Γράφει ο Γιάννης Κουτρουμπής
Μετά το τέλος της προεκλογικής περιόδου και έως τον Νοέμβριο θα αρχίσουν να κάνουν την εμφάνιση τους οι ρυθμίσεις του νέου μνημονίου, οι οποίες θα πρέπει να εφαρμοστούν στο σύνολο τους μέχρι το τέλος του χρόνου με πολύ λίγες μεταρρυθμίσεις να μεταβαίνουν στα επόμενα χρόνια. Μία από τις αλλαγές είναι και το άνοιγμα όλων των κλειστών επαγγελμάτων και επακόλουθα οι αγρότες πλέον θα μπορούν να μεταποιούν και να εμπορεύονται τα προϊόντα τους.
Αναλυτικότερα, περίπου 500.000 γεωργοί και κτηνοτρόφοι έχουν τη δυνατότητα στις αγροτικές τους εκτάσεις να αναπτύξουν κι άλλες δραστηριότητες, όπως μικρές μονάδες μεταποίησης των προϊόντων που παράγουν και στη συνέχεια να τα πουλάνε απευθείας στους καταναλωτές.
Στην οικοτεχνική τους δραστηριότητα, οι επαγγελματίες αγρότες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ως πρώτη ύλη γεωργικά προϊόντα με ανώτατο όριο το σύνολο της παραγωγής τους ή, κατ’ εξαίρεση και σε μικρές ποσότητες, προϊόντα που παράγονται στα όρια της αγροτικής τους εκμετάλλευσης ή του κτήματος της αγροτικής κατοικίας αλλά δεν είναι δηλωμένα στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης ενισχύσεων (ΟΣΔΕ). Όσοι συμμετάσχουν σε συνεταιρισμούς έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν στην οικοτεχνική τους δραστηριότητα το μέρος της παραγωγής τους που δεν διαθέτουν στον συνεταιρισμό.
Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι διατηρούν την επαγγελματική τους ιδιότητα του αγρότη ως κύριο επάγγελμα με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς τη φορολόγηση και ασφάλισή τους και εξασφαλίζουν εναλλακτικούς τρόπους συμπλήρωσης του εισοδήματός τους, διαθέτοντας τη μεταποιημένη παραγωγή τους στους καταναλωτές, χωρίς τη μεσολάβηση τρίτων και σε ανταγωνιστικές τιμές.
Επιδίωξη της ηγεσίας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης είναι να δοθεί η δυνατότητα σε μικρούς κυρίως παραγωγούς να διατηρήσουν τοπικές παραδοσιακές συνταγές μεταποίησης αγροτικών προϊόντων, αλλά και να ενισχυθούν οι αγροτουριστικές δραστηριότητες και οι συνέργειες μεταξύ παραγωγών. Η διάθεση των προϊόντων μπορεί να γίνεται σε τοπικές αγορές, καθώς και σε επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου και μαζικής εστίασης. Η οικοτεχνική παρασκευή αφορά:
• Προϊόντα δημητριακών, ιδίως απλά αρτοσκευάσματα (π.χ. παξιμάδια κ.τ.λ) και ζυμαρικά με κύριο συστατικό το αλεύρι δημητριακών (π.χ. τραχανάς, χυλοπίτες κ.τ.λ).
• Προϊόντα φυτικής προέλευσης με γλυκαντικές ύλες, ιδίως γλυκά κουταλιού, μαρμελάδες, κομπόστες, ζελέ φρούτων, παστέλια με ξηρούς καρπούς.
• Προϊόντα με παρθένο ελαιόλαδο και διάφορα αρωματικά φυτά, μπαχαρικά, αιθέρια έλαια, χυμούς φρούτων κ.ά. τρόφιμα σε συσκευασία έως δύο (2) λίτρων.
• Προϊόντα διατηρημένα με αλάτι, ξίδι και λάδι, ιδίως επιτραπέζιες ελιές και προϊόντα ελιάς, αλείμματα, τουρσιά, σάλτσες.
• Προϊόντα διατηρημένα με ξήρανση, τρόφιμα φυτικής προέλευσης, ιδίως φρούτα και λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια, αρωματικά φυτά.
• Προϊόντα με μέλι και ξηρούς καρπούς, αποξηραμένα φρούτα, μαστίχα, κρόκο κ.ά. τρόφιμα.
• Γαλακτοκομικά προϊόντα.
Μάλιστα, στο προσεχές διάστημα αναμένονται χρηματοδοτικά προγράμματα στον τομέα μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων.
Ενδεικτικά, το κόστος του εξοπλισμού για μικρές μονάδες παραγωγής μαρμελάδας ή παραδοσιακών γλυκών του κουταλιού ανέρχεται περίπου σε 30.000 έως 70.000 ευρώ και ενδεικτικά περιλαμβάνει βραστήρα, αντλίες, γεμιστικό βάζων, κλειστικό περιεκτών, μικρό ψυγείο ή καταψύκτη για τα χρησιμοποιούμενα φρούτα, όργανα μέτρησης (Brix).
Το κόστος του εξοπλισμού μιας μικρής μονάδας παραγωγής χωριάτικων λουκάνικων ανέρχεται σε 20.000 έως 60.000 ευρώ και ενδεικτικά περιλαμβάνει μηχανή άλεσης του κρέατος, ζυμωτήριο, μικρό ψυγείο, μηχανή ενθήκευσης του αλεσμένου κρέατος, ωριμαντήριο.
Για να αποκτήσει κάποιος τη δυνατότητα μεταποίησης και εμπορίας των δικών του προϊόντων είναι η εγγραφή στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Οικοτεχνίας (ΚΗΜΟ), μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης (www.minagric.gr).
Τα βασικά δικαιολογητικά είναι βεβαίωση από τα Τμήματα Αγροτικής Ανάπτυξης ότι ο ενδιαφερόμενος είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης και αντίγραφο Δήλωσης Καλλιέργειας του ΟΣΔΕ, του ίδιου έτους με το έτος υποβολής της αίτησης εγγραφής στο ΚΗΜΟ.
Εν κατακλείδι, αυτή η ρύθμιση δεν είναι αρνητική για τους μικρούς αγρότες, διότι πλέον θα μπορούν να προσθέσουν άλλη μία λειτουργία πέρα από την παραγωγή των προϊόντων τους, ενώ φαίνεται ότι με αυτόν τον τρόπο σταδιακά θα σταματήσουν να υπάρχουν μεσάζοντες που παίρνουν τα προϊόντα για να τα πουλήσουν και διαθέτουν ένα πολύ μικρό ποσό στους παραγωγούς.