Για πολλούς ανθρώπους, η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη επειδή η εξάρτησή τους μπορεί να είναι «γραμμένη» στα γονίδιά τους, σύμφωνα με τρεις νέες μελέτες που δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Nature Genetics».
Η πρώτη από τις μελέτες αποκαλύπτει τρεις γενετικές περιοχές, οι οποίες σχετίζονται με τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζει κανείς καθημερινά.
«Η μία από τις περιοχές σχετίζεται με την έναρξη του καπνίσματος και μία άλλη με την διακοπή του», εξηγεί η ερευνήτρια δρ Ελένα Φούρμπεργκ, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Βορείου Καρολίνας.
«Όσον αφορά την τρίτη περιοχή, αυτή βρίσκεται στο χρωμόσωμα 15 και περιέχει γενετικές μεταλλαγές οι οποίες σχετίζονται με το μανιώδες κάπνισμα (σ.σ. δηλαδή πάνω από 20 τσιγάρα την ημέρα). Η ίδια περιοχή περιέχει τα γονίδια που είναι υπεύθυνα για τους υποδοχείς της νικοτίνης, τα οποία άλλες ερευνητικές ομάδες έχουν συσχετίσει με την εξάρτηση στη νικοτίνη και τον καρκίνο του πνεύμονος».
Τα προαναφερθέντα ευρήματα προέρχονται από την ανάλυση του φαινοτύπου 74.053 εθελοντών.
Τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν στο μέλλον να χρησιμοποιηθούν για να προβλεφθεί η αποτελεσματικότητα των διαφόρων μεθόδων διακοπής του καπνίσματος σε κάθε καπνιστή ξεχωριστά, εκτιμά η δρ Φούρμπεργκ.
Με τα γονίδια για τον αριθμό των τσιγάρων που καπνίζει κανείς ασχολήθηκαν και επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, οι οποίοι εξέτασαν το γονιδίωμα περισσότερων από 40.000 εθελοντών.
Βάση της ανάλυσής τους, με τον αριθμό των τσιγάρων σχετίζεται μια ομάδα γονιδίων που βρίσκονται στο χρωμόσωμα 15q25.
«Η κατανόηση της γενετικής του εθισμού στο κάπνισμα θα έχει μακροπρόθεσμα σημαντικό αντίκτυπο για την παγκόσμια υγεία», δήλωσε ο δρ επικεφαλής ερευνητής δρ Κλάιντ Φράνκς.
Η τρίτη μελέτη, από ερευνητές από την Ισλανδία, επίσης αναζήτησε στο ανθρώπινο γονιδίωμα γονίδια που να σχετίζονται με τον αριθμό των τσιγάρων που καθημερινά καπνίζει κανείς.
Χρησιμοποιώντας στοιχεία από περισσότερους από 70.000 καπνιστές, επιβεβαίωσε ότι το κλειδί στο κάπνισμα βρίσκεται σε γονίδια του χρωμοσώματος 15.
Η ίδια ερευνητική ομάδα εντόπισε επίσης δύο γονίδια (τα CYP2A6 και CYP2B6) που σχετίζονται με τον μεταβολισμό της νικοτίνης και δύο άλλα (τα CHRNB3 και CHRNA6) που παίζουν ρόλο στην επεξεργασία της νικοτίνης από τον οργανισμό.
Μερικές από τις παραπάνω γενετικές περιοχές και γονίδια διαπιστώθηκε επίσης ότι σχετίζονται με την προδιάθεση για ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονος.
Τα ευρήματα αυτά σε συνδυασμό μεταξύ τους υποδηλώνουν ότι η εξάρτηση από τη νικοτίνη έχει γενετική βάση πιθανώς πιο ισχυρή απ’ ό,τι νόμιζαν έως τώρα οι επιστήμονες.
Παρ’ όλα αυτά, επειδή απαιτείται πολλή έρευνα ακόμα έως ότου καταστεί δυνατή η χρήση τους στην καθημερινή πρακτική, οι ειδικοί επισημαίνουν πως οι μη καπνιστές πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν για να μην αρχίσουν ποτέ το κάπνισμα – και οι καπνιστές ό,τι μπορούν για να το κόψουν.