Περιζήτητοι έχουν γίνει οι Αζέροι και η κρατική τους εταιρεία πετρελαίου Socar, από τις χώρες της περιοχής μας. Εχθές ο πρόεδρος της Αλβανίας Σάλι Μπερίσα, που πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στο Μπακού, σε συνάντηση του με τον επικεφαλής της Socar Ροβνάγκ Αμπντουλάγιεφ, τον προσκάλεσε να επενδύσει στην Αλβανία στον τομέα της ενέργειας και των υδρογονανθράκων. Δεν γνωρίζουμε τι του απάντησε ο Αζέρος, αλλά στις περιπτώσεις αυτές η απάντηση είναι ότι «βεβαίως και θα το εξετάσουμε».
Πιο πολύ βέβαια, ο Αλβανός Πρόεδρος ήθελε να δημιουργήσει θετικό έδαφος για την προώθηση του αγωγού φυσικού αερίου ΤΑΡ, του μοναδικού που περνάει από τη χώρα του και την Ελλάδα φυσικά και θα του προσφέρει πρόσβαση σε αζέρικο αέριο που το έχει ανάγκη. Πάρα πολύ καλά έκανε ο κ. Μπερίσα και θα περιμέναμε αντίστοιχη κίνηση και από Έλληνες πολιτικούς, γιατί παρόμοιες δουλειές χωρίς πολιτικό lobbying δεν προχωρούν.
Αυτά με την Αλβανία. Μια μέρα πριν όμως, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ, στο πλαίσιο συνεδρίου του World Economic Forum στο Μπακού όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Socar, του έκανε επίσημη πρόταση να συμμετάσχει σε έρευνες πετρελαίου και φυσικού αερίου στις θαλάσσιες περιοχές που ελέγχει η Τουρκία σε Μεσόγειο και Μαύρη Θάλασσα. Σύμφωνα δε με τον Τούρκο υπουργό, η Socar θα εξετάσει την πρότασή του και θα απαντήσει μέχρι το τέλος του χρόνου.
Η τούρκικη πρόσκληση προς το «αδελφό» έθνος, υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να τύχει ενθουσιώδους υποδοχής από τα ΜΜΕ του Μπακού, τα οποία σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό ελέγχονται από το καθεστώς Αλίγιεφ. Διαβάζοντας όμως την είδηση, παρατηρήσαμε κάποια συγκράτηση. Οι λόγοι μπορεί να είναι πολιτικοί αλλά και οικονομικοί.
Μέχρι τώρα η Socar επένδυε στην Τουρκία, αλλά και σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ελβετία, σε αυτό που λέμε mead και down stream, δηλαδή μεταφορά, επεξεργασία και εμπορία πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αυτό δείχνει να είναι το μοντέλο που προτιμά, καθώς στο up stream, δηλαδή στην έρευνα και παραγωγή, επενδύει μόνο στη χώρα της και πάντα σε συνεργασία με μεγάλες πολυεθνικές πετρελαϊκές εταιρείες, από τις οποίες εισπράττει τα δικαιώματα του Αζερμπαϊτζάν που απορρέουν από τις συμβάσεις παραχώρησης. Δεν ρισκάρει δηλαδή σε επενδύσεις για έρευνα και μάλιστα σε άγνωστες για την ίδια περιοχές.
Δεν μπορεί να γνωρίζει κανείς τι θα απαντήσει η Socar στην Τουρκία μέχρι το τέλος του χρόνου. Ωστόσο η κίνηση της Τουρκίας να την καλέσει για έρευνες και μάλιστα σε θαλάσσιες περιοχές, μάλλον αδυναμία δείχνει.
