Οι αρχές της Δυτικής Αυστραλίας συνεχίζουν να αναζητούν μια μικροσκοπική ραδιενεργή κάψουλα η οποία πιστεύεται ότι έπεσε από φορτηγό που τη μετέφερε από ορυχείο της μεταλλευτικής εταιρείας Rio Tinto σε εγκατάσταση αποθήκευσης στο Περθ. Η μικροσκοπική κάψουλα ήταν εξάρτημα συσκευής πυρηνικής πυκνομετρίας που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της πυκνότητας του μεταλλεύματος στο ορυχείο σιδήρου Γκουντάι-Ντάρι.
Η εταιρεία δήλωσε τη Δευτέρα (30/1) ότι υποστηρίζει τις προσπάθειες της πολιτειακής κυβέρνησης να εντοπίσει την κάψουλα, η οποία περιέχει καίσιο-137, μια εξαιρετικά ραδιενεργή ουσία που χρησιμοποιείται στον εξοπλισμό εξόρυξης. Η Rio Tinto είπε επίσης ότι έχει ελέγξει όλους τους δρόμους γύρω από την περιοχή του ορυχείου Γκουντάι-Ντάρι, στο απομακρυσμένο βόρειο τμήμα της Δυτικής Αυστραλίας όπου εντοπίστηκε η κάψουλα πριν την παραλάβει ένας εργολάβος για να την μεταφέρει στο Περθ. Οι Αρχές πιστεύουν ότι η κάψουλα, η οποία εκπέμπει ακτίνες γάμμα και βήτα, έπεσε από το φορτηγό που κινείτο κατά μήκος ενός τμήματος του Great Northern Highway μήκους 1.400 χιλιομέτρων. Λόγω του μικροσκοπικού μεγέθους της κάψουλας και των τεράστιων αποστάσεων, οι αρχές προειδοποιούν ότι οι πιθανότητες να βρεθεί είναι ελάχιστες. Επιπλέον, υπάρχουν φόβοι ότι μπορεί να έχει ήδη μεταφερθεί μακρύτερα από τη ζώνη αναζήτησης.
Πώς χάθηκε η κάψουλα
Οι πολιτειακές αρχές σήμαναν συναγερμό την Παρασκευή (27/1), προειδοποιώντας τους κατοίκους για την παρουσία διαρροής ραδιενεργού υλικού σε ένα νότιο τμήμα της πολιτείας, συμπεριλαμβανομένων των βορειοανατολικών προαστίων του Περθ, της πρωτεύουσας της πολιτείας, όπου ζουν περίπου 2 εκατομμύρια άνθρωποι.
Σύμφωνα με τις Αρχές, η ασημένια κάψουλα, που έχει διάμετρο 6 χιλιοστών και μήκος 8 χιλιοστών, τοποθετήθηκε μέσα σε ένα πακέτο στις 10 Ιανουαρίου. Στις 12 Ιανουαρίου, ένας εργολάβος παρέλαβε το πακέτο από το ορυχείο Γκουντάι-Ντάρι της Rio Tinto και το μετέφερε στο Περθ στις 16 Ιανουαρίου. Όταν το φορτίο ανοίχτηκε για επιθεώρηση στις 25 Ιανουαρίου διαπιστώθηκε ότι η κάψουλα έλειπε.
«Κατά το άνοιγμα της συσκευασίας, διαπιστώθηκε ότι το όργανο μέτρησης είχε σπάσει, ενώ έλειπαν όλες οι βίδες του», δήλωσε το Τμήμα Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Έκτακτης Ανάγκης (DFES).
Οι Αρχές εκτιμούν ότι οι βίδες ξεβιθώθηκαν από τους κραδασμούς του κινούμενου φορτηγού.
Πόσο επικίνδυνη είναι;
Οι ειδικοί έχουν προειδοποιήσει ότι το καίσιο-137 μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα, οξύ σύνδρομο ακτινοβολίας και δυνητικά θανατηφόρο καρκίνο ειδικά σε όσους εκτίθενται εν αγνοία τους για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Η Radiation Services WA, μια εταιρεία που παρέχει συμβουλές ακτινοπροστασίας, ανέφερε ότι η ακτινοβολία που εκπέμπει η κάψουλα αντιστοιχεί σε περίπου 17 ακτινογραφίες θώρακος την ώρα.
