10ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανάπτυξη της Ελληνικής Γεωργίας από τη GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ

Με μεγάλη επιτυχία και με τη συμμετοχή κορυφαίων θεσμικών και επιχειρηματικών εκπροσώπων από την Ελλάδα και την ΕΕ ολοκληρώθηκε το επετειακό 10ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανάπτυξη της Ελληνικής Γεωργίας της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, το οποίο πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 25 και Παρασκευή 26 Απριλίου στο κατάμεστο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, με θέμα «Ποια ΚΑΠ θέλουμε σε Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση; Τα μεγάλα αγροτικά ζητήματα του παρόντος και του μέλλοντος».

H φετινή διοργάνωση ήταν η 10 η συνεχόμενη και συμπίπτει με την ολοκλήρωση των 10 χρόνων δραστηριοποίησης της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ στον πρωτογενή και ευρύτερο αγροδιατροφικό τομέα της χώρας. Πάνω από 22.000 άτομα παρακολούθησαν από κοντά αλλά και διαδικτυακά τις τοποθετήσεις 60 διακεκριμένων ομιλητών από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίοι τοποθετήθηκαν επάνω στο κρίσιμο ζήτημα του παρόντος και του μέλλοντος της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), ώστε ο πρωτογενής τομέας να είναι σε θέση να ανταποκρίνεται στις κορυφαίες προκλήσεις που αντιμετωπίζει.

Σημείο σύγκλισης των τοποθετήσεων και του ζωντανού διαλόγου που πραγματοποιήθηκε ήταν η ανάγκη χάραξης μίας εθνικής στρατηγικής, ως προϋπόθεση για την μελλοντική συνδιαμόρφωση και διεκδίκηση μίας πιο αποτελεσματικής ΚΑΠ ενόψει των συζητήσεων για το μέλλον της πολιτικής μετά το 2027, οι οποίες θα ξεκινήσουν επίσημα το 2025. Η εθνική αυτή στρατηγική, για τη χάραξη της οποίας θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα ένας συστηματικός και συμπεριληπτικός διάλογος, οφείλει να αποσκοπεί σε μία πιο βιώσιμη και ανθεκτική ελληνική γεωργία απέναντι στα κομβικής σημασίας ζητήματα που απασχολούν τους εκπροσώπους του πρωτογενούς τομέα: τα υψηλά κόστη παραγωγής, την κλιματική αλλαγή, τους γεωπολιτικούς και οικονομικούς κλυδωνισμούς, την επισιτιστική ασφάλεια, τον οικολογικό και ψηφιακό μετασχηματισμό και την ανανέωση των γενεών.

Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο Επίτιμος Ομιλητής του Συνεδρίου πρώην Πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς «η αγροτική παραγωγή δεν είναι ένα ακόμα κομμάτι της ευρύτερης οικονομικής μας παραγωγής. Είναι κάτι μεγαλύτερο γιατί είναι τρόπος ζωής και υπ’ αυτή την έννοια το αγροτικό ζήτημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί απλά με αριθμούς και αφ’ υψηλού. Απαιτείται ένα όραμα, μια στόχευση, μια καινούργια σύλληψη για το παρόν και για το μέλλον, μια απόφαση σε ένα κρίσιμο ζήτημα: τι Ελλάδα θέλουμε;». Αναφερόμενος στα ζητήματα της ΚΑΠ ο κ. Σαμαράς έκανε λόγο για την ανάγκη «γενναίας αύξησης του προϋπολογισμού της ΚΑΠ», σημειώνοντας ότι «δεν θέλουμε απλά ένα σχέδιο παρέμβασης και στήριξης. Θέλουμε ένα μοντέλο που να εμπνέει. Πυξίδα θέλουμε!», ενώ αναφερόμενος στα καθ’ημάς πρόσθεσε: «ότι είναι καιρός να αφήσουμε τις βολικές δικαιολογίες, ότι για όλα μας φταίει η ΚΑΠ».

Ο Κεντρικός Εισηγητής του Συνεδρίου Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Tροφίμων κ. Λευτέρης Αυγενάκης υπογράμμισε πως «στο δίλλημα μεταξύ πράσινης μετάβασης και επισιτιστικής ασφάλειας, η απάντηση είναι ισορροπία. Ισορροπία μεταξύ περιβάλλοντος και αγροτικής ανάπτυξης. Γιατί ναι, η πράσινη μετάβαση πρέπει να συντελεστεί. Αλλά με έναν τρόπο βιώσιμο και ορθό χωρίς να τίθεται εν αμφιβόλω ούτε η επισιτιστική ασφάλεια αλλά ούτε και η βιωσιμότητα των αγροτών μας. Δεν θα αφήσουμε το ‘πρασίνισμα’ του αγροτικού τομέα να γίνει εις βάρος τους».

