«Οι αποφάσεις του Γενικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής (σ.σ. του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας – ΤΧΣ), εφόσον λαμβάνονται σύμφωνα με τον παρόντα νόμο, θεωρούνται σύμφωνες με το σκοπό του Ταμείου και το δημόσιο συμφέρον, επωφελείς και συμφέρουσες για το Ταμείο και το Ελληνικό Δημόσιο και υπηρετούσες τη χρηστή διαχείριση της περιουσίας του Ταμείου, όσον αφορά την αστική ευθύνη των μελών του Γενικού Συμβουλίου, της Εκτελεστικής Επιτροπής καθώς και του προσωπικού του Ταμείου, έναντι τρίτων και έναντι του Ελληνικού Δημοσίου».
Με αυτή την… κομψή πρόβλεψη για τις τράπεζες στις ρυθμίσεις του πρόσφατου πολυνομοσχεδίου, η κυβέρνηση εισάγει νέα ήθη όχι μόνο στο κοινοβουλευτικό αλλά και στο δικαιικό σύστημα της χώρας: η εκτελεστική εξουσία νομοθετεί την απαλλαγή δημόσιων λειτουργών (που διαχειρίζονται δημόσια περιουσία) από κάθε ποινική ευθύνη όσον αφορά της διαχείριση της περιουσίας του Δημοσίου. Μάλιστα, ορίζει ότι σε περίπτωση σχετικής δίωξης στο μέλλον, το Ταμείο θα καλύψει και τα δικαστικά τους έξοδα!
Η θωράκιση των μελών της διοίκησης του ΤΧΣ από τυχόν ποινικές ευθύνες δεν θα ήταν φυσικά απαραίτητη αν οι καθαυτό ρυθμίσεις για τις τράπεζες δεν είχαν το σπέρμα της απιστίας περί το Δημόσιο! Αξίζει τον κόπο να περιγράψουμε τις σχετικές ρυθμίσεις:
- Το ΤΧΣ δύναται να διαθέτει στον ιδιωτικό τομέα (με δημόσια προσφορά ή μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών) μετοχές ή μετατρέψιμες ομολογίες που έχει στην κατοχή του σε τιμή χαμηλότερη της αξίας κτήσης τους και ακόμη σε τιμή χαμηλότερη της τρέχουσας χρηματιστηριακής! Δηλαδή το ΤΧΣ μπορεί να πουλήσει περιουσία του Δημοσίου επί ζημία του Δημοσίου! Οι αποφάσεις για τις τιμές διάθεσης των μετοχών ή των μετατρέψιμων ομολογιών λαμβάνονται με αυξημένη πλειοψηφία του Γενικού Συμβουλίου και μετά από σύνταξη 2 εκθέσεων αποτίμησης από ανεξάρτητους χρηματοοικονομικούς συμβούλους.
- “Το Ταμείο δύναται να μειώνει την συμμετοχή του στα πιστωτικά ιδρύματα μέσω αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου των πιστωτικών ιδρυμάτων, διά της παραίτησης από την άσκηση ή διά της διάθεσης των δικαιωμάτων προτίμησης που του αναλογούν”. Όμως το δικαίωμα συμμετοχής σε νέες αυξήσεις κεφαλαίου τιμολογείται, δηλαδή είναι περιουσιακό στοιχείο, και η παραίτηση από αυτό σημαίνει συνειδητή πρόκληση ζημίας για το Δημόσιο! Μάλιστα, με άλλη ρύθμιση απαγορεύεται στο ελληνικό Δημόσιο να αναζητήσει την κατάλληλη ευκαιρία ώστε να πετύχει την καλύτερη τιμή διάθεσης, αφού προβλέπεται ότι υποχρεούται να διαθέσει τις μετοχές ή τις μετατρέψιμες ομολογίες το αργότερο εντός πενταετίας από τη στιγμή της κτήσης τους! Και είναι πρωτοφανές ότι η Eurobank, η Πειραιώς και η Alpha έσπευσαν να προαναγγείλουν (και να πραγματοποιήσουν οι δύο τελευταίες) αυξήσεις κεφαλαίου με παραίτηση του Δημοσίου από τη συμμετοχή του σε αυτές πριν ψηφιστεί το νομοσχέδιο στη Βουλή!
- Με αυτές τις ρυθμίσεις, οι ιδιώτες θα ανακτήσουν το μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών με πολύ λιγότερα χρήματα απ’ όσα διέθεσε το ΤΧΣ (δηλαδή το Δημόσιο) για να τις αποκτήσει. Το Δημόσιο κατέβαλε πάνω από 40 δισ. ευρώ για την ανασκεφαλαίωση των τραπεζών και δανείστηκε 50 δισ. ευρώ συνολικά, και τώρα “επιστρέφει” τις τραπεζικές μετοχές που κατέχει ένανατι συνολικού ποσού που μετά βίας θα φτάσει τα 15-17 δισ. ευρώ. Την υπόλοιπη “χασούρα” θα επωμιστεί το Δημόσιο, δηλαδή όλοι εμείς, και θα μας κοστίσει νέο μνημόνιο και νέα μέτρα!
Είναι φανερό ότι η κυβέρνηση θέλει να προλάβει τυχόν πολιτικές εξελίξεις, προωθώντας μια “fast track” επανιδιωτικοποίηση των τραπεζών με “αθέμιτα μέσα”. Όμως, το ρίσκο, πολιτικό και όχι μόνο, είναι πολύ μεγάλο…
