Γράφει ο Σπύρος Ριζόπουλος
Follow @Sp_Rizopoulos
Έκανα τις προάλλες μια περιήγηση στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εσωτερικών αναζητώντας κάποιες πληροφορίες για τις αυτοδιοικητικές εκλογές που θα γίνουν το 2019. Από σύνδεσμο σε σύνδεσμο, όπως συμβαίνει συνήθως, βρέθηκα μπροστά στο εγχειρίδιο με τίτλο «Δεύτερη πατρίδα», στο οποίο εξετάζονται μετανάστες που πληρούν τις προϋποθέσεις για την απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας.
Καλά για αισθητική και για φιλικότητα στο χρήστη, ούτε λόγος. Αλλά δεν είναι αυτό το σημαντικό. Τύπωσα το συγκεκριμένο εγχειρίδιο από περιέργεια, οπότε διαπίστωσα πως το πραγματικό πρόβλημα είναι το περιεχόμενο. Κατ’ αρχήν πρόκειται για μια έκδοση του 2001 υπό την «υψηλή εποπτεία» της τότε υπουργού Βάσως Παπανδρέου και ουδείς έκτοτε σκέφτηκε να ασχοληθεί με το θέμα. Αυτό που ζητείται ουσιαστικά από τους ανθρώπους που θα το διαβάσουν είναι να αποστηθίσουν: όλη την ελληνική ιστορία, όλες τις λίμνες, τα ποτάμια, τα βουνά και τις ραχούλες και στο τέλος να μπορούν να λένε «νεράκι» κι ένα ποίημα του Ελύτη!
Είμαι σίγουρος πως αν βγει μια κάμερα στην Ερμού και ρωτήσει απλά ποιος είναι ο Ελύτης θα καταγράψει απαντήσεις για γέλια και για κλάματα. Όμως από τους μετανάστες το επίσημο ελληνικό κράτος ζητάει να απαγγέλουν ποιήματά του. Ζητάει επίσης να ξέρουν όλα όσα αγνοούν τα παιδιά που τελειώνουν το Λύκειο μετά από 12 χρόνια στην ελληνική εκπαίδευση. Πόσοι απόφοιτοι Λυκείου γνωρίζουν όλα τα ποτάμια της Ελλάδας και πόσοι ξέρουν πότε έγινε η Μάχη των Θερμοπυλών, όταν μπερδεύουν ακόμη και την 25η Μαρτίου με το αλβανικό έπος;
Για το θέμα έχω μια ειδική ευαισθησία καθώς είναι μια διαδικασία από την οποία πέρασα κι εγώ προκειμένου να αποκτήσω την αμερικανική υπηκοότητα. Ναι. ήταν δύσκολη διαδικασία, θυμάμαι τις ατέλειωτες ώρες στην αρμόδια υπηρεσία στο Σικάγο, είτε κατακαλόκαιρο, χωρίς μισό ανεμιστήρα, είτε καταχείμωνο μέσα στο χιόνι με – 40. Λογικά κι αναμενόμενα όλα αυτά, προκειμένου κάποιος να κατανοήσει πως το να γίνεις αμερικανός πολίτης δεν είναι ούτε κάτι απλό, ούτε κάτι εύκολο. Όταν όμως ερχόταν η ώρα της συνέντευξης, ο εκπρόσωπος της υπηρεσίας κοιτούσε να εξακριβώσει απλά αν ήξερα να μιλάω στοιχειωδώς αγγλικά και αν ήμουν εντάξει στις φορολογικές και ασφαλιστικές μου υποχρεώσεις. Αυτό και τίποτα περισσότερο.
Αυτά που ζητάει το ελληνικό κράτος να αποστηθίσει ένας άνθρωπος που έχει 20 χρόνια στην Ελλάδα και πληρώνει φόρους και ΙΚΑ για να μπορέσει να γίνει Έλληνας, είναι απλώς παράλογα. Κι αναρωτιέμαι ειλικρινά αν ο Κάρλος Ζέκα, αρχηγός του Παναθηναϊκού, που απέκτησε πρόσφατα ελληνικό διαβατήριο και μπαίνει στην Εθνική πλέον για να παίξει, ξέρει όλα τα βουνά και τα φαράγγια, τα ποτάμια και τις λίμνες, μαζί και τα ποιήματα του Ελύτη…
Η δυσκολία σε μια διαδικασία τέτοια είναι δεδομένη. Να μην είναι παράλογη είναι το θέμα. Διότι ένα τέτοιο επίπεδο δυσκολίας δημιουργεί εύλογα ερωτήματα: Διατηρείται για να γίνονται «Έλληνες» μόνον όσοι έχουν «μπάρμπα στην Κορώνη» και οι υπόλοιποι να κόβονται επειδή δήθεν απέτυχαν; Διατηρείται για να δημιουργούνται κυκλώματα και να υπάρχει εκτεταμένη διαφθορά μεταξύ των εμπλεκομένων υπαλλήλων;
Είναι κοινό μυστικό πως παντού και πάντα στο ελληνικό δημόσιο ο υψηλότερος βαθμός δυσκολίας δεν σήμαινε αξιοκρατία αλλά υψηλότερο ποσό στο «λάδωμα». Δεν θα ήταν πιο απλό και πιο προσοδοφόρο να πληρώνουν ένα μεγαλύτερο παράβολο οι ενδιαφερόμενοι (να ενισχύονται και τα δημόσια έσοδα) και να εξετάζονται στο κατά πόσο γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα και κατανοούν κάποιες βασικές αξίες της «δεύτερης πατρίδας» τους;
Οι απαντήσεις στα ερωτήματα είναι αυτονόητες για την κοινή λογική. Όχι όμως και για το θέατρο του παραλόγου που παίζεται σε βάρος χιλιάδων συνανθρώπων μας και είναι πραγματικά άλλη μια μεγάλη ντροπή γι αυτή τη χώρα.