Πριν από λίγες μέρες, ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιβεβαίωσε την πρώτη δοκιμή της Τουρκίας στο αμφιλεγόμενο ρωσικό πυραυλικό αμυντικό σύστημα, ενώ ταυτόχρονα απέρριψε την κριτική από τις Ηνωμένες Πολιτείες, λέγοντας πως στόχος του ήταν ο εκσυγχρονισμός του οπλισμού της Τουρκίας.
«Είναι αλήθεια για τις δοκιμές, έχουν γίνει και θα συνεχιστούν», δήλωσε ο Ερντογάν σε δημοσιογράφους στην Κωνσταντινούπολη, μια εβδομάδα μετά την εμφάνιση αναφορών για τον τουρκικό στρατό που πυροδότησε το σύστημα S-400.
«Πώς δεν μπορούμε να δοκιμάσουμε αυτού του είδους τις δυνατότητες που έχουμε; Φυσικά δεν πρόκειται να συμβουλευτούμε την Αμερική. Δεν πρόκειται να ζητήσουμε άδεια από την Αμερική », πρόσθεσε.
Υπήρχε ελπίδα στην Ουάσινγκτον ότι η Άγκυρα θα την «κρατούσε στο κουτί», αλλά η Τουρκία επέμενε πάντα ότι τα S-400 θα αναπτυχθούν μετά την παράδοσή τους πέρυσι. Το Αμερικανικό Πεντάγωνο καταδίκασε την Παρασκευή τη δοκιμή του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 και προειδοποίησε για «σοβαρές συνέπειες».
Η ρίζα του προβλήματος
Η Ουάσινγκτον λέει ότι η αγορά ρωσικών συστημάτων S-400 από την Άγκυρα θέτει σε κίνδυνο την άμυνα του ΝΑΤΟ και έχει απειλήσει πολλάκις για κυρώσεις. Η Τουρκία αντιμετωπίζει κυρώσεις βάσει του νόμου του 2017 γνωστού ως CAATSA, ο οποίος επιβάλλει κυρώσεις για οποιεσδήποτε «σημαντικές» αγορές όπλων από τη Ρωσία.
Πέρυσι, οι ΗΠΑ ανέστειλαν την Τουρκία από το πρόγραμμα των F-35 λόγω της αγοράς ρωσικών πυραύλων. Τούρκοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα S-400 δεν θα ενσωματωθούν στην αμυντική υποδομή του ΝΑΤΟ.
Ο Ερντογάν πρότεινε επίσης ένα διπλό πρότυπο, λέγοντας ότι μέλος του ΝΑΤΟ και συγκεκριμένα η Ελλάδα χρησιμοποιούσε το πυραυλικό αμυντικό σύστημα S-300. Ρώτησε: «Η Αμερική τους λέει τίποτα;»
Κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Τουρκία νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg επανέλαβε ότι το σύστημα S-400 δεν μπορούσε να ενσωματωθεί στον εξοπλισμό άμυνας και πυραύλων της συμμαχίας.
Ωστόσο, η Άγκυρα κατηγορεί την Ουάσινγκτον ότι δεν πουλούσε τα ανταγωνιστικά πυραυλικά συστήματα Patriot των ΗΠΑ και επεσήμανε τις ανάγκες ασφαλείας της, ενώ δικαιολογούσε την αγορά των ρωσικών S-400. Η Τουρκία υπέγραψε τη συμφωνία S-400 με τη Ρωσία το 2017. Οι παραδόσεις των πρώτων τεσσάρων πυραυλικών μπαταριών, αξίας 2,5 δισ. Δολαρίων, ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2019.
Η Τουρκία δήλωσε αρχικά ότι το S-400 θα λειτουργήσει τον Απρίλιο, αλλά έκτοτε καθυστέρησε την ενεργοποίηση του συστήματος. Οι δοκιμές S-400 έρχονται σε μια ιδιαίτερα τεταμένη στιγμή στις σχέσεις της Τουρκίας με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ – τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Γερμανία – αφού η Άγκυρα επανέλαβε την εξερεύνηση φυσικού αερίου αυτό το μήνα στα ύδατα της Ανατολικής Μεσογείου που αμφισβητείται από την Ελλάδα.
Al Jazeera: Erdogan defends testing Russian S-400, shrugs off US criticism
Απόδοση: Γιάννης Κουτρουμπής