Γράφει ο Πάνος Ν. Αβραμόπουλος*
Τετάρτη 31 Αυγούστου, ανήμερα του εορτασμού της Αγίας Ζώνης στην Κυψέλη:
Σαν ένα μικρό ορθόδοξο στολίδι δεσπόζει στην περιοχή της Κυψέλης, η μικρή εκκλησία της Αγίας Ζώνης, δίπλα ακριβώς από τον μεγαλόπρεπο ναό που φέρει το ίδιο όνομα. Η εκκλησία βρίσκεται στον πεζόδρομο της Αγίας Ζώνης, από τον οποίο έχει ονοματοδοτηθεί ευρύτερα η συνοικία. Τον ναΐσκο έχτισε το διάστημα 1843 – 1857 ο ρώσος πρέσβης στην Ελλάδα Αλέξανδρος Πέτρου Οζερώφ, από κοινού με την σύζυγό του Όλγα, προκειμένου να αποτελέσει εκκλησία της οικογένειάς του.
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Αλέξανδρος Οζερώφ επέλεξε χωροταξικά αυτή την περιοχή για να κτίσει την εκκλησία, διότι του είχε συμβεί εκεί ένα μικρό θαύμα, το οποίο τον υπεκίνησε για λόγους ευλάβειας, να οικοδομήσει τον ναΐσκο. Συγκεκριμένα, καθώς περνούσε έφιππος από την περιοχή στην οποία υφίστατο τα προηγούμενα χρόνια εκκλησάκι, το οποίο ισοπεδώθηκε στις μάχες του 1821-1827, χτύπησε σε κάτι χαλάσματα και, πέφτοντας από το άλογό του, αντίκρυσε σε παρακείμενο βράχο λαξευμένη μια εικόνα της Παναγίας βρεφοκρατούσας, η οποία φορούσε ζώνη με δυο αγγέλους που εδέοντο.
Την οικοδόμηση του ναού είχε επιμεληθεί ένας έμπειρος ρώσος ιερωμένος, ο οποίος είχε επιμεληθεί και την αναστήλωση της ρώσικης εκκλησίας επί της οδού Φιλελλήνων, ο Αντονίν Καπούστιν. Σε ότι αφορά την αρχιτεκτονική του τεχνοτροπία, ο ναΐσκος είναι σταυροειδής με τρούλο. Έχει ένα πανέμορφο υψηλής αισθητικής τέμπλο, των οποίων την αγιογραφία στις τέσσερις εικόνες του, είχε φιλοτεχνήσει τον 19-ο αιώνα, ο μοναχός Γεννάδιος Παπαδόπουλος – είχε πραγματώσει λαμπρές σπουδές ζωγραφικής στην Μόσχα και το Άγιο Όρος και από το 1850 μόναζε στην Μονή Πετράκη – ο οποίος ανέπτυξε στενούς δεσμούς με την οικογένεια του κτήτορα πρέσβη Οζερώφ και ανέλαβε κατά επιθυμία της εφημέριος του ναού, μέχρι τον θάνατό του στα 1864, οπότε και ετάφη ο μοναχός στον αύλειο χώρο της εκκλησίας.
Παραπλεύρως του μικρού ιστορικού ναού της Αγίας Ζώνης, ευρίσκεται ο μεταγενέστερος ναός της Αγίας Ζώνης, που με την λαμπρότητα και την περικαλλή κατασκευή του, ξεχωρίζει στην ευρύτερη περιοχή. Αποπερατώθηκε το 1927 και είναι επενδυμένος αισθητικά με σπουδαίες τοιχογραφίες και ξακουστά γλυπτά. Ακόμα παράπλευρα στον μικρό ναό της Αγίας Ζώνης, ευρίσκεται ενεπίγραφος μαρμάρινος τάφος, με το επίγραμμα «Αλέξανδρος Οζερώφ, πρέσβης Ρωσίας 1843, συλλέξας απέθετο οστά Ελλήνων ηρώων μαχητών 1821-1829 πεσόντων εις μάχας εν Γαλατσίω Αττικής υπέρ πίστεως και πατρίδος».
Η μικρή Αγία Ζώνη εορτάζει κάθε χρόνο στις 2 Ιουλίου και ο μεγάλος ομώνυμος ναός στις 31 Αυγούστου. Αναμφίβολα η μικρή Αγία Ζώνη με το ιστορικό της κλέος και τα ευλαβή χαρακτηριστικά της, αποτελεί ένα από τα σημαντικά ορθόδοξα-πολιτισμικά μνημεία της Αθήνας μας.
*Ο συγγραφέας Πάνος Ν. Αβραμόπουλος είναι M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.
