Ανορθολογικά και με μικροπολιτικά κριτήρια είναι διαρθρωμένο το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο χρειάζεται σοβαρή και καλά μελετημένη αναδιάταξη του δυναμικού του προκειμένου και λιγότερο κοστοβόρο να καταστεί και αποτελεσματικότερες υπηρεσίες να προσφέρει στους πολίτες. Παρά τον υψηλό δείκτη μέσης νοσηλευτικής κάλυψης του ΕΣΥ σε επίπεδο χώρας, οι ανισότητες που αφορούν στην πρόσβαση, την έκβαση της νοσηλείας και την στέρηση πόρων που απαιτούνται από άλλα νοσοκομεία, είναι εμφανείς και οι επαπειλούμενες καταργήσεις, μεταφορές κλινών και ενοποιήσεις δεν έχουν ορθολογικό σχεδιασμό.
Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από ανάλυση του ειδικού οικονομολόγου Δημήτρη Ν. Πατσάκη, ο οποίος «δούλεψε» πάνω σε στοιχεία που διατίθενται από το ESYnet. Στην ανάλυσή του παρουσιάζει το ακόλουθο γλαφυρό παράδειγμα:
«Δύο νοσοκομεία, του ίδιου κλινικού δυναμικού (με 120 κλίνες), βρίσκονται σε απόσταση όχι μεγαλύτερη των 30 χλμ, στην ίδια περιοχή της ίδιας περιφερειακής ενότητας (πρ.Νομού). Το α΄ νοσοκομείο πραγματοποιεί (α΄3μηνο 2013), περισσότερες νοσηλείες από το το β΄ σε ποσοστό 33%, νοσηλεύοντας 88% περισσότερους εσωτερικούς- ασθενείς. Η διαφορά οφείλεται στην μεγάλη απόκλιση της μέσης διάρκειας νοσηλείας, υπέρ του β΄ νοσοκομείου σε ποσοστό 41% ( 4,01 έναντι 2,84 ημ).
Το α΄νοσοκομείο του παραδείγματός μας, αντιμετωπίζει το 100% των Επειγόντων περιστατικών της περιοχής (εξαιρούνται τα Κ.Υ), ενώ υστερεί στα Τακτικά ( 8.821 έναντι 21.272). Εντύπωση, ωστόσο, προκαλεί το γεγονός πως, μεταξύ 2010-12, η υποδοχή ασθενών με συμπτώματα επείγουσας διάγνωσης μειώθηκε, και στα 2 νοσοκομεία σε εξαιρετικά υψηλό ποσοστό (-51,54% στο α΄). Αντίθετα, οι ανάγκες του πληθυσμού αύξησαν την επισκεψιμότητα στα Τ.Ε.Ι(+100,84% έναντι 10,09% στο β΄). Το αποτέλεσμα, σε ό,τι αφορά στην αξιοποίηση των διαθέσιμων κλινών, είναι σαφέστατα υπέρ του α΄νοσοκομείου (67,55 έναντι 52,49% του β΄). Αν υποθέσουμε πως η Μ.Δ.Ν. στο β΄ θα ήταν έστω- 3,5 ημέρες ανά νοσηλευθέντα, το ποσοστό θα υποχωρούσε στο 45% περίπου.
Το απλοϊκό- συμπέρασμα, πάντοτε με βάση τα επίσημα δεδομένα (ESYnet) είναι πως η δραστηριότητα του β΄ νοσοκομείου βασίζεται κυρίως στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, η υποδομή του είναι αναξιοποίητη κατά το 50% τουλάχιστον, ενώ απασχολεί το αναλογούν ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό σύμφωνα με το Οργανόγραμμά του, χωρίς οι δαπάνες να αντιστοιχούν πάντοτε προς το παραγόμενο αποτέλεσμα. Η ενδυνάμωση λοιπόν του α νοσοκομείου του παραδείγματος με ιατρούς και νοσηλευτές αλλά και με μεγάλο μέρος του προσωπικού από άλλες ειδικότητες και τμήματα, μεταφερομένων από το α΄, είναι ή όχι επιβεβλημένη προς το γενικότερο συμφέρον και την αναβάθμιση της Υγείας στην περιοχή;». Καταλήγει επισημαίνοντας πως δεν είναι του παρόντος η αναφορά των κοστολογικών δεδομένων για τα συγκεκριμένα νοσοκομεία. Σε κάθε περίπτωση όμως, η σύγκριση δεν θα είναι ευχάριστη.