Ομάδα αστρονόμων εντόπισε τη μεγαλύτερη κοσμική έκρηξη που έχει παρατηρηθεί ποτέ. Το γεγονός AT2021lwx όπως ονομάστηκε, είναι πάνω από 10 φορές πιο φωτεινό από οποιοδήποτε άλλο σουπερνόβα έχει καταγραφεί. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, μέχρι στιγμής η έκρηξη έχει διαρκέσει πάνω από τρία χρόνια, πολύ περισσότερο από τα περισσότερα σουπερνόβα που συνήθως είναι ορατά μόνο για μερικούς μήνες.
Μια θεωρία είναι ότι η έκρηξη προκλήθηκε όταν ένα τεράστιο νέφος αερίου καταπλάστηκε από μια μαύρη τρύπα. Η λάμψη στον ουρανό εντοπίστηκε και καταγράφηκε για πρώτη φορά το 2020 από την εγκατάσταση Zwicky Transient Facility στην Καλιφόρνια. Ένα χρόνο μετά, εντοπίστηκε και από τους αστρονόμους που ανέλυσαν τα δεδομένα. Εκείνη την εποχή το θεώρησαν ασήμαντο επειδή δεν υπήρχε καμία ένδειξη για την απόστασή του και επομένως δεν ήταν δυνατόν να υπολογιστεί η φωτεινότητά του. Πέρυσι, μια ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον Δρ Φίλιπ Γουάιζμαν από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον ανέλυσαν το φως από το συμβάν και υπολόγισαν ότι η έκρηξη απέχει περίπου 8 δισεκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη και επομένως συνέβη όταν το σύμπαν είχε ηλικία μόλις 6 δισεκατομμυρίων ετών.
«Σκεφτήκαμε “Θεέ μου, αυτό είναι εξωφρενικό!”», δήλωσε ο Γουάιζμαν στο BBC.
Η ομάδα προσπαθούσε να καταλάβει τι θα μπορούσε να προκαλέσει κάτι τόσο φωτεινό. Δεν υπήρχε τίποτα στην επιστημονική βιβλιογραφία που θα μπορούσε να εξηγήσει πώς κάτι τόσο φωτεινό διαρκεί τόσο πολύ, σύμφωνα με τον ερευνητή.
«Τα περισσότερα σουπερνόβα και οι παλιρροϊκές διαταραχές διαρκούν μόνο για μερικούς μήνες πριν σβήσουν. Το να είναι κάτι φωτεινό για δύο και πλέον χρόνια είναι πολύ ασυνήθιστο», σημείωσε.
Ο Γουάιζμαν εκτιμά ότι η έκρηξη είναι αποτέλεσμα ενός τεράστιου νέφους αερίου, πιθανώς χιλιάδες φορές μεγαλύτερου από τον ήλιο μας, το οποίο καταβροχθίζεται από μια τεράστια μαύρη τρύπα. Αυτό το γεγονός στέλνει κρουστικά κύματα σε όλο το διάστημα αφήνοντας πίσω του υπολείμματα νέφους που περιβάλλουν τη μαύρη τρύπα σαν ένα γιγαντιαίο δαχτυλίδι-ντόνατ. Όλοι οι γαλαξίες πιστεύεται ότι έχουν γιγαντιαίες μαύρες τρύπες στο κέντρο τους. Ο Γουάιζμαν εκτιμά ότι τέτοιες ισχυρές εκρήξεις θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη «σμίλευση» του κέντρου των γαλαξιών.
Η αναζήτηση άλλων παρόμοιων εκρήξεων είναι τώρα σε εξέλιξη για περισσότερες τεράστιες εκρήξεις όπως αυτή, σύμφωνα με τον Ρόμπερτ Μάσεϊ, αναπληρωτή εκτελεστικό διευθυντή της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας.
«Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο και σίγουρα όχι σε αυτή την κλίμακα», δήλωσε στο BBC.
«Θα εκπλαγώ αν αυτό είναι το μοναδικό τέτοιο αντικείμενο στο Σύμπαν», πρόσθεσε.
Η ομάδα ξεκινά τώρα να συλλέξει περισσότερα δεδομένα σχετικά με την έκρηξη – παρατηρώντας το αντικείμενο σε διάφορα μήκη κύματος, συμπεριλαμβανομένων των ακτίνων Χ, που θα μπορούσαν να αποκαλύψουν τη θερμοκρασία του και τις διεργασίες που μπορεί να λαμβάνουν χώρα στην επιφάνεια.
Πέρυσι, οι αστρονόμοι εντόπισαν την πιο φωτεινή έκρηξη που έχει καταγραφεί, μια έκρηξη ακτίνων γάμμα γνωστή ως GRB 221009A, η οποία διήρκεσε λίγο περισσότερο από δέκα ώρες. Αν και αυτή ήταν φωτεινότερη από την AT2021lwx, διήρκεσε ελάχιστα, πράγμα που σημαίνει ότι η εκρηκτική ισχύς της έκρηξης της AT2021lwx ήταν πολύ μεγαλύτερη.
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο «Monthly Notices of the Royal Astronomical Society».
