Γράφει ο Γιώργος Ευγενίδης
Πάλι από τους ξένους γίναμε σοφότεροι ως προς το τι θα είναι αυτό το Μνημόνιο, το οποίο η κυβέρνηση θα ψηφίσει το επόμενο διάστημα. Πιο συγκεκριμένα, από τη διαρροή της γερμανικής Handelsblatt μαθαίνουμε, πέρα από τα όσα ήδη γνωρίζουμε, αφενός τη διάρκεια των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων και αφετέρου τις «ουρές» της συμφωνίας για τις ασφαλιστικές εισφορές, τα ειδικά μισθολόγια και τα βραχυχρόνια μισθώματα.
Αυτή η στήλη είναι εδώ και καιρό ξεκάθαρη: μια συμφωνία με τους δανειστές είναι πάντα προτιμότερη από το σενάριο της ρήξης, για λόγους που εύκολα μπορεί να αναλύσει κανείς.
Το πρόβλημα, όμως, είναι το εξής: όσο μεγαλύτερη η καθυστέρηση, τόσο μεγαλύτερο το εύρος της προσαρμογής. Οι ξένοι το έχουν κάνει σύστημα: δεν βιάζονται, γιατί γνωρίζουν πως κατά βάση η κυβέρνηση καίγεται για μια συμφωνία. Και, στο τέλος, φορτώνουν στην πλάτη της εκάστοτε ελληνικής κυβέρνησης και μερικά ακόμα μέτρα. Κάπως έτσι, βρισκόμαστε με τις περίφημες «ουρές», τις οποίες δεν ξέρουμε μετά πώς να μπαλώσουμε.
Η αλήθεια είναι μια: η επόμενη μέρα της συμφωνίας θα είναι δύσκολη, όση διάθεση και αν έχει ο κόσμος για επιστροφή στην κανονικότητα και ομαλοποίηση της κατάστασης. Απλά, σε πολλές περιπτώσεις, ο λογαριασμός δεν βγαίνει. Παράδειγμα: με την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών, ακόμα και οι «ευτυχισμένοι» ασφαλισμένοι του κ. Πετρόπουλου θα τα βρουν μπαστούνια, γιατί το μέτρο είναι οριζόντιο. Δεν υπάρχουν κερδισμένοι και χαμένοι, όλοι πληρώνουν περισσότερο, σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό.
Ακόμα, τα ειδικά μισθολόγια: ο κ. Καμμένος έχει πολλάκις απειλήσει με εμφύλιο, αν θιγούν τα ειδικά μισθολόγια των στρατιωτικών. Τώρα, τι θα κάνει; Θα ρίξει την κυβέρνηση; Θα πάρει σβάρνα τα ΜΜΕ να απειλεί λόγω της εφαρμογής των υπογεγραμμένων;
Ο λογαριασμός είναι πάλι βαρύς και ασήκωτος. Και, είναι προφανές ότι, όσο και αν η κυβέρνηση πανηγυρίζει, οι ξένοι έχουν επιλέξει τον κ Τσίπρα για να ολοκληρώσει την εσωτερική υποτίμηση και τη δημοσιονομική προσαρμογή. Και, φυσικά, κάτι τέτοιο συνεπάγεται πολιτικά εξαιρετικά δύσκολα διαχειρίσιμα μέτρα.
Ο κ. Τσίπρας έχει ένα βασικό πλεονέκτημα: χρόνο. Από εδώ και πέρα, εφόσον το σχέδιο εξόδου στις αγορές εφαρμοστεί με μια σχετική ομαλότητα, τότε έχει πολιτικό χρόνο έως το 2019. Δεν λέμε πως θα φτάσει ως εκεί, γιατί στο μεταξύ η κατάσταση μπορεί να είναι πολύ δύσκολα διαχειρίσιμη, αλλά θα έχει τις πολιτικές πρωτοβουλίες στα χέρια του, μιας και έχει καθαρό πολιτικό πεδίο έμπροσθεν. Ο χρόνος μπορεί να τον βολεύει στη θεωρία, αλλά μπορεί να λειτουργήσει και εκφυλιστικά.
Τώρα, ο πρωθυπουργός, μη έχοντας τι άλλο να κάνει, εστιάζει σε μη μνημονιακά πεδία, με στόχο να προωθήσει μια σειρά αλλαγών στην παιδεία, στην υγεία, στη δημόσια διοίκηση, στην τοπική αυτοδιοίκηση και, κάπως έτσι, να δημιουργήσει ένα νέο αφήγημα, συνδυαστικά με την ολοκλήρωση του μνημονιακού κύκλου. Μπορεί και να πετύχει το στρατήγημα. Υπάρχει, όμως, και μια σημαντική πιθανότητα, οι ανωτέρω αλλαγές να αποτελούν «καθρεφτάκια για Ιθαγενείς», λόγω του βάρους του λογαριασμού.
Και, δυστυχώς, για τον κ. Τσίπρα, ο λογαριασμός είναι και βαρύς και έρχεται σε συνέχειες, οπότε δεν ξεχνιέται τόσο εύκολα.