπωσίασε φαίνεται τον ισπανό πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι. Λίγους μόλις μήνες μετά την εκλογή του ως επικεφαλής της καταλανικής κυβέρνησης, πήγε στη Μαδρίτη για να συναντήσει τον Ραχόι. Έπειτα από μια φιλική συζήτηση, ο ισπανός πρωθυπουργός του χάρισε ένα αντίτυπο του Δον Κιχώτη, του διάσημου ιππότη που πηγαίνει στη Βαρκελώνη.
Οι δύο άνδρες δεν συναντήθηκαν έκτοτε παρά μόνο στην Βαρκελώνη τον περασμένο Αύγουστο όταν αμφότεροι τίμησαν τους νεκρούς της τρομοκρατικής επίθεσης.
Πολύγλωσσος και επικοινωνιακός
Αντί να συνομιλεί με τη Μαδρίτη, ο Πουτζντεμόν προτιμά να επικοινωνεί μέσω των καταλανικών μέσων ενημέρωσης. Γνωρίζει πολύ καλά ότι το ζήτημα της ανεξαρτησίας είναι ένας διχαστικός παράγοντας μεταξύ των Καταλανών και γι αυτό έχει στρέψει τον διάλογο προς το δικαίωμα για αυτοδιάθεση, κάτι που έχει μεγαλύτερη απήχηση στον πληθυσμό όπως προκύπτει από τις δημοσκοπήσεις.
Στην επικοινωνιακή φαρέτρα του ο καταλανός πρόεδρος έχει πολλά όπλα: είναι πολύγλωσσος καθώς μιλάει καταλανικά, ισπανικά, γαλλικά και ρουμάνικα, τα οποία έμαθε από την σύζυγό του, την ρουμάνα δημοσιογράφο Μαρτσέλα Τόπορ, με την οποία έχουν δύο κόρες. Επίσης, ο Πουτζντεμόν είναι από τους πρώτους που υιοθέτησαν τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυξάνοντας δραματικά τον αριθμό των συνεντεύξεων που δίνει στον ξένο Τύπο έχει καταφέρει να μεταφέρει τον διάλογο για την αυτονομία της Καταλονίας στη διεθνή σκηνή.
“Είναι ένας άνθρωπος, ο οποίος ακούει πολύ και έπειτα αποφασίζει με πλήρη και απόλυτη ελευθερία”, λέει ο Πόρτα.
Ο “Πούτζι” δεν ανησυχεί και πολύ για οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα, υποστηρίζει από την πλευρά του ο Χοσέ Αντίχ, ο διευθυντής της El Nacional, μιας καταλανικής διαδικτυακής εφημερίδας.
“Προτεραιότητά του είναι η ανεξαρτησία, η ανεξαρτησία, η ανεξαρτησία”, σχολιάζει.
Προς το παρόν, είναι άγνωστο αν θα επιτύχει τον σκοπό του ή όχι. Δεν έχει πει πολλά για το ποιά μορφή θα έχει μια πιθανή Δημοκρατία της Καταλονίας. Για ένα πράγμα όμως είναι βέβαιος: αν η Καταλονία γίνει ανεξάρτητη τότε εκείνος θα εγκαταλείψει την Βαρκελώνη–ίσως και την πολιτική–στην αναζήτηση “μιας αίσθησης φυσιολογικότητας”, την οποία όπως λέει έχει απωλέσει.