Η ακρίβεια εκτίναξε τον αριθμό των νοικοκυριών που αύξησε τις δαπάνες του για βασικά αγαθά, όπως προκύπτει από την ετήσια έρευνα του Ινστιτούτου της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ) για το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης το 2021.
Συγκεκριμένα:
- το 65,1% των νοικοκυριών αύξησε τις δαπάνες του για λογαριασμούς σπιτιού (20% το αντίστοιχο ποσοστό το 2020)
- το 52,8% για είδη διατροφής (26,2% το 2020)
- το 51,9% για θέρμανση (12,9% το 2020)
- το 34,7% για υγεία και φάρμακα (26% το 2020)
Αξίζει να επισημανθεί πως οι αυξήσεις των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας αποτελούν για 1 στα 2 νοικοκυριά την κατηγορία με τη μεγαλύτερη αρνητική επίδραση στο εισόδημά τους.
Στο μεταξύ, είναι ιδιαίτερα αρνητικές οι προσδοκίες των νοικοκυριών για το 2022, κυρίως λόγω των επιπτώσεων της ακρίβειας. Ειδικότερα, περίπου 1 στα 2 νοικοκυριά (45,1%) εκτιμά ότι θα χειροτερέψει η οικονομική του κατάσταση, μόλις το 13,6% αναμένει βελτίωση και το 36,7% θεωρεί πως θα παραμείνει ίδια.
Ευρήματα
Επιπρόσθετα, στα βασικά συμπεράσματα της έρευνας συμπεριλαμβάνονται τα εξής:
Μειώθηκαν τα νοικοκυριά που ανήκουν στη χαμηλότερη εισοδηματική κατηγορία (με ετήσιο εισόδημα έως 10.000€) κατά 7,5 μονάδες, από 25,1% που ήταν το 2020, σε 17,5% το 2021.
Ωστόσο, διευρύνθηκε η εισοδηματική ανισότητα μεταξύ των χαμηλών και μεσαίων εισοδηματικά νοικοκυριών έναντι των υψηλών εισοδηματικά νοικοκυριών.
Συγκεκριμένα, το 31,6% των νοικοκυριών με εισόδημα έως 25.000 ευρώ δήλωσε πως το εισόδημά του μειώθηκε το 2021, έναντι μόλις του 6,9% που έκανε λόγο για αύξηση. Στον αντίποδα, το 20% των νοικοκυριών με εισόδημα πάνω από 25.000 εύρω ανέφερε πως το εισόδημά του αυξήθηκε το 2021, έναντι του 11,6% που μίλησε για μείωση. Μόλις 2 στα 10 νοικοκυριά διαβιούν με ετήσιο εισόδημα πάνω από 25.000 ευρώ.
Το μηνιαίο εισόδημα για περισσότερα από 4 στα 10 νοικοκυριά δεν επαρκεί για όλο το μήνα, αλλά για 19 ημέρες (μεσοσταθμικά). Εύρημα που παραμένει σταθερό από το 2019.
Παρά την αποκλιμάκωση του ποσοστού των νοικοκυριών με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία ή/και τα ασφαλιστικά Ταμεία (16,8%) που καταγράφεται για το 2021, περίπου 3 στα 10 νοικοκυριά επεσήμαναν πως δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις αυτές το 2022.
Το 43,1% των νοικοκυριών ανέφερε ως κύρια πηγή εισοδήματος το μισθό, το 43% τη σύνταξη και το 8,5% τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Η έρευνα
Σημειώνεται πως η έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ διεξήχθη (9-17.12.2021), σε συνεργασία με τη MARC, σε πανελλαδικό δείγμα 809 αντιπροσωπευτικά επιλεγμένων νοικοκυριών «υπό συνθήκες πανδημίας, υψηλού πληθωρισμού και πριν από την εκδήλωση των πρόσφατων δυσμενών γεωπολιτικών εξελίξεων, που αναμφίβολα θα έχουν σοβαρές οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις, το βάθος και το εύρος των οποίων δεν είναι δυνατόν ακόμα να εκτιμηθούν», τονίζει το Ινστιτούτο.
