Αναβιώνοντας ψυχροπολεμικές συνθήκες και περιόδους σκληρού ανταγωνισμού όπως ο «Πόλεμος των Άστρων», Αμερική και Ρωσία βρίσκονται ξανά σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης, αυτή τη φορά εξαιτίας του εμβολίου για τον κορωνοϊό.
Την Τρίτη ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν ανακοίνωσε ότι φαρμακοβιομηχανία της χώρας του κατόρθωσε να παρασκευάσει το πρώτο στον κόσμο εμβόλιο κατά του SARS-CoV-2. To «Sputnik V», όπως βαφτίστηκε το σκεύασμα στο πλαίσιο της προσπάθειας των Ρώσων να το συνδέσουν απευθείας με την κατάκτηση του διαστήματος επί Σοβιετικής Ένωσης, είναι αποτελεσματικό και έτοιμο προς μαζική παραγωγή. Μάλιστα, ο Πούτιν επέτρεψε τη χορήγηση του εμβολίου στην κόρη του.
Από τη δική του πλευρά, ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε να αυτοσυγκρατηθεί από το να εκφέρει κάποιο ευθέως απαξιωτικό σχόλιο για το ρωσικό εμβόλιο. Αντ’ αυτού όμως ανακοίνωσε ότι η κυβέρνησή του θα δαπανήσει 1,5 δισ. δολάρια για την αγορά 100 εκατ. δόσεων από το εμβόλιο της Moderna. Η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία έχει προχωρήσει στο Στάδιο 3 των κλινικών δοκιμών για το σκεύασμά της κατά του κορωνοϊού, χορηγώντας το σε 30.000 ανθρώπους.
Η συμφωνία με τη Moderna ακολούθησε μία παρόμοια με την Johnson & Johnson, η οποία εξελίσσει και αυτή το δικό της εμβόλιο. Οι ΗΠΑ έχουν προκαταβάλει 1 δισ. δολάρια για την εξασφάλιση 100 εκατ. δόσεων από το συγκεκριμένο σκεύασμα, το οποίο οδεύει και αυτό προς το Στάδιο 3 των δοκιμών.
«Ρωσική βιασύνη»
Παραδόξως, ήταν διάφοροι Αμερικανοί ειδικοί από το χώρο της επιδημιολογίας αυτοί που κατήγγειλαν -και μάλιστα με δριμύτητα- τη ρωσική βιασύνη. «Είναι κάτι που ξεπερνά τα όρια της βλακείας» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τζον Μουρ, ειδικός ερευνητής ιών όπως ο SARS-CoV-2 στο Weill Cornell Medical College της Νέας Υόρκης. Και ο ίδιος συμπλήρωσε ότι «ο Πούτιν δεν έχει κανένα εμβόλιο. Απλώς κάνει πολιτική κίνηση».
Σε παρόμοιο πνεύμα εκφράστηκε ο Σκοτ Γκότλιμπ, πρώην επικεφαλής του Ομοσπονδιακού Οργανισμού Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ: «Εγώ δεν θα έκανα εμβόλιο που, όπως φαίνεται, έχει δοκιμαστεί μόνο σε μερικές εκατοντάδες ασθενών -στην καλύτερη περίπτωση».
Η αμερικανική πλευρά αμφισβητεί έντονα την αξιοπιστία των ρωσικών ανακοινώσεων, θεωρώντας ως δεδομένο ότι το «Sputnik V» δεν είναι επαρκώς δοκιμασμένο. «Θεωρώ ότι είναι παρακινδυνευμένο, εξαιρετικά παρακινδυνευμένο» σχολίασε ο Ντάνιελ Σάλμον, διευθυντής στο Ινστιτούτο για την Ασφάλεια των Εμβολίων του πανεπιστημίου John Hopkins.
Ο δρ. Σάλμον, όπως και άλλοι Αμερικανοί επιστήμονες προβληματίζονται από την ταχύτητα αλλά και την παραδοσιακή ρωσική κρυψίνοια. Θεωρούν ότι οι Ρώσοι εξάγουν βεβιασμένα συμπεράσματα από τις πρώτες δοκιμές του εμβολίου. Και ενώ δεν έχουν δώσει στη δημοσιότητα το πόρισμα για τις κλινικές δοκιμές των Σταδίων 1 και 2, ανακοίνωσαν ότι το Sputnik V είναι έτοιμο για μαζική χορήγηση και ότι, επιπλέον, το Ινστιτούτο Επιδημιολογικών και Μικροβιολογικών Ερευνών Γκαμαλέγια της Μόσχας έχει δεχθεί παραγγελίες για το εμβόλιό της από 20 χώρες του κόσμου.
Έντονες αμφιβολίες για τις ρωσικές πρακτικές εκφράστηκαν και από τη Γερμανία. Στις ΗΠΑ όμως, όπου οι επιστήμονες φοβήθηκαν κάποια σπασμωδική αντίδραση από τον Πρόεδρο Τραμπ, προς το παρόν ανακουφίστηκαν προς στιγμήν, καθώς τον άκουσαν να κομπάζει απλώς ότι η επιχείρηση «Warp Speed», δηλαδή η συντονισμένη και γενναία επιδοτούμενη από το αμερικανικό κράτος κούρσα για την άμεση παρασκευή εμβολίου, «δεν έχει κανένα προηγούμενο σε μέγεθος».
Σε πλείστες περιπτώσεις ο Ντόναλντ Τραμπ έχει αποπειραθεί να συνδέσει το εμβόλιο με τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου. Ο στόχος του είναι να επωφεληθεί προσωπικά από την ανακάλυψη της ουσίας η οποία θα εξουδετερώσει τον φονικό ιό, προσφέροντάς του ένα κρίσιμο πλεονέκτημα για την παραμονή του στον Λευκό Οίκο.
Ο Άλεξ Αζάρ, γραμματέας του Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (HHS) συνόψισε τον «Ψυχρό Πόλεμο» ΗΠΑ-Ρωσίας γύρω από το πολυπόθητο εμβόλιο για τον κορωνοϊό ως εξής: «Το ζήτημα δεν είναι ποιος θα το βρει πρώτος, αλλά ποιος θα παράγει κάτι που να είναι ασφαλές και αποτελεσματικό για το κοινό, στις ΗΠΑ και σε ολόκληρο τον κόσμο».