Ο Ιβάν Κέμπσον, αναπληρωτής καθηγητής Βιοφυσικής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας δήλωσε ότι το χειρότερο σενάριο θα ήταν να βρει και να πάρει την κάψουλα ένα παιδί.
«Αυτό είναι σπάνιο, αλλά θα μπορούσε να συμβεί και έχει ξανασυμβεί», δήλωσε. «Υπήρξαν κάποιες περιπτώσεις ανθρώπων στο παρελθόν που βρήκαν παρόμοια αντικείμενα και νόσησαν με οξύ σύνδρομο ακτινοβολίας, αλλά ήταν πολύ ισχυρότερα από την κάψουλα που χάθηκε», είπε ο Κέμπσον.
«Όλοι μας είμαστε εκτεθειμένοι σε ένα σταθερό επίπεδο ακτινοβολίας από τα πράγματα γύρω μας και τα τρόφιμα που τρώμε, αλλά η πρωταρχική ανησυχία τώρα είναι ο πιθανός αντίκτυπος στην υγεία του ατόμου που θα βρει την κάψουλα», τόνισε.
Πόσο σπάνιο είναι να χαθεί μια ραδιενεργή συσκευή;
Το περιστατικό προκάλεσε σοκ στους εμπειρογνώμονες, οι οποίοι δήλωσαν ότι ο χειρισμός ραδιενεργών υλικών όπως το καίσιο-137 ρυθμίζεται σε μεγάλο βαθμό με αυστηρά πρωτόκολλα για τη μεταφορά, την αποθήκευση και τη διάθεσή τους. Η Rio Tinto δήλωσε ότι μεταφέρει και αποθηκεύει τακτικά επικίνδυνα υλικά στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της και προσλαμβάνει ειδικούς εργολάβους για το χειρισμό ραδιενεργών υλικών. Η Radiation Services WA αναφέρει ότι οι ραδιενεργές ουσίες μεταφέρονται σε όλη τη Δυτική Αυστραλία σε καθημερινή βάση χωρίς κανένα πρόβλημα.
Τι συμβαίνει με την αναζήτηση;
Οι αρχές αναζητούν την κάψουλα με εξειδικευμένο εξοπλισμό ανίχνευσης ακτινοβολίας που είναι τοποθετημένος σε οχήματα έρευνας, τα οποία κινούνται αργά πάνω και κάτω στον αυτοκινητόδρομο και προς τις δύο κατευθύνσεις με ταχύτητα 50 χιλιομέτρων την ώρα.
«Θα χρειαστούν περίπου πέντε ημέρες για να διανύσουμε την αρχική διαδρομή», ανέφερε το Τμήμα Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Έκτακτης Ανάγκης σε ανακοίνωσή του τη Δευτέρα.
Τι θα γίνει αν δεν βρεθεί;
Το καίσιο-137 έχει χρόνο ημιζωής περίπου 30 χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι μετά από τρεις δεκαετίες, η ραδιενέργεια της κάψουλας θα έχει μειωθεί στο μισό και μετά από 60 χρόνια θα μειωθεί ξανά στο μισό. Με αυτόν τον ρυθμό, η κάψουλα θα μπορούσε να είναι ραδιενεργή για τα επόμενα 300 χρόνια.
«Το καίσιο-137 είναι κανονικά μια σφραγισμένη πηγή – που σημαίνει ότι, αν δεν σπάσει, δεν θα μολύνει το έδαφος ή το περιβάλλον. Αν η κάψουλα δεν βρεθεί ποτέ, δεν θα μολύνει ούτε θα μεταφέρει ραδιενέργεια στο περιβάλλον έδαφος», εξήγησε ο Πραντίπ Ντεμπ, λέκτορας και υπεύθυνος ακτινοπροστασίας στο Πανεπιστήμιο RMIT της Μελβούρνης.
ΠΗΓΗ: CNN