Κηρύσσοντας την έναρξη του Συνεδρίου, ο Πρόεδρος της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ Καθηγητής κ. Χρήστος Αυγουλάς, τόνισε ότι «το ζητούμενο είναι πώς θα συνδιαμορφώσουμε μία μελλοντική ΚΑΠ η οποία θα είναι σε θέση να απαντά στις ιδιαίτερα κρίσιμες προκλήσεις βιωσιμότητας που αντιμετωπίζει η ελληνική και η ευρωπαϊκή γεωργία σε ένα πλαίσιο όπου οι οικονομικοί, οι περιβαλλοντικοί και οι κοινωνικοί στόχοι που σχετίζονται με τη γεωργική δραστηριότητα θα συμβαδίζουν αρμονικά και δεν θα αντιπαρατίθενται», ενώ στο πλαίσιο της εισήγησής της κατά την Ολομέλεια Έναρξης του Συνεδρίου, η Διευθύνουσα Σύμβουλος της NEUROPUBLIC κ. Ρόζα Γαργαλάκου αναφέρθηκε στο κορυφαίας σημασίας για την ελληνική και ευρωπαϊκή γεωργία, συγχρηματοδοτούμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης, έργο του Ψηφιακού Μετασχηματισμού του Γεωργικού Τομέα, το οποίο πολύ πρόσφατα ξεκίνησε να υλοποιεί η Εταιρεία ως ανάδοχος. Όπως χαρακτηριστικά τόνισε, το έργο αυτό «αποτελεί την πιο σημαντική προσπάθεια σύνδεσης της επιστημονικής γνώσης και της τεχνολογίας με τις καλλιεργητικές πρακτικές, με πολλαπλά οφέλη για τους Έλληνες αγρότες. Η δημιουργία αυτής της εθνικής υποδομής δεν αποτελεί παρά το πρώτο, μεγάλο βήμα προς την κατεύθυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της ελληνικής γεωργίας».

Την Ολομέλεια Έναρξης του Συνεδρίου, την οποία συντόνισε ο Γιώργος Λυκουρέντζος, δημοσιογράφος στο Real Group, χαιρέτησαν η Όλγα Γεροβασίλη, Βουλευτής Άρτας, ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. και Δ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, ο Δημήτρης Μάντζος, Βουλευτής Επικρατείας, Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος Κ.Ο, ΠΑΣΟΚ-KIΝΑΛ, ο Αλέξης Χαρίτσης, Πρόεδρος, ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, Βουλευτής Μεσσηνίας, ο Εμμανουήλ Φράγκος, Ευρωβουλευτής της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΥΣΗΣ, μέλος της Ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, ο Δημήτρης Πτωχός, Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, ο Αθανάσιος Βασιλόπουλος, Δήμαρχος Καλαμάτας, ο Jaime Lillo López, Εκτελεστικός Διευθυντής, Διεθνές Συμβούλιο Ελαιοκομίας (IOC), ο Leonardo Pofferi, Αντιπρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Αγροτικών Συνεταιρισμών της ΕΕ (COGECA) και ο Γιώργος Κατσούλης, Πρόεδρος του ΣΑΣΟΕΕ.

Εκτενείς συζητήσεις και ένας πλούτος τοποθετήσεων και προτάσεων πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο των τεσσάρων θεματικών εργαστηρίων του Συνεδρίου επάνω σε κρίσιμα ζητήματα όπως το μέλλον των άμεσων ενισχύσεων, οι κλιματικές και γεωπολιτικές προκλήσεις, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ελαιοκομικός τομέας και η ανανέωση των γενεών στη γεωργία. Στο πλαίσιο των θεματικών εργαστηρίων, πραγματοποίησαν εισηγήσεις, μεταξύ άλλων, ο Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Διονύσης Σταμενίτης, ο Πρόεδρος της Italia Olivicola και Αντιπρόεδρος της CIA – Agricoltori Italiani Gennaro Sicolo, ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Νέων Αγροτών (CEJA) Matteo Pagliarani, ο Πρόεδρος της FARM EUROPE Yves Madre, ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Νέων Αγροτών (ΠΕΝΑ) Νίκος Παυλονάσιος, ο Πρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας Μενέλαος Γαρδικιώτης, ο Ανώτερος Οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας Γιάννης Μπαφές, ο Επικεφαλής της Μονάδας Αροτραίων Καλλιεργειών & Ελαιόλαδου της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Koen Dillen, ο Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Σπυρίδων Κίντζιος, ο Γενικός Διευθυντής Αγροτικής Τραπεζικής της Τράπεζας Πειραιώς Αλκιβιάδης Αλεξάνδρου κ.α.

Η Ολομέλεια Λήξης του 10ου Συνεδρίου φιλοξένησε, για πρώτη φορά στον δημόσιο διάλογο, μία στοχευμένη ζωντανή συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων με υποψήφιους Ευρωβουλευτές επάνω στα αγροτικά ζητήματα και ειδικότερα επάνω στο κεντρικό θέμα του Συνεδρίου «Ποια ΚΑΠ θέλουμε σε Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση;». Καλεσμένοι από όλο το πολιτικό φάσμα έδωσαν τη δική τους οπτική για τα κρίσιμα ζητήματα του πρωτογενούς τομέα. Συγκεκριμένα, από το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, τον «παρών» έδωσε ο Ευρωβουλευτής & πρώην Υπουργός, Μανώλης Κεφαλογιάννης, από τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ, η Υπεύθυνη Αγροτικού Τομέα, Κεντρική Επιτροπή ΣΥΡΙΖΑ- Π.Σ. & πρώην Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Ολυμπία Τελιγιορίδου, από το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών, Γραμματέας Τομέα Περιβάλλοντος, Παναγιώτης Δημόπουλος, από την Ελληνική Λύση, ο Ευρωβουλευτής, Ομάδα των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών, Εμμανουήλ Φράγκος, από τη ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, ο Ομότιμος Καθηγητής, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών & πρώην Γενικός Γραμματέας ΥΠΑΑ& Τ, Χαράλαμπος Κασίμης, και από το ΚΟΣΜΟΣ, ο Ευρωβουλευτής, Ομάδα των Πρασίνων/ Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία & Γενικός Γραμματέας, Πέτρος Κόκκαλης. Ο συντονισμός της συζήτησης έγινε από τους κ.κ. Θέμη Κανελλόπουλο, δημοσιογράφο στο Best TV και Γιώργο Λυκουρέντζο, δημοσιογράφο στο Real Group.

Τέλος, την παραμονή του Συνεδρίου, Πέμπτη 25 Απριλίου, η Διευθύνουσα Σύμβουλος της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ κ. Έλλη Τσιφόρου παρουσίασε τα αποτελέσματα της νέας πανελλαδικής έρευνας – μελέτης της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, με θέμα «Προκλήσεις και προϋποθέσεις για τη βιώσιμη μετάβαση βασικών παραγωγικών τομέων της ελληνικής γεωργίας», η οποία πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την ΚΑΠΑ Research. Τα αποτελέσματα της έρευνας ανέδειξαν έναν πλούτο συμπερασμάτων σε σχέση με την οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική βιωσιμότητα των μεμονωμένων γεωργικών εκμεταλλεύσεων και των συλλογικών σχημάτων. Ιδιαίτερο προβληματισμό προκάλεσε η κατά 63% αρνητική απάντηση των μεμονωμένων γεωργών στο ερώτημα εάν θα ενθάρρυναν το παιδί τους να ακολουθήσει το επάγγελμα. Ταυτόχρονα, όμως, ελπιδοφόρα είναι τα μηνύματα που έρχονται από την πλευρά του συνεργατισμού, καθώς 90% των ερωτηθέντων θα ενθάρρυναν έναν νέο γεωργό να ενταχθεί σε συλλογικό σχήμα. Επιπλέον, η κ. Τσιφόρου αναφέρθηκε σε διαχρονικές τάσεις που προκύπτουν από τα στοιχεία της μελέτης και προκαλούν προβληματισμό όσον αφορά στη μείωση των εκτάσεων, των οικονομικών μεγεθών και της απασχόλησης στους τομείς οπωροκηπευτικών, σιτηρών, αμπελοκομίας, ελαιοκομίας και γάλακτος, ενώ παρουσίασε την «ακτινογραφία» των βασικών οικονομικών μεγεθών και του εμπορικού ισοζυγίου της Ελληνικής Γεωργίας για το έτος 2023.

Παράλληλα με την παρουσίαση της έρευνας – μελέτης πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του έργου 10 Επιχειρησιακών Ομάδων Καινοτομίας τις οποίες συντονίζουν ή στις οποίες συμμετέχουν ως διαμεσολαβητές καινοτομίας η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ και η NEUROPUBLIC, με τοποθετήσεις από εκπροσώπους της ακαδημαϊκής/ερευνητικής κοινότητας, των Αγροτικών Συνεταιρισμών και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.

Το 10ο Πανελλήνιο Συνέδριο για την Ανάπτυξη της Ελληνικής Γεωργίας διοργανώθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος CAP4Food, το οποίο υλοποιεί η GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ κατά το διάστημα 2023-2024 με την υποστήριξη της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας της Ευρωπαϊκής και πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, του Δήμου Καλαμάτας και του Επιμελητηρίου Μεσσηνίας.