Στελέχη του ΕΦΚΑ επισημαίνουν τι πραγματικά ισχύει, επιχειρώντας να ξεδιαλύνουν τη σύγχυση που έχει δημιουργηθεί.
Σήμερα το απόγευμα θα ολοκληρωθεί η πίστωση των αναδρομικών στους λογαριασμούς 133.692 παλαιών συνταξιούχων, οι οποίοι είναι και οι μόνοι δικαιούχοι από το σύνολο των 1,8 εκατ. παλαιών συνταξιούχων. Ο ΕΦΚΑ προσπαθεί να προλάβει τις αρνητικές αντιδράσεις των συνταξιούχων οι οποίοι ενδεχομένως τρέφουν απατηλές ελπίδες πως θα λάβουν γενναιόδωρο πακέτο, ενώ στην πράξη θα βρουν στον λογαριασμό τους μικρά ή μηδενικά ποσά.
ΕΦΚ: Τι πραγματικά ισχύει με τα αναδρομικά
Επιχειρώντας να ξεδιαλύνουν τη σύγχυση που έχει δημιουργηθεί, στελέχη του ΕΦΚΑ επισημαίνουν τι πραγματικά ισχύει:
1. Αναδρομικά δικαιούνται μόνο όσοι έχουν πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης. Όχι όλοι οι συνταξιούχοι. Ο νόμος 4670/2020 ήρθε να αποκαταστήσει μέρος των αδικιών του νόμου Κατρούγκαλου και προβλέπει ρητώς αυξήσεις και αναδρομικά μόνο σε εκείνους τους συνταξιούχους που έχουν πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης. Στόχος του νόμου είναι να πριμοδοτήσει εκείνους τους συνταξιούχους που εργάστηκαν για πολλά χρόνια, αλλά και να στείλει και ένα μήνυμα στους μελλοντικούς συνταξιούχους ότι «όποιος μένει περισσότερο στην αγορά εργασίας θα λαμβάνει στο τέλος και μεγαλύτερη σύνταξη».
Είναι ενδεικτικό πως οι συνταξιούχοι που βγήκαν στη σύνταξη πριν από το 2016 με πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης είναι 750.000 και άρα δικαιούνται αυξήσεις, ενώ το σύνολο των παλαιών συνταξιούχων ανέρχεται σε 1,8 εκατομμύρια.
2. Αναδρομικά και αυξήσεις θα δουν στις τσέπες τους όσοι συνταξιούχοι έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης χωρίς ή με μικρή προσωπική διαφορά.
Αναλυτικότερα, η προσωπική διαφορά είναι ουσιαστικά η έμμεση λογιστική μείωση που έγινε στο ανταποδοτικό κομμάτι των περισσότερων συντάξεων, όταν αυτές επανυπολογίστηκαν με τα ποσοστά του νόμου Κατρούγκαλου, και η οποία «ροκανίζει» τα αναδρομικά και τις αυξήσεις. Τις υψηλότερες έμμεσες (λογιστικές) μειώσεις τις υπέστησαν οι άνω των 30 ετών ασφάλισης, μειώσεις που ξεπερνούσαν το 20% και πολλές φορές και το 30%. Στην πράξη, αν βρουν μηδενικό ποσό στον λογαριασμό τους, αυτό οφείλεται στον νόμο Κατρούγκαλου και όχι σε λάθη ή παραλείψεις του ΕΦΚΑ.
Αντίθετα, οι νέοι συνταξιούχοι υπολογίστηκαν εξαρχής με βάση τα μειωμένα ποσοστά του νόμου Κατρούγκαλου και επομένως ο νομοθέτης θέλησε να τους στηρίξει περισσότερο με υψηλότερες αυξήσεις.
Το «κλειδί» στην υπόθεση της προσωπικής διαφοράς είναι η αύξηση του νόμου Βρούτση να είναι μεγαλύτερη του ποσού της προσωπικής διαφοράς ώστε να μειωθεί το ύψος της προσωπικής διαφοράς και το υπόλοιπο ποσό να πιστωθεί στον λογαριασμό τους.
Επίσης απαραίτητη προϋπόθεση για να λάβουν οι συνταξιούχοι αναδρομικά είναι να έχουν συνταξιοδοτηθεί πριν από τον Μάιο του 2016 (οι μετά τον Μάιο 2016 έχουν ήδη λάβει αναδρομικά, ενώ 29.000 περιπτώσεις που εκκρεμούν θα έχουν πληρωθεί μέχρι το τέλος Οκτωβρίου).
Τις τρεις προϋποθέσεις καλύπτουν σωρευτικά οι παραπάνω 133.692 συνταξιούχοι από τους περίπου 1,8 εκατομμύρια που έχουν συνταξιοδοτηθεί πριν από τον Μάιο του 2016.
