Ενώ η πρόσφατη έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής αμφισβητεί εμμέσως πλην σαφώς τη βιωσιμότητα του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2013, γύρω από το αμφισβητούμενο πλεόνασμα γίνεται “μεγάλο παιχνίδι” και εξυφαίνονται πολλά σενάρια. Η κυβέρνηση διαρκώς επικαλείται “καλά νέα” που ανεβάζουν το πρωτογενές πλεόνασμα: σύμφωνα με τον προϋπολογισμό ανέρχεται σε 812 εκατ. ευρώ, στις αρχές του έτους διαρροές από το υπουργείο Οικονομικών το ανέβαζαν σε 900-950 εκατ. ευρώ, αλλά ύστερα από την απόφαση του ΣτΕ για τους ένστολους νέες διαρροές το ανεβάζουν στο 1 – 1,2 δισ. ευρώ!
Καθώς “δώρα” από την τρόικα δεν αναμένονται προεκλογικώς, το πρωτογενές πλεόνασμα είναι το μόνο “όπλο” που διαθέτει η κυβέρνηση για να “μοιράσει” χρήματα σε κάποιες κατηγορίες ιδιαίτερα φτωχών και ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού προεκλογικά.
Βεβαίως, η κυβέρνηση σχεδιάζει χωρίς τον ξενοδόχο, εν προκειμένω την τρόικα: όσο η κυβέρνση αυξάνει το ύψος του πλοενάσματος του 2013 με στόχο να αυξηθεί το κονδύλι που θα μοιραστεί προεκλογικά, τόσο η τρόικα αυξάνει το δημοσιονομικό κενό του 2014 – 2015. Η τρόικα λέει το εξής απλό: αν πάρουμε τοις μετρητοίς όσα λέτε για το ύψος του πλεονάσματος το 2013, τότε για να είναι βιώσιμα τα πλεονάσματα του 2014 και του 2015 χρειάζονται ακόμη περισσότερα μέτρα… Σε αυτή την περίπτωση όμως η κυβέρνηση θα βρεθεί στην εξής αντιφατική θέση την άνοιξη: με το ένα χέρι να μοιράζει από το πλεόνασμα του 2013 και με το άλλο χέρι να παίρνει πολύ περισσότερα με τα νέα μέτρα…
Το άλλο μεγάλο πρόβλημα αφορά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τους ένστολους και τις υποθέσεις που θα εκδικάσει το επόμενο διάστημα (δικιασούχοι εφάπαξ του Δημοσίου και άλλων ταμείων που δεν επιχορηγούνται από τον προϋπολογισμό): τα ποσά που πρέπει να επιστρέψει η κυβέρνηση μπορούν να φτάσουν δυνητικά ακόμη και το 1 δισ. ευρώ και πάντως θα είναι τουλάχιστον αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Αυτά θα πρέπει να πληρωθούν από το ποσό που θα “μοιράσει” το πλεόνασμα (υπενθυμίθζεται ότι θα μποιραστεί το 70% τουν πλεονάσματος).
Πόσο θα είναι τελικά το ύψος του πλεονάσματος και πόσοι μπορούν να ελπίζουν τελικά σε κάτι από αυτό;
1. Αν το πλεόνασμα είναι όσο λέει ο προϋπολογισμός (812 εκατ. ευρώ), τότε θα μοιραστούν περίπου 570 εκατ. ευρώ. Ανάλογα με το “κουστούμι” του ΣτΕ, μπορεί να απομείνουν ελάχιστα για να κμοιρεαστούν σε άλλες κοινωικές κατηγορίες… Γι’ αυτό οι νεότερες κυβερνητικές εκτιμήσεις ανεβάζουν πλόεν το πλεόνασμα πάνω από το 1 δισ. ευρώ: για να μπορούν να μοιραστούν τουλάχιστον 700 εκατ. ευρώ, ώστε εκτός από τα αναδρομικά των ένστολων, των δικαιούχων εφάπαξ κ.λπ., να μείνει κάτι και για άλλους…
Σε κάθε περίπτωση, το ύψος του πλεονάσματος θα το μάθουμε επισήμως στις 23-24 Απριλίου, όταν η Eurostat θα ανακοινώσει επισήμως τα ελληνικά στατιστικά στοιχεία για το 2013, βάσει των στοιχείων που θα στείλει η ΕΛΣΤΑΤ. Πολλοί ισχυρίζονται ότι ο επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ κ. Γεωργίου δεν θα φανεί “γενναιόδωρος” προς την κυβέρνηση…
2. Αν τελικά περισσέψουν χρήματα από τους ένστολους και το εφάπαξ, τότε θα πάρουν σειρά ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Ήδη ο κ. Σταϊκούρας άρχισε το “χορό” δηλώνοντας ότι τα χρήματα βπου επιστρέφονται στο Δημόσιο από απάτες (“μίζες” κ.λπ.) θα πάνε υπέρ απόρων, φτωχών φοιτητών και τυφλών μαθητών. Καθώς δεν γνωρίζει ακόμη ούτε πόσο θα “κοστίσουν” τελικά οι αποφάσεις του ΣτΕ ούτε πόσο θα είναι το ύψος του πρωτογενούς πλοενάσματος που θα επικυρώσει η Euyrostat, δεν υπάρχει συγκεκριμένο πλάνο.
3. Πάντως, η παροχή που είχε θριαμβευτικά εξαγγελθεί ότι θα αρχίσει πιλοτικά από 1/1/2014, το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, αφορά όλα κι όλα 20 εκατομμύρια ευρώ και έχει βαλτώσει: Ο Ιανουάριος τελειώνει κι ακόμη δεν έχει υπογραφεί η απαιτούμενη απόφαση που θα καθορίζει τους όρους, τις προϋποθέσεις, τις ομάδες στόχους, τις περιοχές και το ύψος του ποσού που θα λαμβάνει κάθε δικαιούχος. Επιπλέον, ενέσκηψχαν τριβές με την Παγκόσμια Τράπεζα, της οποίας το υπουργείο Εργασίας έχει ζητήσει τη συνδρομή στο όλο πρότζεκτ και επομένως εμλπέκεται επισήμως. Τέλος, στα πλάνα του υπουργείου Εργασίας είναι ένα σύστημα πλήρους εξατομίκευσης των προβλέψεων ανά δικαιούχο, με βάσξη το αν είναι άνεργος, αν έχει λοιπές πηγές εισοδήματος και ποιου ύψους κ.λπ., που θα κοστίσουν σε γραφειοκρατία και χρόνο…
Ιδού και η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής.