Σήμερα θα γράψω όπως θα μιλούσα ως επαγγελματίας επικοινωνιολόγος σε ένα πελάτη μου. Διότι υπάρχουν δύο αναγνώσεις της έρευνας που ανεβάσαμε χθες. Η μια είναι, ας πούμε, η «δημοσιογραφική» που αντιμετωπίζει τη δημοσκόπηση ως κούρσα ιπποδρόμου και εστιάζει την προσοχή και το ενδιαφέρον στο ποιος είναι πρώτος, ποιος «παίρνει κεφάλι», ποιος ακολουθεί κλπ. Αυτό είναι και το λάθος που κάνει οριζόντια όλο το πολιτικό σύστημα.
Η ανάγνωση του επικοινωνιολόγου είναι διαφορετική. Επιχειρεί να κάνει μια προσέγγιση τέτοια που να του επιτρέψει να δει πίσω από τους αριθμούς και τα ποσοστά της «στιγμής», ώστε να χαράξει μια στρατηγική όχι χρονικής στιγμής, αλλά χρονικής διάρκειας.
Αν μείνουμε στη «δημοσιογραφική» προσέγγιση όλοι θα μπορούσαν να είναι ευχαριστημένοι από την έρευνα. Και η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ και τα μικρότερα κόμματα. Ακόμη και η Χρυσή Αυγή. Αν όμως πάμε πέρα από αυτό που καταγράφεται και επιχειρήσουμε να ανιχνεύσουμε αυτό που δεν φαίνεται, τότε τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Στην ουσία αυτό που «φωτογραφήσαμε» είναι μια εικόνα «κινούμενης άμμου» και το μόνο που δείχνει παγιωμένο είναι το αίσθημα της δυσαρέσκειας στη συντριπτική πλειοψηφία της κοινής γνώμης.
Οι πολίτες δεν βλέπουν φως. Πάνω από 70% εκτιμούν που η χώρα πάει σε λάθος κατεύθυνση ενώ κοντά στο 85% αισθάνονται ανασφάλεια για το προσωπικό τους μέλλον. Συνεπώς το πρόβλημα της χώρας είναι σαφές. Έχει να κάνει με την επιστροφή στην ανάπτυξη και την ευημερία. Όμως σε αυτά τα μείζονα ζητούμενα για την κοινωνία, το πολιτικό σύστημα δεν έχει τις απαντήσεις.
Γι αυτό, ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας γυρίζει την πλάτη στο πολιτικό σύστημα και αυτό το εκφράζει με ποικίλους τρόπους. Ένας από αυτούς είναι και να διατηρεί τη Χρυσή Αυγή τρίτο κόμμα και σε ένα υπερβολικά μεγάλο ποσοστό κατά τη γνώμη μου που φτάνει το 16%, να μην συμφωνεί με τον χαρακτηρισμό της ως εγκληματικής οργάνωσης. Κι αυτό παρά τον καταιγισμό των πληροφοριών και των εικόνων των τελευταίων ημερών, γεγονός που αποτυπώνει και τη βαθιά κρίση αξιοπιστίας των παραδοσιακών ΜΜΕ.
Από κει και πέρα, η ΝΔ μπορεί να προσδοκά δημοσκοπικά και εκλογικά οφέλη μόνο στο βαθμό που αποδείξει πως ξέρει να κλείσει με επιτυχία το θέμα που άνοιξε. Αν το επιτύχει τότε θα καταφέρει να αυξήσει τις εισροές της από τη Χρυσή Αυγή. Διαφορετικά, διακινδυνεύει να της γυρίσει μπούμερανγκ. Σε κάθε περίπτωση όμως και αυτή η επιτυχία θα είναι περιορισμένη. Ακόμα κι αν εξαφανιζόταν η Χρυσή Αυγή, συνιστά νοητικό άλμα πως θα συνεχίζονταν οι εισροές στη ΝΔ. Αυτό μπορεί να είναι ευσεβής πόθος, όμως αν δεν υπάρξουν απαντήσεις στο πεδίο της οικονομίας και της ανάπτυξης, δεν θα υπάρξει και καθαρή πρωτιά της Νέας Δημοκρατίας.
Σε ότι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ τα πράγματα είναι απλά. Εισπράττει άρνηση, δεν εισπράττει θετική ψήφο. Δεν δημιουργεί «ρεύμα», διότι δεν του έχουν αναγνωριστεί ικανότητες «κυβερνησιμότητας» καθώς για ένα μεγάλο τμήμα της κοινής γνώμης παραμένει θολό κατά πόσο ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί πραγματικά να αναλάβει σήμερα ευθύνες διακυβέρνησης και κατά πόσο έχει μια ρεαλιστική συνταγή αντιμετώπισης των οικονομικών ζητημάτων.
Η ΔΗΜΑΡ ανακάμπτει δημοσκοπικά αλλά είναι σαφές ότι ο Φώτης Κουβέλης θα κληθεί να δώσει τον αγώνα που ήταν συνηθισμένος στα μικρά κόμματα της Αριστερά στο παρελθόν, προκειμένου να μπουν στη βουλή.
Όσο για το ΠΑΣΟΚ η εντυπωσιακά χαμηλή συσπείρωσή του δείχνει πως μπορεί να κληθεί να δώσει για πρώτη φορά στην ιστορία του αγώνα εκλογικής επιβίωσης. Οι προσπάθειες που κάνει για την ανασύσταση της λεγόμενης κεντροαριστεράς δεν φαίνεται να συγκινούν κανέναν καθώς απευθύνεται σε πρόσωπα που οι πολίτες δεν τρέφουν για αυτά και τα καλύτερα συναισθήματα.
Συνεπώς, ενώ η έρευνα που ανεβάσαμε χθες φαίνεται από μια πρώτη ανάγνωση να τους αφήνει όλους ικανοποιημένους στην πραγματικότητα συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Είναι ένα ηχηρό καμπανάκι. Οι πολίτες περιμένουν απαντήσεις. Κι αυτές δυστυχώς δεν δίνονται μέσα από το υφιστάμενο κομματικό σύστημα καθώς του λείπει η τόλμη και η καθαρότητα θέσεων. Του λείπει επίσης η διάθεση να αμφισβητήσει «τα ιερά και τα όσια» των τελευταίων δεκαετιών που έχουν να κάνουν με μια δογματική προσήλωση σε ένα ευρωπαϊκό όραμα το οποίο στην πραγματικότητα έχει πεθάνει προ πολλού και συνεχίζει να υπάρχει μόνο σαν ζόμπι που τρέφεται από την ύφεση και τη λιτότητα.
ΥΓ1: Το αν χαλάσαμε τη «σούπα» και βγάλαμε τη δημοσκόπηση σε χρόνο που εμείς και μόνον επιλέξαμε, δεν μας ενοχλεί καθόλου.
ΥΓ2: Η αναπαραγωγή της έρευνας ήταν πραγματικά εντυπωσιακή στο διαδίκτυο. Αναδημοσιεύθηκε σε πάνω από 500 sites, blogs και κοινωνικά δίκτυα. Ευχαριστούμε πολύ όλους όσοι δείχνουν αυτή την εμπιστοσύνη στο περιεχόμενο του Rizopoulos Post.