Γράφει ο Ceteris Paribus
Ό,τι και αν πιστεύει κανείς για το περιεχόμενο της περιβόητης συμφωνίας-«γέφυρα», το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν σηματοδοτεί ένα τετράμηνο ηρεμίας. Δεν πρόκειται για μια πραγματική ανακωχή, στη διάρκεια της οποίας τα αντιπαρατιθέμενα στρατόπεδα θα απόσχουν από εκατέρωθεν «επιχειρήσεις» που θα ανατρέψουν το συσχετισμό δύναμης, αλλά για μια μεταβατική περίοδο στη διάρκεια της οποίας θα επιχειρηθεί να τροποποιηθεί περαιτέρω ο συσχετισμός δύναμης.
Το γεγονός αυτό καθαυτό δεν πρέπει να μας εντυπωσιάζει. Ωστόσο, είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι ηγέτες της Ε.Ε. και οι δανειστές γενικότερα, εξακολουθούν να κινούνται εκτός οποιωνδήποτε αποδεκτών ορίων όσον αφορά τα μέσα που χρησιμοποιούν. Διότι όσο διασταλτική ερμηνεία της «ανακωχής» και αν επιλέξουμε, σίγουρα δεν περιλαμβάνει τη χρήση ωμών εκβιαστικών μέσων.
Αναφερόμαστε στην απόλυτη άρνηση από την πλευρά Σόιμπλε και Ντράγκι (το ΔΝΤ είναι -ακόμη- πιο προσεκτικό…) να χρηματοδοτηθούν οι ανάγκες καταβολής των τοκοχρεολυσίων του Μαρτίου, που κατά το μεγαλύτερο μέρος τους αφορούν επιστροφές προς το ΔΝΤ. Η κυβέρνηση υπολογίζει ότι τα δημόσια ταμεία δεν θα μπορέσουν να καλύψουν όλες αυτές τις ανάγκες, διότι τα ρευστά διαθέσιμα και το πρωτογενές πλεόνασμα των δύο πρώτων μηνών του 2015 δεν επαρκούν.
Αυτά όμως ήταν γνωστά σε όλες τους τις λεπτομέρειες όταν έπεφταν οι υπογραφές στη συμφωνία του Eurogroup, τόσο στην κυβέρνηση όσο και στους δανειστές! Τι συμβαίνει λοιπόν; Γιατί η συμφωνία του Eurogroup δεν προέβλεψε την αντιμετώπιση αυτού του κρίσιμου παράγοντα; Και τι σήμαινε ότι παραλείφθηκε;
Οι δανειστές ισχυρίζονται τώρα ότι η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε πως θα καλύψει αυτά τα ποσά. Μια τέτοια δέσμευση όμως, από τη στιγμή που τα διαθέσιμα του Δημοσίου δεν επαρκούν, θα μπορούσε να σημαίνει μόνο ένα πράγμα: ότι το Μάρτιο η κυβέρνηση θα προτιμήσει να πληρώσει τα τοκοχρεολύσια αλλά όχι μισθούς και συντάξεις στο δημόσιο τομέα. Δεν χρειάζεται πολλή «φιλοσοφία» για να καταλάβουμε ότι κάτι τέτοιο αυτή η κυβέρνηση δεν μπορεί να το αντέξει.
Τι θα γίνει λοιπόν; Υπάρχει μια πολύ απλή λύση, που ο κ. Ντράγκι και η ηγεσία της Ευρωζώνης έχουν αποδεχτεί στο παρελθόν: η έκδοση εντόκων γραμματίων του Δημοσίου πάνω από το προβλεπόμενο πλαφόν. Γιατί δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί και τώρα;
Το ερώτημα είναι κατ’ ουσίαν ρητορικό: όλοι ξέρουμε ότι η ηγεσία της Ευρωζώνης προσπαθεί να φέρει την ελληνική κυβέρνηση μπροστά στο «έσχατο δίλημμα»: στάση πληρωμών στα τοκοχρεολύσια ή στάση πληρωμών σε μισθούς και συντάξεις. Τι θέλουν να πετύχουν όμως ασκώντας αυτό τον εκβιασμό; Το αποκάλυψαν οι ίδιοι χθες: να αποδεχτεί η κυβέρνηση την ανάγκη ενός νέου δανείου για τις χρηματοδοτικές ανάγκες των επόμενων χρόνων, ύψους 30 δισ. ευρώ, που θα συνοδεύεται από ένα νέο μνημόνιο και επομένως τα «αντιστοιχούντα» νέα μέτρα λιτότητας.
Κάνουν λοιπόν αυτό που πολύ καλά ξέρουν να κάνουν: διαπραγματεύονται ασκώντας έναν ακόμη ωμό εκβιασμό.
Όμως, υπ’ αυτούς τους όρους, αυτός ο νέος εκβιασμός φέρνει την κυβέρνηση μπροστά σε υπαρξιακά όρια. Αν κάνει στάση πληρωμών σε μισθούς και συντάξεις θα πέσει σε συνθήκες πολιτικού εξευτελισμού. Αν κάνει στάση πληρωμών σε τοκοχρεολύσια, το πολύ-πολύ να πέσει ηρωικά. Εκτός αν αποφύγει και το ένα και το άλλο, αποδεχόμενη να συζητήσει τους όρους για ένα νέο δάνειο και ένα νέο μνημόνιο…
Με λίγα λόγια, οι δανειστές τη αρνούνται τη χρονική «ανάσα» να σταθεροποιηθεί και να ξεδιπλώσει στοιχειωδώς το κυβερνητικό έργο. Της λένε ότι το τετράμηνο δεν υπάρχει, υπάρχουν μόνο 15 μέρες στη διάρκεια των οποίων πρέπει να αποφασίσει για ένα νέο μνημόνιο!
Σε έναν τέτοιο εκβιασμό, υπάρχουν δύο πιθανές λύσεις: είτε δανεισμός από τρίτη πηγή (π.χ. Ρωσία ή Κίνα) είτε στάση πληρωμών σε τοκοχρεολύσια! Η πρώτη λύση, ακόμη και αν υπάρχει (η «περίεργα» απρόκλητη ρωσική δήλωση ότι η Ρωσία δεν θα χρηματοδοτήσει την Ελλάδα) δεν είναι παρά «μπάλωμα». Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη τώρα να επιμείνει στη γραμμή του υπουργού Επικρατείας Αλέκου Φλαμπουράρη: θα χρεοκοπήσει μια χώρα για μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ; Που υποδηλώνει ότι αν οι δανειστές δεν συμφωνήσουν σε μία από τις πολλές απλές λύσεις που υπάρχουν, αν δηλαδή επιμείνουν στον εκβιασμό, τότε θα πρέπει να ετοιμάζονται να διαχειριστούν τις συνέπειες της πιο «γελοίας» στάσης πληρωμών στη ιστορία. «Γελοίας», αλλά με ισχυρή γόμωση.
Στον εκβιασμό αυτό, μία μόνο απάντηση υπάρχει: αν τον συνεχίσετε μέχρι τέλους, θα κάνουμε στάση πληρωμών, διότι απλούστατα θα ισχύσει το «ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος»…