Παράλληλα, 520.000 συνταξιούχοι με πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης διατηρούσαν μεγάλη προσωπική διαφορά και γι’ αυτό δεν θα λάβουν αναδρομικά. Η αύξηση που τυχόν προέκυψε από τον επανυπολογισμό προορίζεται να καλύψει μέρος της προσωπικής διαφοράς.
3. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, όλοι οι συνταξιούχοι με πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης βγαίνουν κερδισμένοι από τον επανυπολογισμό.
Ακόμα και οι συνταξιούχοι που δεν θα δουν τώρα λεφτά στη τσέπη τους λόγω της προσωπικής διαφοράς, είναι μακροπρόθεσμα ωφελημένοι γιατί με τον επανυπολογισμό των συντάξεων, το ανταποδοτικό κομμάτι, άρα η πραγματική τους σύνταξη, αυξάνεται λογιστικά.
Αυτή η λογιστική αύξηση θα καλύψει ισόποσα την προσωπική διαφορά και θα την περιορίσει σημαντικά ή και θα την εξαλείψει. Αποτέλεσμα είναι να συντομευθεί και ο χρόνος για τις πραγματικές αυξήσεις στις συντάξεις, όταν αυτές συμβούν. Με απλά λόγια, μπορεί να μη δουν σήμερα αυξήσεις και αναδρομικά στις τσέπες τους, όμως ένα μεγάλο κομμάτι της προσωπικής τους διαφοράς καλύπτεται με αποτέλεσμα να δουν πραγματικό όφελος μέσω του γρηγορότερου «ξεπαγώματος» των συντάξεών τους μελλοντικά.
4. Τα ποσά των αναδρομικών και των αυξήσεων που θα λάβουν οι παλαιοί συνταξιούχοι είναι αισθητά μικρότερα σε σχέση με τα ποσά που έλαβαν οι νέοι συνταξιούχοι.
Αυτό συμβαίνει γιατί οι νέοι συνταξιούχοι υπολογίστηκαν εξαρχής με βάση τα μειωμένα ποσοστά του νόμου Κατρούγκαλου και επομένως ο νομοθέτης θέλησε να τους στηρίξει περισσότερο με υψηλότερες αυξήσεις. Μεσοσταθμικά οι νέοι συνταξιούχοι του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα έλαβαν τον Ιούλιο αναδρομικά 1.000 και 860 ευρώ αντίστοιχα, ενώ η μέση μόνιμη αύξηση στις συντάξεις τους είναι 5%.
Οι παλαιοί θα λάβουν αναδρομικά κατά μέσο όρο 195 ευρώ, ενώ έχει πραγματοποιηθεί παρακράτηση φόρου 20%.
Παράλληλα, εκτός των αναδρομικών που θα πιστωθούν, οι αυξήσεις στις συντάξεις θα αρχίσουν να ενσωματώνονται στο τέλος Οκτωβρίου με τις συντάξεις του Νοεμβρίου. Ωστόσο με βάση τον νόμο, η πληρωμή των αυξήσεων για τους παλαιούς συνταξιούχους θα πραγματοποιηθεί σε πέντε ετήσιες δόσεις. Οι πρώτες δύο δόσεις (που αφορούν το 2020 και το 2021) θα πιστωθούν τέλος Οκτωβρίου. Δηλαδή αν κάποιος δικαιούται αύξηση 50 ευρώ, τώρα θα λάβει τα 20 ευρώ.
Τέλος, υπάρχει ένα πλήθος 215.000 συνταξιούχων προ του Μαΐου 2016 που ο επανυπολογισμός των συντάξεών τους δεν έχει ολοκληρωθεί και πρόκειται να γίνει μέχρι το τέλος του έτους. Πρόκειται για εξαιρετικά σύνθετες περιπτώσεις που χρήζουν περαιτέρω επεξεργασίας. Από αυτούς υπολογίζεται πως μόνο οι 40.000-50.000 τελικά θα πληρωθούν αναδρομικά, καθώς θα πληρούν και τις τρεις παραπάνω προϋποθέσεις.
Και ειδική πλατφόρμα για περαιτέρω εξηγήσεις
Από τη Δευτέρα 4 Οκτωβρίου οι συνταξιούχοι θα μπορούν να έχουν άμεση και προσωποποιημένη ενημέρωση μέσα από την ειδική πλατφόρμα που θα τεθεί σε λειτουργία στην ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ, www.efka.gov.gr:
σχετικά με την εκκαθάριση των αναδρομικών τους,
σε ποιους η καταβολή των αναδρομικών βρίσκεται ακόμη υπό επεξεργασία,
αν έχει ολοκληρωθεί ο επανυπολογισμός χωρίς να προκύπτουν αναδρομικά για τους ίδιους κ.λπ.
Οι συνταξιούχοι θα πιστοποιούνται στην πλατφόρμα με τους προσωπικούς κωδικούς TaxisNet.