Πολύ σκληρή κριτική δέχεται ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας, Γκέρχαρντ Σρέντερ, για την επιλογή του να σταθεί υπερ του Βλαντιμίρ Πούτιν τη στιγμή που η κρίση στην Κριμαία βρίσκεται στο αποκορύφωμά της.
Ο πρώην καγκελάριος, ο οποίος είναι πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου μιας κοινοπραξίας με την Gazprom και λαμβάνει μισθό 250.000 ευρώ, εκνεύρισε τους πάντες όταν προειδοποίησε για τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την πολιτική απομόνωση του Ρώσου προέδρου εξαιτίας των όσων συμβαίνουν στην Ουκρανία.
«Ο Σρέντερ μεταφέρει την προπαγάνδα του Κρεμλίνου και ο καθένας πρέπει να καταλάβει ότι είναι πλέον ένας πληρωμένος εκπρόσωπος της Ρωσίας», δήλωσε στο Reuters ο Μάνουελ Ζαρατσίν, στέλεχος των Πρασίνων και μέλος της επιτροπής ευρωπαϊκών υποθέσεων του γερμανικού κοινοβουλίου. «Βρίσκεται στην υπηρεσία της Ρωσίας σε μια μεγάλη σύγκρουση συμφερόντων», είπε ο Ζαρατσίν.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της δημόσιας τηλεόρασης ARD με τίτλο «Οι αμφίβολες δραστηριότητες του πρώην καγκελάριου για λογαριασμό του Πούτιν» ο Σρέντερ πήρε μέρος σε μια μυστική συνάντηση στη ρωσική πρεσβεία στο Βερολίνο την 4η Μαρτίου, τρεις ημέρες αφού ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι η Ρωσία έχει δικαίωμα να πραγματοποιήσει μια επιχείρηση στην Ουκρανία.
Διατυπώνονται πάντως και διαφορετικές απόψεις για το θέμα αυτό: ορισμένοι θεωρούν ότι η φιλία του πρώην καγκελάριου με τον ηγέτη του Κρεμλίνου θα μπορούσε να αποδεχθεί επωφελής για τη Γερμανία, καθώς διατηρείται ανοιχτός ένας σημαντικός επικοινωνιακός δίαυλος. « Δεν νομίζω ότι η φιλία των δύο ανδρών βλάπτει τη Γερμανία σε κάτι», είπε στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς ο Φίλιπ Μισφίλντερ, βουλευτής των συντηρητικών της καγκελαρίου Άγγελας Μέρκελ.«Ελπίζω ότι αυτό θα βοηθήσει . Είναι καλύτερα όταν οι άνθρωποι συνομιλούν περισσότερο ο ένας με τον άλλον παρά λιγότερο. Ελπίζω ο Σρέντερ να μπορέσει να χρησιμοποιήσει την επιρροή του για να βοηθήσει τη Γερμανία», συμπλήρωσε.
Ο Σρέντερ, καγκελάριος της Γερμανίας την περίοδο 1998-2005, είναι ο καλύτερος φίλος του Πούτιν στη Δύση αφότου οι δύο άνδρες είχαν συγκρουστεί με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Ουόκερ Μπους εξ αιτίας της αρνητικής τους στάσης στην εισβολή στο Ιράκ το 2003. Ο ίδιος πάντως απορρίπτει κάθε υπόνοια ότι οι επιχειρηματικές του δραστηριότητες επηρεάζουν τις απόψεις του.
Ο Σρέντερ επέκρινε την επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας και την «αποπομπή» της από την G8, ενώ συνέκρινε τις ρωσικές ενέργειες στην Ουκρανία και την προσάρτηση της Κριμαίας με την στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ κατά της Σερβίας το 1999, όταν ο ίδιος ήταν καγκελάριος της Γερμανίας. «Είχαμε στείλει τα αεροπλάνα μας στη Σερβία και μαζί με το ΝΑΤΟ βομβάρδισαν ένα κυρίαρχο κράτος, χωρίς ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ», δήλωσε ο Σρέντερ. «Γι ‘αυτό είμαι επιφυλακτικός στο να κουνάω το δάχτυλό μου σε κάποιον » συμπλήρωσε.
Οι οικονομικοί δεσμοί του Βερολίνου με τη Μόσχα είναι πολύ πιο στενοί από ό,τι άλλων μεγάλων δυτικών δυνάμεων.
Η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού φυσικού αερίου. Η κυβέρνησή στο Βερολίνο τείνει να εκφράζεται πολύ πιο προσεκτικά από ό,τι αυτές των Ηνωμένων Πολιτειών, της Βρετανίας ή της Γαλλίας.
