Του Ανδρέα Παραδεισόπουλου*
Ακούσαμε πρόσφατα με το πιο επίσημο και κατηγορηματικό τρόπο τον Γ.Γ του υπουργείου Oικονομικών να θεωρεί ότι μεγάλο εμπόδιο για την ανάπτυξη αποτελεί ο υψηλός κατώτατος μισθός στην Ελλάδα παρόλο που έχει μειωθεί κατά 22% έως 32% στους νέους.
Ο κ. Μέργος ήταν σαφής μίλησε για ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα και τη συνέδεσε με το μοναδιαίο εργατικό κόστος. Έφερε και πολλά παραδείγματα χωρών του ΟΟΣΑ. Με αυτό το τρόπο θέλησε να στηρίξει τα επιχειρήματα της ομιλίας του για την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας. Μια που αναφέρθηκε όμως στον ΟΟΣΑ και τις χώρες του ας δούμε πως προσδιορίζει ο ίδιος οργανισμός την Ανταγωνιστικότητα το 1992.
“Ανταγωνιστικότητα είναι ο βαθμός στον οποίο ένα κράτος μπορεί, υπό συνθήκες ελεύθερης και δίκαιης αγοράς, να προσφέρει αγαθά και υπηρεσίες που πληρούν τα κριτήρια των διεθνών αγορών, διατηρώντας και αυξάνοντας ταυτόχρονα τα πραγματικά εισοδήματα των ανθρώπων μακροχρόνια.”
Αλήθεια σύγκρινε άραγε και την Ελλάδα με την Γερμανία ή τη Γαλλία; Σύμφωνα με τα παραδείγματα του καθώς ο κατώτατος μισθός εκεί είναι πολύ μεγαλύτερος πλέον από την Ελλάδα, θα έπρεπε να έχουν μεγάλη ύφεση και σχεδόν καμία παραγωγική επένδυση. Πράγμα που όλοι γνωρίζουμε πως δεν ισχύει. Δεν ισχύει γιατί απλούστατα το τι λαμβάνει ο εργαζόμενος δεν ενδιαφέρει καθόλου την όποια επιχείρηση. Αυτό που την ενδιαφέρει είναι τι του κοστίζει και πόσο παραγωγικός είναι. Είναι χαρακτηριστικό ότι χώρες με υψηλό κόστος εργασίας παρουσιάζουν υψηλή παραγωγικότητα όπως η Νορβηγία, η Γερμανία, το Βέλγιο και οι ΗΠΑ ενώ χώρες με χαμηλό κόστος εργασίας παρουσιάζουν χαμηλή παραγωγικότητα, όπως οι Πολωνία, η Εσθονία, η Λιθουανία και η Ουγγαρία. Αλλά ας αφήσουμε το θέμα της παραγωγικότητας στην άκρη καθώς και οι ίδιες οι επιχειρήσεις έχουν μερική ευθύνη σε αυτό και ας ασχοληθούμε με το κόστος του εργαζόμενου.
Όταν κάθε εργαζόμενος κοστίζει περισσότερο από 50% από όσα λαμβάνει καθαρά σαν αμοιβή και που με αυτά προσπαθεί να ζήσει (χωρίς να αφαιρέσουμε την εφορία), το πρόβλημα είναι αν θα μειωθεί ο κατώτατος μισθός από τα 570 στα 520;
Ας δούμε ένα παράδειγμα, ένας εργαζόμενος στο ΙΚΑ με μεικτό μισθό 1000 ευρώ μηνιαίως. Η εργατική εισφορά στο ταμείο είναι 16,5% δηλαδή 165 ευρώ. Αυτό σημαίνει καθαρή αμοιβή 835 ευρώ για να ζήσει ο ίδιος και η οικογένεια του (χωρίς να υπολογίζουμε τους τυχόν φόρους αφού κάθε χρόνο έχουμε και αλλαγή συστήματος). Στα 1000 ευρώ μεικτά η επιχείρηση καταβάλει 28,56% εργοδοτικές εισφορές δηλαδή 285,60 ευρώ. Συμπέρασμα ένας εργαζόμενος που παίρνει 835 ευρώ καθαρά κοστίζει τελικά στην εταιρεία του 1285,60 δηλαδή 450 ευρώ παραπάνω (ή 54% περισσότερα) από όσα αμείβεται πραγματικά. Με λίγα λόγια και ο εργαζόμενος πεινάει (άρα με τι ηθικό και κίνητρα να είναι παραγωγικός) και η εταιρεία πληρώνει υπερβολικά για τις υπηρεσίες του.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μελέτη του 2009 (προ κρίσης) έδειχνε ότι μπορεί οι καθαρές αποδοχές των Ελλήνων εργαζομένων να είναι στο 60% του μέσου όρου στην ΕΕ, αλλά όσο αναφορά το μέσο κόστος ανά εργαζομένου, αυτό είναι στο 94% του μέσου εργαζομένου στην ΕΕ. Γιατί ενώ το μέσο κόστος ανά εργαζομένου στην Ελλάδα είναι στο 94% της ΕΕ, ο μέσος Έλληνας εισπράττει μόνο το 60%; Διότι η διαφορά πάει στο ΙΚΑ.
Οπότε κ. Γενικέ Γραμματέα για το μη μισθολογικό κόστος με τις υπερβολικές εισφορές για την κοινωνική ασφάλιση, που τελικά ούτε κοινωνική είναι και ούτε ασφάλιση πλέον προσφέρει ούτε κουβέντα να γίνεται. Για την χρεωκοπία όλων των ταμείων παρά τις υπερβολικά μεγάλες εισφορές τόσων ετών δεν πρέπει να λάβουμε μέτρα ούτε να αναφέρουμε ως πρόβλημα ανταγωνιστικότητας κ. Μέργο;
Φυσικά και όχι, αφού οι φίλοι μας οι διοικητές αυτών των ταμείων επί τόσα χρόνια ασκούσαν χρηστή και ωφέλιμη διοίκηση. Αυτά τα λαμπρά μυαλά, αυτοί οι αετοί, οι managers που έβρισκαν για όφελος των ασφαλισμένων ότι πιο σύγχρονο χρηματοοικονομικό εργαλείο (πχ δομημένα ομόλογα) υπήρχε, για να μεγαλώσουν την περιουσία των ταμείων που διαχειριζόταν.
Και τα κατάφεραν δεν άφησαν μία, ή μάλλον ότι άφησαν, κανόνισε η Τράπεζα της Ελλάδος να επενδυθεί στα ομόλογα του δημοσίου και αυτό με τη σειρά του να κάνει χαρακίρι 70%.
Εμένα λοιπόν με πείσατε κ. καθηγητά Μέργο με τα σοβαρά επιχειρήματα σας. Το πρόβλημα της ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της χώρας θα λυθεί με τη μείωση του κατώτατου μισθού. Θα παραδεχθώ ότι είσαστε πάντως τρομερά άτυχος, την επόμενη ημέρα της ομιλίας σας βγήκε ο Πρόεδρος Ομπάμα και μιλώντας για την προσπάθεια για οικονομική ανάπτυξη ανήγγειλε την αύξηση του κατώτατου μισθού στις ΗΠΑ- αλλά τι να ξέρουν και αυτοί οι καπιταλιστές Αμερικάνοι.
* Ο Ανδρέας Παραδεισόπουλος (ΜΒΑ Kingston University) είναι Πιστοποιημένος Αναλυτής Μετοχών & Αγοράς με πολυετή εμπειρία Ελληνικών και Διεθνών αγορών