Η μεγαλύτερη ποσότητα του ρωσικού φυσικού αερίου που πωλείται στην Ευρώπη περνά από αγωγούς που βρίσκονται στο έδαφος της Ουκρανίας, και αυτό περιορίζει την ικανότητα της Μόσχας να κρατά σκληρή στάση στις διαπραγματεύσεις με το Κίεβο. Η κατασκευή του αγωγού Νορντ Στριμ, από μια κοινοπραξία της οποίας ο Σρέντερ είναι πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου, παρακάμπτει την Ουκρανία και ενισχύει τη θέση της Μόσχας.
Αλλά οι δεσμοί του Σρέντερ με τον Πούτιν είναι βαθύτεροι και ξεπερνούν την επιχειρηματική τους δραστηριότητα. Ο Σρέντερ λέει ότι κατανοεί τον ηγέτη του Κρεμλίνου, ο οποίος μιλάει άπταιστα γερμανικά και πήγε κάποτε στο σπίτι του στο Ανόβερο με μια ρωσική χορωδία για τα γενέθλιά του. «Νομίζω ότι μπορώ να φανταστώ τι τον παρακινεί. Πιστεύω ότι ενδιαφέρεται για την εδραίωση της Ρωσίας και της οικονομίας της και να τη διατηρήσει ισχυρή. Πιστεύει ότι η Ρωσία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται όπως οι ΗΠΑ. Όπως κάποιος με συναίσθηση της ιστορίας, έχει φόβους περί “περικύκλωσης”» της χώρας του, είπε ο Σρέντερ στην εφημερίδα Die Zeit αναφερόμενος στον Πούτιν.
Πάντως ο Σρέντερ δεν είναι ο μόνος που στέκεται κριτικά απέναντι στη Δύση. Δύο άλλοι πρώην καγκελάριοι της Γερμανίας και εμβληματικές προσωπικότητες, ο Χέλμουτ Σμιτ και ο Χέλμουτ Κολ, επίσης αμφισβητούν την επιλογή της Δύσης να αναμετρηθεί με τον Πούτιν και τη Ρωσία.
«Θα ήταν καλύτερο και προς το συμφέρον της ειρήνης, να καθίσουν και να μιλήσουν, αντί να απειλούν με κυρώσεις», είπε στην Τσάιτ ο σοσιαλδημοκράτης πρώην καγκελάριος Σμιτ. Αλλά και ο χριστιανοδημοκράτης Κολ είπε στην εφημερίδα Bild ότι «δεν έγιναν έξυπνοι χειρισμοί στην κρίση της Ουκρανίας. Υπάρχει, επίσης, έλλειψη ευαισθησίας προς τους Ρώσους γείτονές μας, ειδικά προς τον πρόεδρο Πούτιν».
Αλλά αυτοί οι δύο έμπειροι Γερμανοί πολιτικοί δεν έχουν δεχτεί τη κριτική που δέχτηκε ο Σρέντερ – προφανώς διότι δεν διατηρούν επιχειρηματικούς δεσμούς με την Gazprom, ούτε προσωπική φιλία με τον Πούτιν. Στο νέο του βιβλίο, με τίτλο Klare Worter («Ξεκάθαρα λόγια») ο Σρέντερ μιλάει για την προσωπική σχέση του με τον Ρώσο ηγέτη, ο οποίος είχε δράσει ως κατάσκοπος της KGB στην Ανατολική Γερμανία τη δεκαετία του 1980 .
«Ο Πούτιν έζησε εδώ για μεγάλο χρονικό διάστημα και έχει πολύ στενή σχέση με τη Γερμανία», γράφει ο Σρέντερ. «Αυτό έκανε πιο εύκολη τη συνεργασία μαζί του από ό,τι με άλλους ηγέτες». Η καλή γνώση της γερμανικής γλώσσας από τον Πούτιν σημαίνει ότι οι δύο τους «μιλούν ανοιχτά , ακόμη και για αμφιλεγόμενα ζητήματα, διότι ήταν πάντα σαφές ότι κανένας άλλος δεν θα μάθει ποτέ τι είπαμε», επισήμανε ο Σρέντερ. Ο πρώην καγκελάριος σημειώνει ότι ο Πούτιν τραγουδάει γερμανικά κάλαντα με τις κόρες του, είναι θρησκευόμενος και έχει αίσθηση του χιούμορ.
«Το πιο σημαντικό πράγμα για μια φιλία είναι η κοινή γλώσσα», κατά τον Σρέντερ, ο οποίος έχει δύο υιοθετημένα παιδιά από τη Ρωσία, τη Βικτόρια και τον Γκρέγκορ. Αυτή «κάνει τα πάντα ευκολότερα» εξηγεί ο πρώην καγκελάριος.
